مهران ابراهیمیان؛ بازار: شرکت‌های بزرگ نفتی بین‌المللی سودهای فراوانی را به دلیل افزایش قیمت نفت و گاز در نتیجه جنگ روسیه و اوکراین اعلام کردند که آنها را به سطوح بی‌سابقه رسانده است به حدی که سود برخی ازآنها از شرکت های تکنولوژی محور و یا غول های اینترنتی نیز بعد از سالها دوباره پیشی گرفته است.
شرکت‌های بزرگ تقریباً سود خود را در سال ۲۰۲۲ دو برابر کردند و به ۲۱۹ میلیارد دلار رساندند و رکوردهای قبلی را در سالی که با قیمت‌های بی‌ثبات انرژی، تغییر شکل بازارهای جهانی انرژی و در برخی موارد جاه‌طلبی‌های اقلیمی این بخش مشخص می‌شد، شکستند.
سود سهام استاندارد
البته، سودهای کلان رویایی به شرکت‌های نفتی برای افزایش هزینه‌های پروژه‌های نفت و گاز فرصت مناسبی برای برخی بازنگری ها در استراتژی‌های انتقال انرژی فراهم کرده که در ان بر تامین امنیت عرضه به منظور پاسخگویی به تقاضاهای جدید تاکید دارد.
با این حال مجموع درآمدهای محقق شده برای بریتیش پترولیوم، شورون، اکینور، اکسون موبیل، شل و توتال انرژی اجازه داد تا سود سهامداران را بیش ازچند سال اخیر محقق کند.
این حرکت ها با توجه به افزایش قیمت انرژی که به تورم بی سابقه در کل جهان دامن می زند، بدون انتقاد نبود.
شرکت‌های بزرگ نفتی غربی در سال ۲۰۲۲ رکورد ۱۱۰ میلیارد دلاری را به عنوان سود نقدی و بازخرید سهام پرداخت کرده‌اند، که باعث واکنش های تند از سوی دولت‌ها برای اعمال مالیات‌های استثنایی شده است. مالیات هایی که برای حمایت از مصرف‌کنندگان در مواجهه با افزایش قیمت‌های انرژ در نظر گرفته شده است.
اکسون موبیل
اما سود این شرکت ها برای سهامدارانشان چقدر بوده است؟
اکسون موبیل سود خالص سال ۲۰۲۲ خود را بالغ بر ۵۶ میلیارد دلار اعلام کرد. این بدان معنا است که در سال گذشته سود این شرکت در هر ساعت ۶.۳ میلیون دلار بوده است و در نوع خود رکوردی نه تنها برای خود، بلکه برای صنعت نفت در غرب به شمار می رود.
بزرگترین شرکت نفتی آمریکا در سال ۲۰۰۸ از رکورد سود خالص ۴۵.۲ میلیارد دلاری خود فراتر رفت. این سود محقق شده در سال ۲۰۰۸ زمانی بود که نفت به قیمت ۱۴۲ دلار رسید، قیمتی که ۳۰ درصد بیشتر از میانگین قیمت در سال گذشته بود. تحلیلگران درباره دلیل تحقق رکورد تاریخی سال گذشته این شرکت گفتند: کاهش قابل توجه هزینه ها در طول اپیدمی کرونا باعث افزایش سود در سال گذشته شد.
کاترین مایکلز، مدیر ارشد مالی شرکت، در این باره به سی ان بی سی گفت: "سود ناخالص و جریان نقدی به طور قابل توجهی نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. "
سود در دل مالیات سنگین اروپایی ها
پس از اینکه اتحادیه اروپا به دلیل کمبود منابع و افزایش قیمت ناشی از آن، به وضع مالیات بر شرکت های انرژی متوسل شد، اکسون در حال حاضر با یک نبرد مالیاتی در اروپا مواجه است. اکسون موبیل اعلام کرد: سود آن در سه ماهه چهارم سال گذشته به دلیل مالیات های اتحادیه اروپا که در سه ماهه چهارم آغاز شد و کاهش ارزش دارایی ها، ۱.۳ میلیارد دلار آسیب دید. این شرکت از اتحادیه شکایت و ادعا کرد که مالیات فراتر از اختیارات قانونی آن است.
