اکبر محمودی؛ بازار: لایروبی اروندرود با تصویب مجلس شورای اسلامی قرار بود در چهار گام در قالب برنامه ششم توسعه انجام شود.به عبارتی بر اساس برنامه ششم توسعه و با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی، دولت موظف بود حداقل از سال اول اجرای قانون، سالانه ۲۵ درصد نسبت به لایروبی اروندرود و توسعه سواحل آن در چارچوب قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر، قوانین مربوطه و بودجه سنواتی انجام دهد.
این قانون به این دلیل دارای اهمیت است که وجود شناورهای مغروقه در اروند رود امکان کشتیرانی به آن شکل و شناورهای با درافت ۸ متر تا ۱۰ متر در این رودخانه وجود ندارد لذا لایروبی آن در قالب قانون در مجلس به تصویب رسید.
پیش از جنگ تحمیلی شناورهای زیر ۲۰ هزار تن با آبخور هشت تا ۹ متر به بندر خرمشهر تردد می کردند اما اکنون کشتی های زیر پنج هزار تن با آبخور چهار متر و ۲۰ سانتی متر می توانند به بندر خرمشهر تردد کنند
تا پیش از جنگ تحمیلی شناورهای زیر ۲۰ هزار تن با آبخور هشت تا ۹ متر به بندر خرمشهر تردد می کردند اما اکنون کشتی های زیر پنج هزار تن با آبخور چهار متر و ۲۰ سانتی متر می توانند به بندر خرمشهر تردد کنند.
مدیر کل وقت بندر و دریانوردی خرمشهر در سال ۹۵ و پیشتر بیان کرده بود لایروبی هفت نقطه بحرانی آبراه بین المللی اروند نیازمند ۲۱۰ میلیون یورو هزینه است. اما به نظر می رسد هزینه آن طبق ۳ فرضیه ای که برای لایروبی اروند وجود دارد و یکی از آنها بر اساس قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر است و عمق آن ۹.۵- متر است و میزان رسوبات آن ۹۰ میلیون متر مکعب برآورد می شود طبق قیمت های سال ۹۹ و به قیمت روز حدود ۳۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داشت.
هر چند فرضیه دوم عمق ۶.۵- حدود ۳۰ میلیون متر مکعب رسوبات دارد و فرضیه سوم در عمق ۶.۵- با تالوگ جدید که میزان رسوبات آن ۱۱ میلیون متر مکعب برآورد می شود نیازمند برآورد هزینه ها بر اساس قیمت های جدید و روز است.
اما کامبیز مالکی‌زاده مدیر بنادر و دریانوردی آبادان معتقد است که اگر دهانه اروند طبق قانون که باید در برنامه ششم توسعه ۲۵ درصد لایروبی می شد الان ۴ ساله تمام می شد.
مدیر بنادر و دریانوردی آبادان همچنین در خصوص اقتصاد دریا محور معتقد است که تمام کشورها به دنبال آبهای آزاد هستند اما ایران با داشتن این منابع خدادادی از آن بهره ای به آن شکل نمی برد.
متن کامل گفتگوی خبرنگار خبرگزاری «بازار» با «کامبیز مالکی‌زاده» مدیر بنادر و دریانوردی آبادان را با هم می خوانیم:
* برای ورود به بحث ابتدا می خواهیم بدانیم چرا در موضوع اقتصاد دریا محور تا حدود زیادی عقب افتادگی داریم؟
تحلیل بنده به صورت خلاصه این است که مراجع تصمیم گیر زیادی داریم. مبادی زیادی در بحث های نظارتی. دریا و دریا محور نیازمند وحدت فرماندهی است. وجود دوستان موازی در کارها به نظر می رسد که آسیب می رساند. در بحث های نظارتی نیز دستگاه های نظارتی زیاد هستند. دستگاههای مختلف. در حال حاضر گمرک که دستگاه نظارتی و حاکمیتی است در کنار آن پلیس اقتصادی و نهادهای امنیتی دیگر ورود می کنند و قطعا این پروسه طولانی می شود و طولانی شدن می تواند منجر به همین موارد شود.
