بازار؛ گروه بین الملل: «کریستوفر برگر» سخنگوی وزارت خارجه آلمان اخیرا گفته است برلین در شرایط فعلی دلیلی برای آغاز مجدد مذاکرات رفع تحریمهای ضدایرانی نمیبیند! از دیدگاه ما، در حال حاضر هیچ نشانه یا دلیلی برای از سرگیری مذاکرات هستهای ایران (مذاکرات رفع تحریمهای ضدایرانی) وجود ندارد.
وی همچنین گفته است تمرکز اصلی برلین در حال حاضر حمایت از «مردم داخل خیابان» در ایران است نه عجله برای آغاز مجدد مذاکرات برجام!
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان های بین المللی در واکنش به موضع گیری وزارت خارجه آلمان اعلام کرده است: وزارت خارجه آلمان گفته که برلین دلیلی برای از سرگیری مذاکرات وین نمیبیند. ظاهراً آلمان اهمیت منع اشاعه هستهای و همچنین خطر تنش های جدی و حتی کنترل نشده در صورت عدم اتمام مذاکرات برجام را دست کم می گیرد
از سوی دیگر ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران اعلام کرده است شاید غربیها امید داشتند اغتشاشات اخیر برای آنان منافع سیاسی تأمین کند یا موضع ایران را در مذاکرات تضعیف کند، اما امروز که شرایط امنیت عمومی در کشورمان بهتر شده، غربیها میتوانند به این جمع بندی برسند که ایران قصد ندارد از منافع خودش در مذاکرات عقب نشینی کند.
وی تأکید کرده است: اگر این رویکرد بین مقامات آمریکا شکل گیرد که ایران قصد ندارد از منافع خودش در مذاکرات عقب نشینی کند، دست یابی به توافق دور نیست چرا که یک موضوع و چند عبارت در متن توافق باقی مانده است. یکی از این موارد بحث همکاریهای ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی است که طرف مقابل در پیشنهادی که داشت، موظف بود به عادی شدن پرونده هستهای ایران در آژانس کمک کند و در عین حال ایران هم مسیر جدیدی را به موازات مذاکرات، با دبیرخانه آژانس و مدیرکل آژانس آغاز کرده که در مورد سه موضوع باقیمانده در مذاکرات همکاری شکل گیرد.
وی همچنین گفته است: بر این اساس دستیابی به توافق نشدنی نیست، اما این مسئله به اراده سیاسی طرف مقابل بازمیگردد. موضع ما همچنان ثابت است و از ابتدای مذاکرات اعلام کردیم، اگر طرف مقابل آماده بازگشت به تعهدات سابق خودش باشد و به نحو مؤثری تحریمها را رفع کنند، ما هم آماده ایم اقدامات جبرانی خودمان را انجام دهیم. از جانب جمهوری اسلامی ایران احیای برجام دست یافتنی است اما نتیجه آن به واقع بینی طرف مقابل بازمی گردد که به درک درستی از تحولات ایران در عرصه داخلی، منطقهای و جهانی برسد.
خبرنگار بازار در گفتگو با پروفسور «ویلیام بیمن» استاد دانشگاه مینه سوتا آمریکا به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می خوانید.
پروفسور ویلیام اورمان بیمن (William O. Beeman) استاد دانشگاه مینه سوتا است. وی همچنین از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ ریاست بخش خاورمیانه انجمن مردم شناسی آمریکا را برعهده داشته است. بیمن پیشتر مدیر گروه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه براون (Brown) در ایالت رودآیلند و استاد مردم شناسی و مطالعات آسیای شرقی این دانشگاه نیز بود. وی دکترای مردم شناسی را از دانشگاه شیکاگو در سال ۱۹۷۶ دریافت کرد و به خاطر نوشتن چندین جلد کتاب و بیش از ۱۰۰ مقاله علمی در مورد پویش های ارتباطات در ایالات متحده، ایران و غیره بسیار مشهور است.
*رابرات مالی اخیرا درباره «مرگ برجام" گفته بود وظیفه او حفظ منافع آمریکاست و نه دادن اعلامیه ترحیم. بر این اساس او اعلام کرده بود که برجام هنوز نمرده است. این سخنان به نظر می رسد استدلال بایدن در مورد «مرگ برجام» را زیر سوال می برد. ارزیابی شما چیست؟
رابرت مالی قرار است به عنوان مذاکره کننده اصلی برای برجام عمل کند. او نمی تواند در این شرایط اعلام کند که برجام مرده است تا زمانی که به او دستور داده شود مذاکرات را متوقف کند، که این اتفاق نیفتاده است.
من معتقدم که او یک میانجی است و وظیفه رسیدن به توافق را به صورت جدی دنبال می کند. او مذاکره را از سایر ملاحظات سیاسی جدا می کند (ناآرامی در ایران، به قدرت رسیدن نتانیاهو، نگرانی ایالات متحده در مورد همکاری ایران با روسیه در اوکراین، حقوق بشر). این بدان معنا نیست که او موفق خواهد شد. حتی اگر او در دستیابی به توافق با ایران موفق باشد، رویدادهای کنونی ممکن است حرکت رو به جلو را برای ایالات متحده یا ایران غیرممکن کند. با این درک است که مالی بر خود مذاکرات برجام متمرکز می شود.
