بازار؛ گروه استانها- سید هادی اسلامی: با توجه به شعار امسال که سال تولید اشتغال و دانش‌بنیان است پرواضح است که با حمایت و توجه ویژه از جوانان و نخبگان زمینه پیشرفت میهن اسلامی فراهم خواهد شد.
پژوهشگران جوان و فناوران ایرانی ایده‌های بسیار خوبی دارند که با این ایده‌ها و حمایت‌های جدی و البته رفع مشکلات اقتصادی می‌توان زمینه موفقیت در بحث تولیدات و قطع وابستگی خارجی اقدام کرد که البته این هدف مستلزم حمایت بی‌قیدوشرط از این نخبگان است.
در همین راستا با ستار مالکی یکی از فناوران برتر دانشگاهی کشور از دانشگاه صنعتی قوچان که امسال در بیست و سومین جشنواره تجلیل از فناوران برتر نیز موردتقدیر قرار گرفت به گفت‌وگو نشستیم.
* لطفاً خودتان را معرفی بفرمائید
ستار مالکی متولد سال ۱۳۶۲ هستم. مدرک کارشناسی خود در رشته مکانیک- طراحی جامدات از دانشگاه فردوسی مشهد اخذ کردم و مقطع کارشناسی ارشد را در همین رشته با گرایش طراحی کاربردی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مقطع دکتری را نیز با همین گرایش در دانشگاه فردوسی مشهد گذراندم.
* در حال حاضر به چه‌کاری اشتغال دارید؟
از سال ۱۳۹۲ عضو هیئت‌علمی گروه مکانیک دانشگاه صنعتی قوچان اشتغال به کار دارم.
* چه شد که به‌عنوان فناور برتر کشوری انتخاب شدید؟
بومی‌سازی دانش فنی و ساخت دستگاه تولید لوله فایبرگلاس GRP به روش رشته پیچی پیوسته برای اولین بار در کشور موجب شد تا این مقام را کسب کنم.
* واحد تولیدی شما چه محصولی را تولید می‌کند؟
طراحی، مهندسی و تولید لوله، اتصالات، مخازن و سایر ساختارهای کامپوزیتی پایه پلیمری GRP GRE GRV
* چقدر برای این کار سرمایه‌گذاری کردید؟
از سال ۱۳۸۷ به‌صورت حرفه‌ای وارد صنعت کامپوزیت شدم و مجموعه نوین کامپوزیت را با کمک همسرم خانم دکتر اندخشیده راه‌اندازی کردم و در سال ۱۳۹۴ آن را به تولید رساندم.
برای شروع کار از حمایت‌های بانکی، دولتی و... استفاده نکردم اما در ادامه و پس از کسب تأییدیه دانش‌بنیانی، از برخی مزایای شرکت‌های دانش‌بنیان برای توسعه کسب‌وکار و تأمین نقدینگی موردنیاز استفاده کردم.
تاکنون بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در مجموعه نوین کامپوزیت صورت گرفته با ذکر این نکته که تاکنون یک ریال هم بابت خرید دانش فنی و ماشین‌آلات هزینه نشده و تمامی تجهیزات تولیدی موردنیاز توسط تیم مهندسی شرکت ساخته و مورداستفاده قرارگرفته است
* تا چه میزان دولت از محصولات تولیدی شما حمایت کرده است؟
دولت از طریق بازوی معاونت علمی ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی حمایت‌های خوبی از مجموعه ما داشته است.
طی سال‌های گذشته ارتباط مستمری با پارک علم و فناوری خراسان داشته‌ایم و از حمایت‌ها و کمک‌های پردیس انرژی بهره بردیم. دانشگاه صنعتی هم با درک شرایط کاری سخت تولید در کشور همکاری لازم را با این‌جانب داشته‌اند.
* آیا صادرات هم دارید؟
با توجه به نیاز داخلی کشور و مشکلات و محدودیت‌های تولید، طی چند سال گذشته بیشتر تمرکزمان روی توسعه زیرساخت‌های تولید و تأمین نیاز بازار داخلی بوده است اما به‌صورت محدود در سال‌های گذشته به کشورهای عراق و ترکمنستان نیز صادرات داشته‌ایم.
* با چه مشکلاتی در مسیر تولید دست‌وپنجه نرم می‌کنید؟
مشکلات عمومی که تمام تولیدکنندگان با آن درگیر هستند مانند تأمین مالی موردنیاز توسعه محصول و شرکت، پیچیدگی‌ها و تغییرات دائمی قوانین دارایی، بیمه، اداره کار، بانک‌ها و سایر دستگاه های دولتی است.
یکی دیگر از مشکلاتی که بر سر راه شرکت های تولید و دانش بنیان قرار دارد اینست که آن ها برای وصول مطالبات از مشتریان بخصوص مشتریان بزرگ، دولتی یا ارگان های عمومی علی رغم تولید کننده و دانش بنیان بودن اهرمی در دست ندارند.
پیچیدگی‌های بنگاه‌داری در ایران و عدم اطلاع کافی کارآفرینان از موضوعات و قوانینی که هرروز تغییر می‌کنند یکی دیگر از موانع سد راه کارآفرینی در کشور است.