با این حال طبق بررسی سایت ارقام درباره سود شرکت های بزرگ نفتی، شرکت اکسون موبیل در سال گذشته ۳۰ میلیارد دلار سود نقدی بین سهامداران خود تقسیم کرد که بیش از رقبای غربی خود بود و ۲۲.۷ میلیارد دلار در فعالیت های مرتبط با شرکت سرمایه گذاری کرد همچنین این شرکت از حفظ حدود ۳۰ میلیارد دلار پول نقد خبر داد. این شرکت خبر داد: از تجربه همه‌گیری کرونا درس گرفته است. زیرا در زمانی که دستش در ایام کرونا خالی شد، مجبوربه دریافت وام برای پرداخت سود سهام به سهامداران شده بود.
شل
شرکت شل همچنین رکورد ۴۰ میلیارد دلاری را برای سود سهام به ثبت رساند که مانند اکسون نسبت به سال گذشته بیش از دو برابر شده است.
سود رکورد قبلی شرکت شل نیز در سال ۲۰۰۸ ثبت شده بود که بیش از ۳۱ میلیارد دلاراعلام شده بود.
گاز طبیعی مایع نقطه درخشانی در نتایج "شل" بود، زیرا سود حاصل از آن به شش میلیارد دلار رسید که این نیز یک رکورد است و با توجه به نوسانات قیمت گاز از سود معاملاتی قوی حمایت شد، هرچند که در سه ماهه سوم و با کاهش شدید حجم میعانات گازی در اثر قطعی تاسیسات گاز طبیعی زیان ثبت کرده بود.
این درآمد به شل کمک کرد تا سود سهام خود را ۱۵ درصد در سه ماهه چهارم سال گذشته افزایش دهد، همچنین این شرکت از برنامه جدید خرید سهام ۴ میلیارد دلاری در سه ماه آینده خبر داد. این شرکت در سال منتهی به فوریه ۲۰۲۳ به ارزش ۱۹ میلیارد دلار سهام را بازخرید کرد که تقریباً دو برابر کل ثبت شده در دوره پس از کووید است.
این درآمد همچنین به شرکت کمک کرد تا بدهی خود را از ۵۲.۶ میلیارد دلار در سال گذشته به ۴۴.۸ میلیارد دلار در پایان سال ۲۰۲۲ کاهش دهد و با این کار نسبت بدهی به سرمایه از ۲۳.۱ درصد در سال گذشته به ۱۹ درصد کاهش یافت.
شورون
شورون در سال ۲۰۲۲ سود ۳۶.۵ میلیارد دلاری را گزارش کرد که از لحاظ سود دهی سومین شرکت نفتی است. سود شورون بیش از دو برابر سود سال قبل از آن بود، البته سود خالص به دلیل کاهش دارایی ها کمتر از برآوردهای وال استریت بود اما این سود نیز نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار از رکورد قبلی شرکت که در سال ۲۰۱۱ ثبت شده بود، فراتر رفت.
این شرکت دومین شرکت بزرگ نفتی در ایالات متحده است.
بریتیش پترولیوم
بریتیش پترولیوم سود ۲۸ میلیارد دلاری را گزارش کرد و رکورد ۲۶ میلیارد دلاری خود در سال ۲۰۰۸ را شکست. این شرکت مانند همتایان خود، پس از خرید ۱۱.۷ میلیارد دلار سهام در سال ۲۰۲۲، اعلام کرد که قصد دارد طی سه ماه آینده ۲.۷۵ میلیارد دلار سهام خود را بازخرید کند.
توتال انرژی
شرکت فرانسوی توتال انرژی هم در سال ۲۰۲۲ به سود خالص ۳۶.۲ میلیارد دلاری دست یافت که مانند سایر رقابیش این سود دو برابر سال قبل است. این شرکت همچنین اعلام کرد که قصد دارد به ازای هر سهم ۲.۸۱ یورو سود سهام بپردازد که ۶.۴ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. علاوه بر این، سود ویژه ۲.۸۱ یورو به ازای هر سهم که قبلا اعلام شده است را پرداخت خواهد کرد.
