بازار؛ گروه بانک و بیمه: رشد غیر واقعی قیمت دلار آزاد که از حدود یک ماه گذشته شروع و طی دو هفته اخیر به اوج خود رسید، موجب شد تا نرخ این کالای سرنوشت ساز در اقتصاد دیروز درآستانه ۴۴ هزار تومان قرارگیرد. دلاری که قیمت آن اوائل ماه گذشته درکانال ۳۲ هزارتومان قرارداشت اما با ملتهب شدن بازار ارز خیلی ها از سرهیجان و بیم از افت ارزش سرمایه هایشان راهی این بازار شدند تا با تقاضای کاذب برای تهیه ارز، سرمایه های خود را به دلار تبدیل کنند.
افزایشی قیمتی که کارشناسان انگشت اتهام بروز چنین آشفته بازاری را به سوی صالح آبادی رئیس کل سابق بانک مرکزی به دلیل ناتوانی و ضعف مدیریت وی در بازار ارز نشان می کردند چرا که به گفته منتقدان، وی طی ۱۵ ماه مدیریت خود در برج معرف میرداماد نه تنها هیچ اقدام قابل توجهی برای ساماندهی این بازار انجام نداد بلکه در این مدت به دلیل ضعف مدیریتی ۱۵ هزار تومان را نیز به نرخ دلار اضافه کرد به طوری که قیمت هر دلار با رکورد زنی های پیاپی بخصوص طی دو هفته اخیر تا دیروز به حدود ۴۴ هزار تومان رسید. این درحالی است که صالح آبادی زمانی که بر کرسی بانک مرکزی تکیه کرد دلار آزاد ۲۷ هزار تومان بود.
راه اندازی بازار معاملات توافقی ارز زمینه ساز افزایش نرخ ارز شد چرا که فروشندگان ارز در این بازار با مشاهده افزایش تقاضا برای ارز آنها نیز قیمت ها را بالا در نظر می گرفتند موضوعی که سیگنال گرانی را به بازار آزاد ارز می داد تا قیمت ها در بازار آزاد ارز نیز بر مدار رشد قرار گیرد
تاثیر راه اندازی بازار معاملات توافقی بر رشد قیمت ارز
البته وی خرداد امسال برای ساماندهی بازار ارز و جذب دلارهای صادراتی به بازار همچنین تامین نیاز ارز واردکنندگان، بازار توافقی عرضه و تقاضای ارز را راه‌اندازی کرد و با این اقدام فرمان تعیین قیمت ارز را به دست معامله گران بازار توافقی سپرد اما به گفته کارشناسان این اقدام زمینه ساز افزایش نرخ ارز شد چرا که فروشندگان ارز در بازار توافقی با مشاهده افزایش تقاضا برای ارز آنها نیز قیمت ها را بالا در نظر می گرفتند موضوعی که سیگنال گرانی را به بازار آزاد ارز می داد تا قیمت ها در بازار آزاد ارز نیز بر مدار رشد قرار گیرد.
از طرفی نیز رئیس کل بانک مرکزی هر از چندگاهی با اظهارات خود صحبت از تعدیل قیمت ها در بازار ارز می کرد و کاهش نرخ آن را به مردم وعده می داد اما پس از اظهارات او هیچ گاه قیمت ها در بازار کاهشی نمی شد. درچنین شرایطی مردم نیز به وعده های بی عمل رئیس کل بی اعتماد شده بودند تا ریسک ورود به بازار ارز همچنان کم شود. نکته قابل توجه این بود که رئیس کل سابق بانک مرکزی برای ساماندهی قیمت ها در بازار ارز و ممانعت از رشد غیر واقعی دلار چندی پیش معاون ارزی خود را برکنار کرد ولی با آمدن معاون ارزی جدید نیز برنامه عملیاتی خاصی که منجر به تعدیل قیمت ها در بازار ارز شود اتفاق نیفتاد و روز به روزبر قیمت ارز افزوده می شد. بازار آشفته قیمت ها در بازار ارز طی یک ماه اخیر در حالی بود که علاوه بر ضعف مدیریت بانک مرکزی در مدیریت و احاطه او بر این بازار، کانالهای تلگرامی نامعتبر نیز با انجام عملیاتهای روانی قیمت دلار را لحظه ای افزایش می دادند در حالی که چنین افزایش قیمتی در این کانالها هیچ دلیل اقتصادی جز شانتاژ نرخ ها برای افزایش قیمت ارز و ترغیب مردم به بازار نبود.
