بازار؛ گروه استانها: وضعیت اقتصادی کشور ایجاب میکند بخش کشاورزی بهعنوان محور توسعه اقتصادی کشور تلقی شود که دراینبین زیر بخش دامپروری رسالتی حساس و تعیینکننده در توسعه اقتصادی کشور به عهده دارد.
پرواضح است که با توجه به سیاستهای دولت مبنی بر کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی افزایش صادرات کالاهای کشاورزی و صنعتی در راستای تأمین ارز موردنیاز کشور، تولیدکنندگان را به افزایش تولید محصولاتی که امکانات بالقوه آن موجود است، بیشازپیش وادار میکند که در این راستا تولید عسل از اهمیت ویژهای برخوردار است.
صنعت زنبورداری یکی از رشتههای تولید مهم کشاورزی به شمار میرود که هزاران خانوار روستایی و شهری از این راه امرارمعاش میکنند کما اینکه بهرهبرداران این صنعت بهعنوان یکی از بخشهای تولیدی با استفاده از منابع مختلف ازجمله نیروی کار، زمین و سایر امکانات و نهادهها به تولید اشتغال دارند که مهمترین محصول تولیدی آن عسل است.
عسل بهعنوان یک محصول غذایی و دارویی پرمصرف در دنیا شناختهشده و در درمان بسیاری از بیماریها مانند بیماریهای عفونی، پوستی، گوارشی، چشمی، سوختگی و افزایش ایمنی بدن مؤثر است
همانطور که در گزارشهای متعدد بارها عنوانشده عسل بهعنوان یک محصول غذایی و دارویی پرمصرف در دنیا شناختهشده و در درمان بسیاری از بیماریها مانند بیماریهای عفونی، پوستی، گوارشی، چشمی، سوختگی و افزایش ایمنی بدن مؤثر است.
عسل مایعی مملو از ویتامینهای مختلف، املاح معدنی، پروتئینها و قند است که هیچ زمانی فاسد نمیشود و حال در این میان همدان که دارای دو هزار و ۷۹۵ زنبورستان، سه هزار و ۵۶۳ زنبوردار و ۳۹۵ هزار کندوی زنبورعسل است ظرفیتی برجسته درزمینهٔ تبدیلشدن به قطب تولید عسل کشور دارد چراکه تمامی مراحل زنجیره زنبورعسل در این استان تشکیلشده و فرصت مهیا است.
نادر اینجیناری از تولیدکنندگان عسل در همدان در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به سابقه فعالیت خود در این شغل ۳۵ سال در حوزه زنبورداری فعالیت کردهام، اظهار کرد: به مدت ۲۵ سال در کوه الوند و در اسدآباد مشغول زنبوردار بودهام.
برخی گیاهان دارویی فقط در استان همدان رشد میکنند و همین موضوع سبب شده عسل باکیفیت در همدان تولید شود
وی با تأکید بر اینکه در این ۳۵ سال سعی کردهام تا محصول خالص و طبیعی تولید کرده و رضایت مشتریان را جلب کنم، به رشد گیاهان دارویی منحصربهفرد در همدان اشاره کرد و بابیان اینکه برخی گیاهان دارویی فقط در استان همدان رشد میکنند و همین موضوع سبب شده عسل باکیفیت در همدان تولید شود، گفت: افزون بر ۱۵۰ گونه گیاه دشتی و کوهی در استان همدان وجود دارد که در بالا بردن کیفیت عسل همدان تأثیرگذار است.
اینجیناری به تولید گشنیز، شبدر، آویشن، کلزا و گیاهان خاص دیگر در همدان اشاره کرد و بابیان اینکه گونههایی مانند گون، آویشن و شیرینبیان از گونههای شاخص در تولید عسل هستند، گفت: طی سالهای اخیر به زنبورداری بهعنوان یک فرصت برای ایجاد اشتغال نگاه شده و در بسیاری از شهرستانها زنبورداری بهعنوان یک حرفه و یا شغل موردتوجه قرارگرفته است.
برخی نقاط استان همدان ظرفیت تولید عسل طبیعی و ارگانیک را دارد
این تولیدکننده بابیان اینکه برخی از نقاط استان همدان ظرفیت تولید عسل طبیعی و ارگانیک را دارد، عنوان کرد: البته تعداد تولیدکنندگان این محصول بهصورت ارگانیک در استان همدان محدود و انگشتشمار است.
وی با تأکید بر اینکه باید عسل، ژل رویال، بره موم، موم، سم زنبورعسل، گرده گل را بهعنوان محصولات این حشره مفید سالم به دست مردم رساند، بیان کرد: کشورهای عربی و اروپایی خریدار عسل ما هستند و آن را از سال قبل پیشخرید میکنند و درواقع سفارشهای خود را یک سال قبل ثبت میکنند.
رئیس اتحادیه زنبورداران استان همدان نیز با تأکید بر اینکه باید به ظرفیتهای طبیعی و انسانی همدان در صنعت زنبورداری توجه شود، گفت: بیشترین کندوی عسل در استان همدان متعلق به شهرستان نهاوند و کمترین تعداد کندوی زنبورعسل استان همدان در شهرستان بهار است.
