بازار؛ گروه بین الملل: فقر و نابرابری که ریشه در نبود فرصت اقتصادی دارد، منبع اصلی درگیری در سراسر جهان است. در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، مطمئناً منابع دیگری نیز برای درگیری وجود دارد، اما نباید فراموش کنیم که قیام های بهار عربی تا حد زیادی به عنوان نقطه اوج افزایش ناامیدی اجتماعی-اقتصادی آغاز شد.
اگرچه این قیام ها فروکش کرده اما عوامل اصلی نارضایتی در دهه گذشته مورد توجه قرار نگرفته است و آنها در واقع به ما یادآوری می کنند که نادیده گرفتن میل اساسی برای فرصت های اقتصادی خطری واقعی برای ثبات و صلح محسوب می شود.
این نوع درگیری ها گاهی مانند بهار عربی آشکار می شود. در برخی موارد آنها در سطح زیرین بدون خروجی می جوشند، خواه خشونت آمیز یا صلح آمیز. آنچه در هر کشوری صرف نظر از میزان فقر و نابرابری، در سطح زیرین می جوشد، روحیه و توانایی کارآفرینی است.
این مهم می تواند ابزاری باشد برای خالقان و کارگرانی که استخدام می کنند تا از شرایط خود بیرون بیایند و برخی از نیازهای اساسی را که دیگران در جوامع خود فاقد آن هستند، تامین کنند. اگر آینده متفاوتی را برای جوامع محروم از نظر اقتصادی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا تصور کنیم، مهمترین تفاوت بین آینده توام با درگیری با آینده صلحآمیز و باثبات ممکن است درجه ای باشد که قابلیت کارآفرینی شرایطی را برای رشد فراهم میکند.
در محیطهایی که ممکن است تعارض در حال تقویت باشد، تقویت اکوسیستمهای کارآفرینی میتواند یک مداخله معنادار باشد که میتواند به ایجاد آیندههای باثبات کمک کند
رهبران آینده نگر کسانی هستند که آینده های جایگزین و باثباتی را برای کشور، جامعه یا تجارت خود تصور می کنند و از طریق سرمایه گذاری فعال و ظرفیت سازی سعی در ایجاد ثبات در جامعه خود دارند. بنابراین اگر ما برای واقعیتهای صلحآمیزتر و باثباتتر برای کشورهای بی ثبات و «آماده درگیری» تلاش میکنیم، باید رهبران را تشویق کنیم تا بر ایجاد شرایط برای شکوفایی فرصتهای اقتصادی به طور عادلانه و در دسترس تمرکز کنند. در محیطهایی که ممکن است تعارض در حال جوشیدن باشد، تقویت اکوسیستمهای کارآفرینی میتواند یک مداخله معنادار باشد که میتواند به ایجاد آیندههای باثبات کمک کند.
اگر به گذشته نگاه کنیم، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد رشد کسبوکارهای نوپا میتواند در تثبیت، ایجاد صلح و حل تعارض نقش داشته باشد. صلح در ابتدایی ترین شکل خود - فقدان خشونت فعال - به طور طبیعی محدود و شکننده است اما هنگامی که با رشد مشاغل خانگی جدید تقویت شود، می تواند قوی تر و پایدارتر شود.
کارآفرینی در واقع یک شکل اساسی از مشارکت در بسیاری از مناطق متاثر از تعارض است و اغلب برای رسیدگی به نیازهای جامعه خاصی که تعارض ایجاد می کند ظاهر می شود. با نگاهی به منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا می توانیم این واقعیت را لمس کنیم.