*جوزپ بورل و حسین امیرعبداللهیان نیز اخیرا رایزنی هایی برای شروع مذاکرات هسته ای ایران داشته اند. همچنین وزیر خارجه ایران سفری به عمان داشته است. به نظر می رسد رایزنی هایی برای شروع مذاکرات در حال جریان است. به نظر شما مذاکرات به زودی شروع می شود؟
به نظر می رسد همه می خواهند میانجی بین آمریکا و ایران باشند. بورل می خواهد میانجیگری کند. عمان می خواهد میانجیگری کند. مشکل اینجاست که هیچ کس علناً ایالات متحده را در این گفتگوها مشارکت نمی دهد. تا زمانی که ایالات متحده متعهد به شروع مجدد/ادامه مذاکرات برجام نباشد، این اتفاق نخواهد افتاد.
*«کریستوفر برگر» سخنگوی وزارت خارجه آلمان اخیرا اعلام کرده دلیلی برای شروع مذاکرات برجام در حال حاضر وجود ندارد. ارزیابی شما از سخنان او چیست در حالی که شاهد رایزنی میان بورل و امیرعبداالهیان برای برای فراهم کردن زمینه برای آغاز گفتگوها هستیم؟
کریستوفر برگر منعکس کننده نظرات بسیاری است. اول، تنها دلیلی که مذاکرات برجام باید از منظر ایالات متحده و شرکای اروپایی آن پیش برود، جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای است. من معتقدم در 17 سال گذشته ایران برنامه تسلیحات هسته ای نداشته است. افرادی مانند نتانیاهو میگویند: ایران از سال 1990 به بعد (یک ماه، دو ماه، سه ماه...) با داشتن سلاح هستهای فاصله دارد.
در واقع اینطور است - ایران هیچ خطر هستهای ندارد، البته اگر کسی فکر نمیکند ایران بمب هستهای بسازد، اهرم ایران در مذاکره را از بین میبرد. از طرف دیگر، ایران به طرق مختلف خود را با تحریم اقتصادی وفق داده است. این کشور با فروش مستقیم نفت در بازارهای بین المللی (مثلاً به چین) یا از طریق واسطه ها، تحریم ها را به طور منظم نقض می کند. سپس این تصور بین المللی اضافه می شود که اگر تحریم ها برداشته شود، درآمد حاصل از آن صرفاً توسط دولت ایران یا مقامات ایرانی مورد سوء استفاده قرار خواهد گرفت. تجارت نه تنها به نفع ایران بلکه برای بسیاری از کشورها خواهد بود. با این وجود، این انتقاد مبنی بر اینکه در صورت تمدید برجام، ایالات متحده از دولت ایران حمایت خواهد کرد، بسیار تصور رایجی است.
*به نظر می رسد عمان بار دیگر در حال رایزنی برای ایجاد تفاهم میان ایران و آمریکا در خصوص مذاکرات هسته ای است. این در حالی است که برخی کشورهای دیگر چون قطر نیز در این زمینه تلاشهای مستمری داشته اند. نقش عمان را در این زمینه چگونه ارزیابی می کنید؟
عمان در گذشته با موفقیت میان ایران و آمریکا میانجیگری کرده بود و دوست داشت در این موقعیت باشد. این موضوع به دولت و ملت عمان اعتبار و منزلت داد. آنها دوست دارند این کار را دوباره انجام دهند. قطر علاقه بسیار زیادی به عادی سازی روابط ایران و ایالات متحده دارد. همانطور که به طور گسترده شناخته شده است، قطر و ایران بزرگترین میدان گاز طبیعی جهان (پارس جنوبی) را در اختیار دارند و تحریم ها علیه ایران به شدت مانع توسعه این منابع می شود.
علاوه بر این، قطر میزبان ارتش آمریکا است و این وضعیت برای آنها ناراحت کننده است. دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس، قطر را به دلیل روابطش با ایران تحریم کرده اند. میانجیگری آمریکا و ایران مشکلات بزرگی را برای قطر حل خواهد کرد. بنابراین، من انتظار دارم که هر دوی این کشورها آماده ارتقای دیپلماسی باشند. برای هر دوی آنها خوب است.
*ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعلام کرده است: دست یابی به توافق دور نیست چرا که یک موضوع و چند عبارت در متن توافق باقی مانده است. یکی از این موارد بحث همکاریهای ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی است که طرف مقابل در پیشنهادی که داشت، موظف بود به عادی شدن پرونده هستهای ایران در آژانس کمک کند و در عین حال ایران هم مسیر جدیدی را به موازات مذاکرات، با دبیرخانه آژانس و مدیرکل آژانس آغاز کرده که در مورد سه موضوع باقیمانده در مذاکرات همکاری شکل گیرد. ارزیابی شما از سخنان او چیست؟
روابط ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در 17 سال گذشته چالشی بوده است. آنها همچنان به مشاجره ادامه می دهند. به نظر من، ایران چیزی برای مخفی کردن از آژانس بینالمللی انرژی اتمی، که یک آژانس بازرسی است، نه یک سازمان مجری، ندارد. ایران برنامه تسلیحات هستهای ندارد و اجازه بازرسیهای آژانس در سطح پروتکلهای الحاقی معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) که سایر کشورهای امضاکننده NPT با آن موافقت کردهاند، به نفع ایران خواهد بود.
من کاملاً عدم تمایل ایران به اجازه بازرسی گسترده از سایتهای شناسایی شده غیرهستهای را درک میکنم. این یک موضوع حاکمیت ملی است. اما ایران می تواند این تلاش با حسن نیت را انجام دهد و مذاکرات برجام را به جلو ببرد. به نظر من ایران باید این کار را بکند.
نظر شما