براساس سیاست جدید بانک مرکزی برای تثبیت نرخ ارز، قیمت هر دلار ۲۸هزار و ۵۰۰ تومان تعیین می شود. ارز را تثبیت و دغدغه فعالان اقتصادی کشور رفع می شود، همچنین برای مرتفع شدن نارسایی‌ها در تامین ارز رویکرد جدیدی اتخاذ خواهد شد
دلار ۲۸۵۰۰ تومانی در راه بازار
شرایط بغرنج بازار ارز همزمان با تشدید نوسانات ارزی در کنار ضعف مدیریتی در این بازار موجب شد که عصر دیروز هئیت دولت با استعفای صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی موافقت و دکتر محمد رضا فرزین را به عنوان رئیس کل جدید این بانک انتخاب کنند. فرزین که تا دیروز در کسوت مدیرعاملی بانک ملی بود و اکنون رئیس کل بانک مرکزی شده است در همان ساعات اولیه مسئولیت خود در بانک مرکزی ضمن تشریح سیاست‌های جدید ارزی اعلام کرد: براساس سیاست جدید برای تثبیت نرخ ارز، قیمت هر دلار ۲۸هزار و ۵۰۰ تومان تعیین می شود.
وی وعده داد؛ ارز را تثبیت و دغدغه فعالان اقتصادی کشور را رفع خواهیم کرد. دغدغه رئیس‌جمهور هم معیشت مردم است که با کنترل تورم و ارز آن را تأمین خواهیم کرد. همچنین برای رفع نارسایی‌ها باید رویکرد جدیدی اتخاذ کنیم. به گفته رئیس‌کل جدید بانک مرکزی حتماً نرخ نیما را روی قیمت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تثبیت خواهیم کرد و واردات تمام کالاهای اساسی و مواد اولیه و ماشین‌آلات را با این نرخ تأمین خواهیم کرد. فرزین با تأکید بر اینکه سایر مصارف ارزی که حدود ۴۰ مورد است در بازار مبادله ارزی تأمین خواهد شد، تصریح کرد: تلاش می‌کنیم این نرخ به بازار آزاد علامت بدهد. تمام نیازهای ارزی را در نیما و بازار مبادله ارزی تأمین خواهیم کرد و بازار ارز آزاد را مستمراً کوچک خواهیم کرد و نرخ آن را به نرخ بازار مبادله ارزی نزدیک می کنیم. وی از مردم خواست به بانک مرکزی اعتماد کنند تا بتواند بازارها را تثبیت کند و ادامه داد: آنچه بسیار مهم است اعتماد مردم به رئیس بانک مرکزی است؛ حتماً تلاش می‌کنیم که پاسخ اعتماد مردم را بدهیم.
ورود قاطع قانون گذارپولی التهاب را در بازار ارز فروکش کرده و این موضوع باعث خواهد شد تا قیمت ها در این بازار بر مدار نزول قرار گیرند، البته تجربه نشان داده که در بلند مدت نرخ گذاری ارز از سوی رگلاتور ناظر برای کانالیزه قیمت ها خیلی جواب نداده است، بنابراین سیاست های این بانک باید در مسیر کاهش نرخ تورم بکارگرفته شود
تخلیه تدریجی حباب قیمت ارز از امروز
اظهارات رئیس کل جدید بانک مرکزی و وعده های که وی برای ساماندهی بازار ارز داده در حالی مطرح است که کارشناسان می گویند؛ گفتار روسای بانک مرکزی چنانچه عملی نشود اعتماد عمومی از دست خواهد رفت چرا که مردم روی حرف آنها حساب می کنند. دراین باره ایمان اسلامیان کارشناس بانکی در گفتگو با «بازار» راجع به تاثیر گذاری تغییر رئیس کل بانک مرکزی بر تعدیل قیمت ها در بازار ارز و وضعیت اقتصاد و معیشت مردم، گفت: هر چند با آمدن فرزین و تشریح سیاست های وی برای ساماندهی بازار ارز بخصوص رساندن قیمت دلار نیمایی به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان بی تردید تاثیر خود را بر کاهش قیمت ارز در بازار به جای می گذارد اما مسئولیت پذیری او به عنوان متولی سیاست های پولی کشور که نقش حساسی در چگونگی نرخ تورم و وضعیت بازار ارز دارد جایگاه مهمی است که پس از اجرای سیاست های کوتاه مدت برای تخلیه حباب قیمت ارز بایستی برنامه های بلند مدت خود را در مسیر کاهش نرخ تورم در کشور فی الفور عملیاتی کند.
