بازار؛ گروه بین الملل: تغییرات جوی و گرمای زمین از بزرگترین معضلات اقتصادی این روزهای زمین است. معضلی که ریشه در استفاده بیش از حد از انرژی های فسیلی بعد از انقلاب صنعتی در دنیا دارد. انتشار گازهای گلخانه ای حاصل استفاده بیش از حد از انرژی های فسیلی زمینه را برای افزایش دمای زمین و آلودگی هوا در دنیا فراهم کرد که تبعات مخربی روی زندگی مردم داشت. این روند افزایشی انتشار گازهای آلاینده از بعد از سومین انقلاب صنعتی در دنیا آغاز شد. از آن زمان مصرف سوختهای فسیلی به منظور توسعه فعالیتهای اقتصادی و صنعتی انجام شد بدون توجه به این مساله که این سوختهای فسیلی آلایندگی های زیادی ایجاد می کنند و به محیط زیست آسیب وارد می کنند. در یک دهه اخیر و بعد از مشاهده اثرات مخرب استفاده نادرست از منابع طبیعی و آسیبهای زیست محیطی ناشی از آن، مبارزه با بحران های زیست محیطی در دنیا بیشتر شد.
کاهش ارزش تولید ناخالص داخلی دنیا
مرکز مطالعات دانشگاه استنفورد امریکا اخیرا مطالعه ای در مورد ارتباط بین افزایش دمای زمین ارزش تولید ناخالص داخلی دنیا انجام داد و بر مبنای یافته های این تحقیق نوشت: «افزایش متوسط دمای کره زمین با افت ارزش تولید ناخالص داخلی در دنیا رابطه مستقیم دارد به این معنا که اگر در برابر این بحران جهانی ایستادگی نشود، در آینده ای نه چندان دور هم اقتصاد کوچک تری وجود خواهد داشت و هم نابرابری اقتصادی در دنیا بیشتر می شود. درصورتیکه دمای زمین تا سال ۲۱۰۰ بالغ بر ۳ درجه رشد کند، اقتصاد دنیا بالغ بر۳۰ درصد کوچک می شود ولی سهم کشورهای فقیر از این بحران بیشتر خواهد بود. به این معنا که ارزش تولید ناخالص داخلی در کشورهای فقیر دنیا بالغ بر ۴۰ درصد تنزل می یابد ولی در همین بازه زمانی کشورهای ثروتمند افتی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد در ارزش تولید ناخالص داخلی را شاهد خواهند بود.»
در ادامه گزارش آمد: «اگر دمای زمین بین ۲.۵ تا ۳ درصد افزایش پیدا کند، ارزش تولید ناخالص داخلی دنیا بین ۱۵ تا ۲۵ درصد کاهش پیدا می کند و در صورتی که دما کمتر از ۱.۵ درجه رشد کند تاثیر معناداری در افت ارزش تولید ناخالص داخلی دنیا مشاهده نخواهد شد.»
بررسی ها نشان داده است زمانیکه متوسط دمای کره زمین برابر با ۱۳ درجه سانتی گراد است بهره وری فعالیتهای اقتصادی در بالاترین سطح ممکن قرار دارد.
فاصله اقتصادی بیشتر می شود
دانشگاه استنفورد در گزارش اخیر خود به ارتباط پدیده گرمای زمین و افزایش سطح نابرابری اقتصادی در دنیا پرداخت و نوشت: بررسی وضعیت اقتصادی دنیا از سال ۱۹۶۰ میلادی تا کنون نشان داد در نتیجه پدیده گرمای زمین نابرابری اقتصادی در جهان روند افزایشی داشته است. تغییرات دمای زمین که در نتیجه تمرکز گازهای گلخانه ای در اتمسفر زمین ایجاد شد زمینه را برای تقویت نرخ رشد اقتصادی و افزایش بهره مندی های مالی کشورهای سردسیر مانند سوئد و نروژ فراهم کرد در حالیکه کشورهای گرمسیر مانند هند و نیجریه افت نرخ رشد اقتصادی را شاهد بودند.
گاردین در این مورد نوشت: «در صورتی که پدیده گرمایش زمین اتفاق نمی افتاد کشورهای فقیر دنیا در شرایط اقتصادی بهتری قرار می گرفتند و اگر این تحول زیست محیطی ایجاد نمی شد سرعت رشد و توسعه اقتصادی در کشورهای صنعتی هم بالا تر بود. البته تاثیر این بحران منفی روی اقتصادهای فقیر بیشتر بود اما مطالعات نشان می دهد اگر این وضعیت ادامه پیدا کند اثرات منفی بحران بزرگتر خواهد شد.»
فقیرها، فقیرتر شدند
مارشال بورک استاد دانشگاه استنفورد در زمینه علوم زمین شناسی که در انجام این کار پژوهشی همکاری داشته است با اشاره به این مساله که کشورهای فقیر و کم درآمد بیشترین آسیب را از پدیده گرمایش زمین متحمل شدند، گفت: «از سال ۱۹۶۱ تا ۲۰۱۰ در نتیجه پدیده گرمایش زمین، سرانه ثروت در کشورهای فقیر دنیا ۱۷ تا ۳۰ درصد تنزل پیدا کرد درحالی که در کشورهای صنعتی که اغلب ایجاد کننده همین گازهای آلاینده هم هستند ثروت سرانه رشد چشمگیری داشت. در نتیجه این تحول زیست محیطی فاصله بین سرانه ثروت در کشورهای صنعتی و کشورهای کم درآمد بیشتر شد.»
این مرکز سرانه ثروت مردم در کشورهای صنعتی و کشورهای فقیر را در دو حالت مختلف محاسبه کرده است. در یک حالت پدیده گرمایش زمین اتفاق افتاده است و شرایط جوی زمین در وضعیت کنونی است و در حالت دوم سناریویی در نظر گرفته شد که در این سناریو پدیده گرمایش اتفاق نیافتاد. بررسیها نشان می دهد تفاوت سرانه ثروت در کشورهای صنعتی با سرانه ثروت در کشورهای فقیر در حالتی که گرمایش کره زمین اتفاق افتاده است ۲۵ درصد بیشتر از حالتی است که دنیا با پدیده گرمایش روبرو نبود. همین آمار به تنهایی نشان می دهد که پدیده گرمایش زمین زمینه را برای افزایش نا برابری های اقتصادی در جهان فراهم کرده است و این روند می تواند ادامه داشته باشد.
نظر شما