بازار؛ گروه بین الملل: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرده که میزان ذخائر اورانیوم‌غنی‌شده ایران ۱۸ برابر سقف مشخص‌شده در توافق هسته‌ای برجام است.
آژانس اتمی در گزارش جدید خود برآورد کرده میزان ذخائر اورانیوم غنی‌شده تا ۲۰ درصد ایران ۴۳۴.۷ کیلوگرم در قالب هگزافلوراید اورانیوم و ۳۷.۷ کیلوگرم در قالب اشکال دیگر است.
این گزارش همچنین ادعا می‌کند که میزان ذخائر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران به ۸۷.۵ کیلوگرم رسیده که ۲۵.۲ کیلوگرم بیشتر از زمان صدور گزارش قبلی در سه ماه پیش است.
آژانس همچنین گفته در حال انجام رایزنی‌هایی با ایران درباره منشأ ذرات اورانیوم ۸۴ درصدی کشف‌شده در تأسیسات هسته‌ای فردو است.
در گزارش آژانس اتمی تصریح شده ایران طی نامه‌ای در روز ۲۰ فوریه درباره وجود ذرات اورانیوم ۸۳.۷ درصدی در فردو گفته که ممکن است «نوساناتی ناخواسته در سطح غنی‌سازی» اتفاق افتاده باشد.
اشاره آژانس اتمی به گزارشی از وبگاه شبکه خبری بلومبرگ است که چند روز پیش مدعی شده بود که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ذرات اورانیوم ۸۴ درصد در ایران پیدا کرده‌اند.
مقام‌های جمهوری اسلامی ایران ادعاهای بلومبرگ علیه ایران را بخشی از استفاده‌های سیاسی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای اعمال فشار بر تهران ارزیابی کرده‌اند.
بهروز کمالوندی معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ساعاتی بعد از ادعای بلومبرگ در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری فارس، درباره این ادعای بلومبرگ اعلام کرد: «مایه تأسف است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان به عنوان ابزار سیاسی برای فشار بر جمهوری اسلامی ایران مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد.»
در گزارش جدید همچنین ادعا شده آژانس در تأسیسات فناوری اورانیوم اصفهان که از اواخر سال ۲۰۲۱ آماده استفاده بوده اما مورد استفاده قرار نگرفته بین میزان مواد هسته‌ای دریافت و حل‌شده و میزان اعلام‌شده از سوی ایران تناقض پیدا کرده است.
گزارش تصریح می‌کند که در جلسه فنی میان مقام‌های ارشد آژانس و مقام‌های ارشد ایران در تهران در روز ۲۳ فوریه، تهران این موارد اختلاف را پذیرفته و با همکاری با آژانس برای رفع آن موافقت کرده است.
از سوی دیگر مقرر شده است که «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران سفر کند. پیش از این سفر رافائل گروسی در اجلاس سران گروه تماس جنبش عدم تعهد در باکو به خبرنگاران گفت «حفظ تماس‌ها و گفت‌وگو با ایران در بالاترین سطح برای ما مهم است».
طبق این گزارش، وی ضمن این ادعا که «در حال ثبت تغییرات نگران‌کننده در فعالیت‌های هسته‌ای ایران در برخی نقاط هستیم»، افزود: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید برای بررسی وضعیت از نزدیک و رفع تردیدها که اخیراً گسترش یافته، دسترسی مستقیم به این نقاط داشته باشد.
مدیرکل آژانس اتمی افزود: این موضوع همچنین در دیدار با همکاران ایرانی مورد تاکید قرار گرفت.
خبرنگار بازار در گفتگو با «طارق رئوف» رئیس سابق بخش امنیت سیاسی و شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می آید.
«رئوف» مشاور پیشین هسته ای هیات کانادا و در حال حاضر رئیس برنامه خلع سلاح، کنترل سلاح و عدم اشاعه موسسه صلح استکهلم (سیپری) است.
*رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار است روز پنجشنبه به ایران سفر کند. ارزیابی شما از این سفر چیست و دستور کار وی چه خواهد بود؟
رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمانی مهم مریوان، ورامین و تورقوزآباد گفتگو خواهد کرد. او مجدداً از ایران خواهد خواست که تجهیزات نظارت الکترونیکی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را که یک سال پیش از خط خارج شده بود، بازسازی کند. او همچنین توضیحات بیشتری در مورد ذرات اورانیوم با غنای بالا (HEU) حاوی حداکثر ۸۳.۷ درصد U-۲۳۵ که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در فردو یافت می‌شود را جویا خواهد شد. من فکر نمی کنم که ایران پاسخ مثبتی بدهد. اگر ایران جوابی برای این موضوعات داشت قاعدتا تاکنون ارائه کرده بود. ولی راهکاری برای حل این مساله وجود دارد.
*چند روز پیش خبرگزاری بلومبرگ در خبری اعلام کرد که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران اورانیوم با غنای ۸۴ درصد را شناسایی کرده‌اند. ایران نیز اعلام کرد در فرایند غنی سازی این امر طبیعی است ولی در محصول نهایی ایران غنی سازی بالای ۶۰ درصد تولید نکرده است. ارزیابی شما چیست؟
با توجه به ذرات اورانیوم با غنای بالا (HEU) حاوی حداکثر ۸۳.۷ درصد U-۲۳۵ در فردو، آژانس به ایران اطلاع داد که این یافته‌ها با سطح غنی‌سازی UF۶ تولید شده در FFEP، همانطور که ایران اعلام کرده است، مطابقت ندارد و از ایران درخواست کرد که منشا این ذرات HEU را روشن کند.
ایران در نامه‌ای به تاریخ ۲۰ فوریه ۲۰۲۳ به آژانس اطلاع داد که «نوسان‌های ناخواسته در سطوح غنی‌سازی ممکن است در طول دوره انتقال در زمان راه‌اندازی فرآیند [۶۰ درصد] محصول (نوامبر ۲۰۲۲) یا در حین تعویض سیلندر خوراک رخ داده باشد». مذاکرات بین آژانس و ایران برای روشن شدن موضوع ادامه دارد. در واقع در سفر گروسی این موضوع مورد بررسی طرفین قرار خواهد گرفت و آژانس نیز توضیحات ایران را بررسی خواهد کرد.
*برخی استدلال می کنند سفر گروسی می تواند زمینه احیای برجام را فراهم آورد. با توجه به شرایط حاکم با این ارزیابی موافق هستید؟
این بسیار بعید است. بازگشت به محدودیت‌های برجام دیگر امکان‌پذیر و عملی نیست، زیرا ایران برنامه غنی‌سازی خود را معکوس نخواهد کرد - و ایالات متحده آمریکا نیز تحریم‌ها را لغو نخواهد کرد. بر این اساس در مذاکرات هسته ای احتمالی برای یک توافق، این موضوع باشد مد نظر قرار گیرد.
*برخی کارشناسان معتقد هستد آمریکا در حال حاضر نیز پلن B را در قبال ایران به اجرا گذاشته است و حمله به صنایع نظامی اصفهان نیز احتمالا با هماهنگی آمریکا صورت گرفته است. با این دیدگاه موافق هستید؟
بله، اسرائیل به مقابله خود علیه برنامه هسته ای ایران ادامه می دهد. ایالات متحده احتمالاً از ادامه خرابکاری ها و حملات اسرائیل حمایت می کند.
نظر شما