عوامل محیطی مانند کمبود زمین، کمبود مواد غذایی و جنگلزدایی فشارهای اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرد که اختلافات را در منطقه خاورمیانه تشدید کرد
باید گفت بخش مهمی از به کارگیری رویکردهای آینده نگری استراتژیک در توسعه سیاست، در نظر گرفتن ایده هایی است که پیامدهای مفیدی در یک زمینه داشته اند و فکر کردن در مورد سناریوهایی است که در زمینه های مختلف به کار گرفته می شوند. اگر بدانیم که ترویج کارآفرینی می تواند به بازسازی معنادار صلح و ثبات پس از از بین رفتن آن کمک کند، آیا انجام این کار در وهله اول می تواند به جلوگیری از درگیری کمک کند؟
یک دولت آینده نگر برای ایجاد این آینده چه اقدامی می تواند انجام دهد؟ در کنار درگیریهای فعال دردناک، منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا مانند سایر نقاط جهان، محیطی است که ما میتوانیم آن را بالقوه «آماده درگیری» بنامیم. در رواندا، جنگ داخلی ریشه در رقابتهای بین گروهی داشت، اما عوامل محیطی مانند کمبود زمین، کمبود مواد غذایی و جنگلزدایی فشارهای اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرد که اختلاف را تشدید کرد.
امروزه در سرتاسر جهان، تغییرات آب و هوایی تنشهای موجود را تشدید میکند و می تواند جرقهای باشد که درگیریهایی را که در انتظار وقوع هستند به سمت خشونت سوق دهد. این مهم مطمئناً خطری بالقوه در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا است.
برای نمونه چالشهای اقتصادی و اجتماعی مراکش با ۳۷ میلیون نفر جمعیت است که بیشتر آنها در مناطق شهری زندگی میکنند. خشکسالی شدید، کمبود آب و افزایش سطح آب دریاها تهدیدهای هشداردهنده ای برای کشور و مردم آن هستند. در حالی که تنشهای بین گروهی رواندا از درگیریهای قومی ناشی میشود، ممکن است اختلافات مراکش بین جمعیت شهری و روستایی و بین جمعیت و دولت افزایش یابد، زیرا تأثیرات تغییرات آب و هوایی افزایش مییابد و سیاستهای دولت اجازه میدهد این تأثیرات به طور نابرابر احساس شود.
مسائل مدیریتی و ساختاری گریبانگیر صنعت کشاورزی در منطقه خاورمیانه شده و به طور نامتناسبی به جمعیت روستایی آسیب می رساند
بسیاری از شرکت های کشاورزی در مقیاس بزرگ در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقاعمدتاً محصولات پر آب مانند هندوانه، آووکادو و مرکبات را برای صادرات به خارج از کشور یا فروش داخلی می کارند. کشاورزی فشرده و درختکاری ۸۵ درصد از کل مصرف آب را تشکیل می دهد.
کشاورزان کوچک در مناطق روستایی با شرایط نابرابر رقابت می کنند و در سیاست های توسعه ملی که توزیع آب و سایر منابع طبیعی را تعیین می کند، به حاشیه رانده می شوند. مسائل مدیریتی و ساختاری گریبانگیر صنعت کشاورزی شده و به طور نامتناسبی به این جمعیت روستایی آسیب می رساند.
شهروندان شهری نیز آثار کم آبی را احساس می کنند. آب آنقدر کمیاب شده که در برخی شهرها ساعت ها تا روزها قطع می شود. به راحتی می توان دید که چگونه کمبود آب باعث ایجاد بی ثباتی در این کشورها از نظر اقتصادی، اجتماعی و ... می شود. بنابراین سرمایهگذاری در صنعت کشاورزی، مدیریت منابع آب و کسبوکارهای سازگار با تغییرات آب و هوایی میتواند از ارزش خاصی برخوردار باشد.
کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و بسیاری از نقاط دیگر جهان با آیندهای روبرو هستند که در آن درگیریها تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی تشدید خواهد شد. راه حل واحدی برای جلوگیری از این درگیری ها وجود ندارد، اما ایجاد فرصت ها برای کارآفرینان می تواند عنصر ارزشمندی از یک استراتژی چند بعدی باشد.
دولتها، آژانسهای توسعه، سرمایهگذاران و دیگر رهبران میتوانند به گذشته نگاه کنند و نمونههایی را ببینند که در آن تقویت کارآفرینی اجتماعی به بازسازی صلح کمک کرده است، از جمله در مکانهایی که درگیریها ریشه در اثرات تغییرات آب و هوایی دارد.
نظر شما