دو منطقه بسیار خوب برای زنبورداری در استان همدان وجود دارد که یکی از این مناطق شهرستان نهاوند است چراکه بهوفور در این منطقه، کشت گشنیز انجام میگیرد
حمید قدرتی متوسط تولید عسل هر کندو در استان همدان را ۱۰ کیلوگرم عنوان کرد و بابیان اینکه در شهرستان نهاوند به لحاظ موقعیت جغرافیایی مناسب وضعیت بهتری ازلحاظ زنبورداری وجود دارد و ممکن است تا ۶۰ کیلوگرم هم از هر کندو استخراج شود، گفت: دو منطقه بسیار خوب برای زنبورداری در استان همدان وجود دارد که یکی از این مناطق شهرستان نهاوند است چراکه بهوفور در این منطقه، کشت گشنیز انجام میگیرد.
وی بابیان اینکه فرایند تولید گشنیز باعث شده تولیدات عسل در این منطقه بسیار خوب پیش برود، گفت: در منطقه رزن نیز کشت رازیانه باعث شده تولید محصول عسل رازیانه رونق بگیرد چراکه عسل تولیدشده اثرات دارویی دارد.
قدرتی با اشاره به تولید عسل یونجه در استان همدان عنوان کرد: این عسل، اثرات مطلوب درمانی دارد ضمن اینکه از گیاهان مختلف که در استان پرورش پیدا میکند عسل تولید میشود.
زنبورداران توانایی تهیه مواد اولیه را ندارند
وی در ادامه بابیان اینکه زنبورداری به صنعت کشاورزی وابسته است و در سالهای اخیر که بارندگیها و ریزش نزولات آسمانی کمتر شده زنبورداران هم با مشکلات عدیده دستوپنجه نرم میکنند، گفت: تحریمها کالاها و محصولات موردنیاز زنبورداران را با افزایش قیمت مواجه کرده و زنبورداران توانایی تهیه مواد اولیه را ندارند.
قدرتی بابیان اینکه نهادههای تولید گران شده و سرمایه در گردش زنبوردار کم است، گفت: هزینه تولید بالا رفته و وقتی هزینهها افزایش پیدا میکند فروش هم با کاهش روبرو میشود.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان همدان نیز در خصوص جایگاه همدان در تولید گیاهان دارویی ارزنده گفت: استان همدان از بزرگترین استانهای تولیدکننده گشنیز و رازیانه کشور بوده و در تولید گشنیز و رازیانه دارای رتبه اول کشور به شمار میرود.
حجتالله شهبازی اظهار کرد: در استان همدان برای توسعه کشت چندین محصول برنامهریزیشده که کشت گیاهان دارویی یکی ازجمله این محصولات بوده و بهصورت ویژه این امر در دست پیگیری است.
گشنیز و رازیانه سهم قابلتوجهی از تولیدات گیاهان دارویی استان همدان را دارند
وی با اشاره به اینکه دو محصول گشنیز و رازیانه سهم قابلتوجهی از تولیدات گیاهان دارویی استان همدان را دارند، عنوان کرد: بر اساس گزارش مرکز تحقیقات کشاورزی وجود ۳۱۵ گونه دارویی، صنعتی و خوراکی در اراضی ملی استان شناساییشده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان از توسعه کشت و تقویت زنجیره ارزش تولید گیاهان دارویی در این استان خبر داد و اظهار کرد: هدف از توسعه کشت گیاهان دارویی استفاده حداکثری از منابع تولید است.
شهبازی بیان کرد: اینیک طرح ملی است و با عنوان جهش تولید در دیمزارها اجرا میشود و معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی با همکاری ستاد فرمان حضرت امام (ره) آن را تنظیم کردهاند.
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی استان همدان گفت: سطح زیر کشت گیاهان دارویی استان همدان ۱۶ هزار هکتار با تولید ۳۳ هزار تن بود ضمن اینکه تقسیمبندی اقلیمی انجامشده و متناسب با هر اقلیم محصول موردنظر کشت میشود.
گذشته ازآنچه عنوان شد استان همدان رتبه نهم تولید عسل در سطح کشور را دارا است و در سند راهبردی و عملیاتی سهساله این استان وجود زنبورداران عمده، تنوع پوشش گیاهی در مراتع و توسعه و پرورش زنبورعسل بهعنوان توانمندی و مزیتهای عمده شهرستانهایی چون همدان، تویسرکان، بهار و کبودرآهنگ مطرحشده است.
موم، بره موم، گَرده گل، ژل رویال و زهر زنبور از دیگر محصولات تولیدی زنبورداران است و بررسیها نشان میدهد که فرآوردههای زنبورعسل از ارزشافزوده بالایی برخوردار بوده و در صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی کاربرد زیادی دارند؛ بنابراین میتوان حوزه زنبورداری در همدان را بهصورت زنجیرهای وارد این عرصه کرد و آن را به حوزه تبدیل و تکمیل آن پیوند داد.
نظر شما