ایکوینر
در حالی که قیمت گاز طبیعی در اروپا بالاست شرکت نروژی ایکوینر "Equinor" سود عملیاتی خود در سال ۲۰۲۲ را ۷۴.۹ میلیارد دلار اعلام کرد که بالاترین رقم ثبت شده قبلی را دو برابر کرد.
این شرکت پس از کاهش عرضه گازپروم روسیه به غرب با توجه به حمایت غرب از اوکراین در مواجهه با روسیه که قیمت گاز در اروپا را به بالاترین سطح خود رساند به بزرگترین تامین کننده گاز اروپا تبدیل شد.
رکورد قبلی سود این شرکت نیز ۳۶.۲ میلیارد دلار بود که در سال ۲۰۰۸ ثبت شده بود.
مزایای سود سهام و افزایش سرمایه گذاری
شرکت‌های نفتی سال گذشته از روسیه که تولیدکننده بزرگ انرژی است؛ خارج شدند و در نتیجه دارایی هایشان کاهش قابل توجهی پیدا کرد. لذا سود این شرکت ها برای جبران کاهش عظیم دارایی های شرکت ها در روسیه پس از شروع درگیری با اوکراین کمک کرد البته، افزایش شدید قیمت نفت و گاز، کاهش سطح بدهی و کاهش ناگهانی عرضه روسیه به اروپا به افزایش هزینه های هیئت مدیره شرکت ها برای سوخت های فسیلی کمک کرد، همانطور که دولت ها تامین منابع را در اولویت قرار دادند.
مدیر عامل شرکت توتال انرژی، پاتریک پویان به رویترزگفت: محیط جهانی برای شرکت های انرژی بسیار مساعد است، زیرا کاهش محدودیت های ضد کووید در چین منجر به افزایش تقاضای انرژی در سال ۲۰۲۳ شد.
پویان گفت: اگر نفت به بشکه ای ۱۰۰ دلار برسد، تعجب نخواهیم کرد. قیمت ها در حال حاضر حدود ۸۴ تا ۸۵ دلار در هر بشکه است.
تغییر اقلیم و یک قدم به عقب
با توجه به نیاز مبرم به انرژی در اروپا، به نظر می‌رسد که آرزوهای تغییر آب و هوا نیز مربوط به گذشته باشد. بسیاری از شرکت‌های اروپایی که قبلاً برنامه‌هایی برای کاهش مصرف یا کاهش سرمایه‌گذاری در نفت و گاز و ساخت فعالیت‌های بزرگ تجدیدپذیر و کم کربن برای کاهش انتشار کربن ارائه کرده‌اند، استراتژی خود را اصلاح کرده‌اند.
جسورانه ترین این اقدامات همان چیزی بود که برنارد لونی، مدیرعامل بریتیش پترولیوم اعلام کرده است. وی در اظهار نظری گفت: این شرکت از برنامه های خود برای کاهش تولید نفت و گاز و انتشار کربن تا سال ۲۰۳۰ خارج شده است.
وبی پی « BP» از کاهش برنامه های خود برای کاهش تولید نفت خبر داد واعلام کرد: اکنون قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ معادل دو میلیون بشکه در روز تولید کند. در نتیجه، این شرکت جاه طلبی های خود برای کاهش انتشار سوخت فروخته شده به مشتریان تا سال ۲۰۳۰ از ۳۵ تا ۴۰ درصد به ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش داده است.
لونی گفت: "ما به انرژی کربن کمتری نیاز داریم، اما همچنین به انرژی ایمن و انرژی مقرون به صرفه نیاز داریم. " این چیزی است که دولت ها و جوامع در سراسر جهان درخواست می کنند.
اسوالد کلینت، تحلیلگر دردانشگاه برینستون « Bernstein » نیزگفت: آنچه بی پی انجام داد درسی در مورد عملگرایی، اولویت بندی و عملکرد بود.