تمام دنیا به دنبال این هستند که به دریا دسترسی پیدا کنند؛ در ایران تا این حد دریا و ساحل داریم اما بهره خوبی نبرده ایم. روسیه با تمام امکانات از سال های دور بر رسیدن به آبهای آزاد تاکید دارند. ایران آبهای آزاد دارد اما استفاده نمی کند
* آنطور که از مضمون برنامه هفتم توسعه بر می آید به نظر می رسد که در برنامه هفتم توسعه توجه ویژه ای به اقتصاد دریا محور شده است؟
تمام دنیا به دنبال این هستند که به دریا دسترسی پیدا کنند؛ در ایران تا این حد دریا و ساحل داریم اما بهره خوبی نبرده ایم. روسیه با تمام امکانات از سال های دور بر رسیدن به آبهای آزاد تاکید دارند. اما ایران آبهای آزاد دارد اما استفاده نمی کند.
بندر فاو هم فرصت و هم تهدید است. اما در مورد اینکه چه توصیه ای به وزارت امور خارجه دارید باید بگویم که امیدواریم که خدا به آنها توفیق دهد تا جبران کنند
* عراق در حال احداث بندر فاو است و در ایران نیز بندر خلیج فارس در حال احداث است. به نظر می رسد این بندر برای ایران بیشتر از اینکه فرصت باشد برای ایران تهدید است؟ توصیه شما به وزارت امور خارجه چیست؟
به هر حال بندر خلیج فارس هم پیشرفت های خوبی دارد. بندر فاو هم فرصت و هم تهدید است. اما در مورد اینکه چه توصیه ای به وزارت امور خارجه دارید باید بگویم که امیدواریم که خدا به آنها توفیق دهد تا جبران کنند.
* باید رایزنی کنند؟ در بحث اعتبارات برای لایروبی اروند چطور؟ آیا برای این اقدام اعتبار ویژه و سرعت عمل بالا می طلبد؟
به هر حال اقدامات خود را باید سرعت دهند. ما وسیله ای را که برای لایروبی می گوییم بر اساس حجم است. حجمی که هر متر مکعب لایروبی به گراپ ها بستگی دارد و متفاوت است و امکان دارد که ۶ تا و یا ۸ تا گراپ شود. آن گراپ ها را بنده اعلام کرده ام که هر گراپی ۲۰۰ هزار تومان هزینه دارد.
* مثلا برای لایروبی چند گراپ باید انجام شود؟
حدود ۳ میلیون متر مکعب لای در اروند وجود دارد و این ۳ میلیون متر مکعب را باید پاک کند. یا اینکه یک لاینی را باز کند. قطعا این اقدام یعنی باز کردن لاین هزینه کمتری خواهد داشت. ۳ میلیون متر مکعب را باید تقسیم بر شش و ضرب در ۲۰۰ هزار تومان کرد. محدوده ای را باید لایروبی کنیم و چون زیر آب را نمی بینیم الان آن مسیر چون لایروبی نشده است مجبور هستیم تا شناوری را بیاوریم که درافت آن زیر ۵ متر باشد. با لایروبی می توان درافت شناور را به ۸ متر تا ۱۰ متر رساند و حتی شناورهای کروز هم رفت و آمد کنند. این اقدام باعث می شود که مسیر لایروبی شود.
عراقی ها علاقه ای به لایروبی اروند ندارند. اما به هر حال یکی از دلایلی که بندر فاو ایجاد شده است برای همین است چون بیرون از دهانه اروند رود است و برای آنها جذابیتی ندارد که بخواهند لایروبی اروند را در دستور کار خود قرار دهند
* به نظر می رسد که عراقی ها علاقه ای به لایروبی اروند ندارند؟
بله درست است عراقی ها علاقه ای به لایروبی اروند ندارند. اما به هر حال یکی از دلایلی که بندر فاو ایجاد شده است برای همین است چون بیرون از دهانه اروند رود است و برای آنها جذابیتی ندارد که بخواهند لایروبی اروند را در دستور کار خود قرار دهند.
دهانه اروند قرار بود در برنامه ششم توسعه انجام شود. یعنی طبق قانون باید سالانه ۲۵ درصد لایروبی انجام می شد بنابراین اگر این اقدام صورت می گرفت لایروبی ۴ ساله به اتمام می رسید
* اگر در طی سال های گذشته لایروبی اروند جدی گرفته می شد الان به اتمام رسیده بود؟
دهانه اروند قرار بود در برنامه ششم توسعه انجام شود. یعنی طبق قانون باید سالانه ۲۵ درصد لایروبی انجام می شد بنابراین اگر این اقدام صورت می گرفت لایروبی ۴ ساله به اتمام می رسید.
نظر شما