طولانی بودن و گاها بی‌نتیجه بودن پروسه‌های تأمین مالی بانکی و بی‌انگیزه بودن بانک‌ها در تأمین مالی طرح‌های توسعه تولیدکنندگان و تسهیلات بلندمدت همچنین از دیگر عواملی است که کارآفرین را با مشکلات بسیاری روبرو می‌کند.
* تحریم‌ها چه اثری بر روی کار و فعالیت شما داشته است؟
تحریم‌ها باعث کاهش سرمایه‌گذاری روی طرح‌های زیربنایی کشور مانند نفت و پالایش و پتروشیمی و کند شدن روند تکمیل طرح‌های انتقال آب و صنایع آب‌شیرین‌کن و... شده است و این موضوع باعث کم شدن پروژه‌ها و نبود نقدینگی موردنیاز انجام پروژه در سمت مشتری شده است.
همچنین تحریم‌ها و سایر مسائل سیاسی با همسایگان بازاریابی بین‌المللی و صادرات محصولات را پرهزینه و پر ریسک کرده است.
* برای تهیه مواد اولیه چه مشکلاتی دارید و افزایش قیمت‌ها برای شما چه مشکلاتی را ایجاد کرده است؟
عدم قطعیت‌های موجود در اقتصاد کشور و وجود ابهامات بسیار و نبود ثبات قیمت‌ها، شرکت در مناقصات و قیمت دهی به مشتریان را برای شرکت های دانش بنیان دشوار کرده است.
* با توجه به نام‌گذاری سال تولید دانش‌بنیان و اشتغال به نظر شما چه موانعی را باید از سر راه برداشت و چه پشتیبانی لازم دارید؟
افزایش رقابت‌پذیری تولیدکنندگان داخلی با الزام مشتریان به پرداخت نقدی به تولیدکنندگان داخلی همانند خریدهای خارجی و کوتاه کردن فرایندهای اداری به‌طوری‌که برای مثال پروسه دریافت تسهیلات برای یک تولیدکننده یک سال به طول می‌انجامد.
عدم قطعیت‌های موجود در اقتصاد کشور و وجود ابهامات بسیار و نبود ثبات قیمت‌ها، شرکت در مناقصات و قیمت دهی به مشتریان را برای شرکت های دانش بنیان دشوار کرده است
* توصیه شما به مسئولان چیست؟
مسئولان م یبایست به توان فنی و علمی جوانان ایرانی اعتماد داشته باشند و به آن‌ها برای انجام کارهای جدید و خلاقانه میدان بدهند و از طرفی جوانان و صنعتگران هم باید ارتباطشان را با دانشگاه‌ها و مراکز علمی حفظ کنند تا در جریان آخرین یافته‌های علمی حوزه کاری خود قرار گیرند.
* چه مشکلاتی الآن برای حوزه فناوری وجود دارد؟
نیروی انسانی متخصص، جوان و باانگیزه بزرگ‌ترین مشکل حال حاضر و آینده فناوری در کشور است.
مسئولان می بایست به توان فنی و علمی جوانان ایرانی اعتماد داشته باشند و به آن‌ها برای انجام کارهای جدید و خلاقانه میدان بدهند و از طرفی جوانان و صنعتگران هم باید ارتباطشان را با دانشگاه‌ها و مراکز علمی حفظ کنند تا در جریان آخرین یافته‌های علمی حوزه کاری خود قرار گیرند.
* برای فروش محصول چه مشکلاتی دارند؟ آیا برای صادرات با مشکل مواجه هستند؟
هماهنگ نبودن ارگان‌ها و سازمان‌ها و مشکلات شرکت‌ها برای حضور در یک قان مشخص همواره سد راه تولید کننده است.
هر سازمان عمومی، دولتی یا خصوصی برای خودش قوانین خاص خود را داشته و به‌راحتی مانع حضور تولیدکنندگان در مناقصات می‌شوند و طی این مراحل علاوه بر صرف هزینه و وقت، زمان‌بر هم است.
هزینه های بالای بازاریابی بین‌المللی و نبود امکانات موردنیاز که توسط بازوی اقتصادی وزارت خارجه باید برای تولیدکنندگان داخلی فراهم شود تا با هزینه کمی بتوانند راه خود را در بازار سایر کشورها بازنمایند.
* دولت چه اقداماتی برای تسهیل کار این حوزه فناور باید انجام دهد؟
هماهنگ کردن و یکپارچه‌سازی سیستم ارزیابی (وندور لیست) و الزام زیرمجموعه‌های دولتی و نیمه‌خصوصی و عمومی به استفاده از یک مرجع ارزیابی برای تسهیل کار شرکت‌های تولیدی است.
* در این شرایط اقتصادی با چه راهکاری این حوزه را می‌توان سرپا نگاه داشت؟
در صورت عدم رفع مشکلات کلان اقتصادی و بی‌ثباتی و عدم قطعیت در حوزه اقتصاد، این صنعت نیز در کنار تمام صنایع دیگر با مشکلات فراوانی مواجه خواهد بود و نمی‌توان بدون حل مسائل کلان و زیرساختی، مسائل روبنایی اقتصاد و بنگاه‌هایی اقتصادی را حل کرد.
نظر شما