کلینت در یادداشتی نوشت: «پراگماتیسم اولویت دارد، زیرا با کمبود انرژی جهانی و همچنین درخواست دولت‌ها، پیروی شرکت‌ها نفتی از بی پی در طی دهه اخیر بیشتر خواهد شد.»
انتقاد کاخ سفید
در همین حال کاخ سفید در اقدامی قابل تامل از غول انرژی اکسون موبیل به خاطر سودش انتقاد کرد. در بیانیه کاخ سفید آمده بود: حاشیه سود اکسون موبیل عصبانی کننده است زیرا شهروندان آمریکایی قیمت های بالایی را برای سوخت پرداخت می کنند.
کاخ سفید همچنین از تلاش های جمهوری خواهان در مجلس نمایندگان برای پیشبرد سیاست هایی با هدف حمایت از صنعت نفت انتقاد کرد.
کاخ سفید اعلام کرد: آخرین گزارش‌های درآمدی نشان می‌دهد که شرکت‌های نفتی هر آنچه را که نیاز داشتند، از جمله سود بی‌سابقه و هزاران مجوز، بدون استفاده اما تایید شده برای افزایش تولید داشتند، اما آنها ترجیح دادند این سود را به جیب مقامات خود بریزند.
البته این انتقادات جدید نیست، زیرا جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، درژوئن سال گذشته به دلیل افزایش سود شرکت های نفت و پالایش در زمانی که قیمت سوخت در حال افزایش بود آنها را مقصر دانست و خطاب به مدیران ارشد پالایشگاه‌های نفتی بزرگ از کاهش تولید برای افزایش سود شکایت کرد.
مالیات بر تولید یا مانع تولید؟
به نوبه خود، "کاترین مایکلز"، مدیر ارشد مالی اکسون موبیل، به انتقاد از افزایش سود این صنعت چنین پاسخ داد: پاسخ "افزایش مالیات" نیست! ما به مالیات انرژی اتحادیه اروپا نگاه می‌کنیم، می‌دانید، این فقط یک سیاست غیرقانونی و بد است که به دنبال مالیات بر چیزی است زیرا آنچه شما واقعاً باید انجام دهید افزایش آن تولید است و مالیات بیشتر نتیجه معکوس آن چیزی است که شما تلاش می‌کنید. مایکلز گفت: این کارتولید نفت و گاز جدید را کاهش خواهد داد.
شورون همچنین توسط کاخ سفید مورد انتقاد قرار گرفت، زیرا دولت ایالات متحده با تصمیم شورون برای سه برابر کردن هزینه های خود برای خرید سهام مخالف بود. بر اساس برآوردهای فعلی شرکت، در حال حاضر هزینه‌های این شرکت طی پنج سال ۷۵ میلیارد دلار است.
جاناتان نورونها گانت، فعال محیط زیست در گلوبان ویتنس « Global Witness» گفت: میلیاردها دلار به دست آمده توسط شورون "سیلی به صورت آمریکایی‌هایی است که تلاش می‌کنند تا خسارت‌های ناشی از سیل‌هایی را که هفته‌ها پیش برخی از ایالت‌ها متحمل شدند، جبران کنند. "
اما شورون در پاسخ به این ادعا پاسخ داد: به اهداف خود پایبند خواهد بود و سود سهام سهامداران اولویت اصلی نقدینگی آن خواهد بود.
در اروپا، حتی پس از وضع مالیات بر شرکت های انرژی، مخالفان می گویند که این کافی نیست. در بریتانیا، حزب مخالف کارگر، نخست وزیر «ریشی سوناک» را به کم کاری متهم کردند.
اد میلیبند، سخنگوی سیاست آب و هوای حزب کارگر، در بیانیه ای گفت: «دولت به شرکت های سوخت فسیلی اجازه می دهد تا با امتناع از اجرای مالیات استثنایی مناسب، سودهای کلان را با آزادی کامل به دست آورند.
نظر شما