بازار؛ گروه بین الملل: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرده که میزان ذخائر اورانیوم‌غنی‌شده ایران ۱۸ برابر سقف مشخص‌شده در توافق هسته‌ای برجام است.
آژانس اتمی در گزارش جدید خود برآورد کرده میزان ذخائر اورانیوم غنی‌شده تا ۲۰ درصد ایران ۴۳۴.۷ کیلوگرم در قالب هگزافلوراید اورانیوم و ۳۷.۷ کیلوگرم در قالب اشکال دیگر است.
این گزارش همچنین ادعا می‌کند که میزان ذخائر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران به ۸۷.۵ کیلوگرم رسیده که ۲۵.۲ کیلوگرم بیشتر از زمان صدور گزارش قبلی در سه ماه پیش است.
آژانس همچنین گفته در حال انجام رایزنی‌هایی با ایران درباره منشأ ذرات اورانیوم ۸۴ درصدی کشف‌شده در تأسیسات هسته‌ای فردو است.
در گزارش آژانس اتمی تصریح شده ایران طی نامه‌ای در روز ۲۰ فوریه درباره وجود ذرات اورانیوم ۸۳.۷ درصدی در فردو گفته که ممکن است «نوساناتی ناخواسته در سطح غنی‌سازی» اتفاق افتاده باشد.
اشاره آژانس اتمی به گزارشی از وبگاه شبکه خبری بلومبرگ است که چند روز پیش مدعی شده بود که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ذرات اورانیوم ۸۴ درصد در ایران پیدا کرده‌اند.
مقام‌های جمهوری اسلامی ایران ادعاهای بلومبرگ علیه ایران را بخشی از استفاده‌های سیاسی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای اعمال فشار بر تهران ارزیابی کرده‌اند.
بهروز کمالوندی معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ساعاتی بعد از ادعای بلومبرگ در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری فارس، درباره این ادعای بلومبرگ اعلام کرد: «مایه تأسف است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان به عنوان ابزار سیاسی برای فشار بر جمهوری اسلامی ایران مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد.»
در گزارش جدید همچنین ادعا شده آژانس در تأسیسات فناوری اورانیوم اصفهان که از اواخر سال ۲۰۲۱ آماده استفاده بوده اما مورد استفاده قرار نگرفته بین میزان مواد هسته‌ای دریافت و حل‌شده و میزان اعلام‌شده از سوی ایران تناقض پیدا کرده است.
گزارش تصریح می‌کند که در جلسه فنی میان مقام‌های ارشد آژانس و مقام‌های ارشد ایران در تهران در روز ۲۳ فوریه، تهران این موارد اختلاف را پذیرفته و با همکاری با آژانس برای رفع آن موافقت کرده است.
از سوی دیگر مقرر شده است که «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران سفر کند. پیش از این سفر رافائل گروسی در اجلاس سران گروه تماس جنبش عدم تعهد در باکو به خبرنگاران گفت «حفظ تماس‌ها و گفت‌وگو با ایران در بالاترین سطح برای ما مهم است».
طبق این گزارش، وی ضمن این ادعا که «در حال ثبت تغییرات نگران‌کننده در فعالیت‌های هسته‌ای ایران در برخی نقاط هستیم»، افزود: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید برای بررسی وضعیت از نزدیک و رفع تردیدها که اخیراً گسترش یافته، دسترسی مستقیم به این نقاط داشته باشد.
مدیرکل آژانس اتمی افزود: این موضوع همچنین در دیدار با همکاران ایرانی مورد تاکید قرار گرفت.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام داده که در ادامه می آید.
«پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست، و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.
مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحدهای تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.
پل پلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد، و کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاه پرینستون است. کتاب های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».
*رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار است به ایران سفر کند. ارزیابی شما از این سفر چیست و دستور کار وی چه خواهد بود؟
موضوع اصلی دستور کار به وضوح به دنبال توضیح برای شواهد غنی سازی تا ۸۴ درصد خواهد بود. او احتمالاً در مورد سایر موضوعات مرتبط با پادمان صحبت خواهد کرد، اما مسئله سطح غنی سازی اورانیوم بر هر چیز دیگری اولویت خواهد داشت.
*چند روز پیش خبرگزاری بلومبرگ در خبری اعلام کرد که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران اورانیوم با غنای ۸۴ درصد را شناسایی کرده‌اند. ایران نیز اعلام کرد در فرایند غنی سازی این امر طبیعی است ولی در محصول نهایی ایران غنی سازی بالای ۶۰ درصد تولید نکرده است. ارزیابی شما چیست؟
من صلاحیت ارزیابی این سؤال فنی را ندارم که دقیقاً چه چیزی در غنی‌سازی اورانیوم طبیعی است و چه چیزی نیست. اما غیرقابل قبول به نظر می‌رسد که این فقط یک پیامد تصادفی تلاش برای غنی‌سازی تا ۶۰ درصد باشد.
محتمل تر این است که ایران تصمیم گرفته اهرم چانه زنی خود را از طریق افزایش غنی سازی خود افزایش دهد، اگرچه به طور رسمی اعلام نکرد که این کار را انجام می دهد، و همچنان سطح غنی سازی را به ۹۰ درصد نرسانده است.
*برخی استدلال می کنند سفر گروسی می تواند زمینه احیای برجام را فراهم آورد. با توجه به شرایط حاکم با این ارزیابی موافق هستید؟
اگرچه سروصداهایی از ایران (اما نه از واشنگتن) در مورد چشم انداز چنین احیایی به گوش می رسد، هنوز شواهدی وجود ندارد که آنچه مانع از دستیابی به توافق جدید در دور آخر مذاکرات بود، برطرف شده باشد. احیای برجام هنوز بعید به نظر می رسد. ایالات متحده توافق «کم مقابل کم» را در نظر می گیرد (تجمیع بخشی از غنی سازی، در ازای کاهش بخشی از تحریم ها)، اما به نظر نمی رسد ایران به این گزینه علاقه مند باشد.
*برخی کارشناسان معتقد هستد آمریکا در حال حاضر نیز پلن B را در قبال ایران به اجرا گذاشته است و حمله به صنایع نظامی اصفهان نیز احتمالا با هماهنگی آمریکا صورت گرفته است. با این دیدگاه موافق هستید؟
به نظر من به احتمال زیاد اسرائیل حمله به اصفهان را خودش انجام داده است. دولت بایدن احتمالاً قبلاً یک طرح B را اجرا نکرده است، اما برخی از اظهارات عمومی آن تقریباً مانند چراغ سبز دادن به اسرائیل برای توسل به حمله نظامی به نظر می رسد.
*در کنار سفر گروسی رایزنی های غیر مستقیم میان ایران و امریکا در خصوص احیای برجام در جریان است. ایران اعلام کرده از طریق عراق پیامی از آمریکا دریافت کرده و آمریکا نیز گفته هیچ پیامی به ایران ارسال نکرده است. ارزیابی شما چیست؟
تماس‌های خصوصی احتمالاً از طریق واسطه‌هایی مانند عمانی‌ها یا قطری‌ها و همچنین عراقی‌ها ادامه دارد. روش غیرمستقیم به واشنگتن مبنایی برای انکار هرگونه مذاکره می دهد.
نظر شما