وی با بیان اینکه ورود قاطع قانون گذار پولی التهاب را در بازار ارز فروکش کرده و این موضوع باعث خواهد شد تا قیمت ها در این بازار بر مدار نزول قرار گیرند، افزود: تجربه نشان داده است که در بلند مدت نرخ گذاری ارز از سوی رگلاتور ناظر برای کانالیزه قیمت ها خیلی جواب نداده است، بنابراین راهکارهای متعددی برای ساماندهی بازار ارز و تعدیل قیمت ها وجود دارد که مهمترین آن حرکت در مسیر کاهش نرخ تورم و عملیاتی کردن سیاست های پولی درست در کشور بوده که امید است رئیس کل جدید بانک مرکزی اقدامات لازم را هم در کوتاه مدت و هم بلند مدت همزمان بکارگیرد تا دیگر شاهد آشفتگی قیمت ها در بازار ارز و رشد نرخ تورم در کشور نشویم.
سکاندار جدید بانک مرکزی باید همه مولفه های اقتصادی را در حکمرانی اقتصاد مد نظر قرار دهد چرا که افزایش نرخ ارز ریشه در ضعف مدیریتی ساماندهی بازار و بی توجهی به سایر مولفه های کلان اقتصادی دارد. بنابراین نرخ ارز معلول بوده و علت آن را باید در سایر مولفه های اقتصادی جستجو کرد
توجه به همه مولفه های اقتصادی برای ثبات و تعدیل قیمت ارز در بازار
این کارشناس پولی بانکی اظهارداشت: سکاندار جدید بانک مرکزی باید همه مولفه های اقتصادی را در حکمرانی اقتصاد مد نظر قرار دهد چرا که افزایش نرخ ارز ریشه در ضعف مدیریتی ساماندهی بازار ارز و بی توجهی به سایر مولفه های کلان اقتصادی دارد. بنابراین نرخ ارز معلول بوده و علت آن را باید در سایر مولفه های اقتصادی جستجو کرد تا بتواند ریشه ای به این موضوع بپردازد.
اسلامیان محدودیت های مالی ناشی از تحریم های بین المللی، وجود نرخ بالای تورم و رشد نقدینگی همچنین رشد اقتصاد غیر مولد در کشور را عواملی عنوان کرد که زمینه ساز بهم ریختگی اقتصاد و افزایش قیمت ارز هستند، گفت: هرچند بانک مرکزی متولی و سیاست گذار پولی است اما در صورتی که تیم اقتصادی دولت با برنامه و سیاست های این بانک برای رونق بخشی اقتصاد کشور همسو نباشند بی تریدید این بانک به تنهایی نمی تواند همه مشکلات اقتصادی کشور را حل کند.
هر چند مدیران تراز اول اقتصادی معمولا با روی کارآمدنشان وعده هایی برای تغییر رویه در مسیر درست ارایه می کنند اما به گفته اقتصاددانان سکاندار بانک مرکزی به دلیل نقش و اهمیت بالایی که این بانک در سیاست های اقتصاد کشور و معیشت مردم دارد باید از توان مدیریتی بالایی برخوردار باشد، بنابراین مدیران آن باید اقتصاد بلد، باتجربه و متخصص در حوزه پولی بانکی باشند که دکتر فرزین به دلیل کارنامه مدیریتی که طی دو دهه فعالیت خود در این بخش ها دارد مورد تائید هیئت دولت برای اداره امور پولی کشورقرار گرفته است.
در روزهای آینده بی شک بازار ارز در مرحله نخست و در پی شوک روانی تغییر مدیریت رئیس کل بانک مرکزی قیمت ها در این بازار کاهشی می شود اما ادامه آن بستگی به اظهار نظرها، برنامه ها و سیاست گذاری های ارزی بانک مرکزی دارد
شوک کاهش قیمت ارز به بازار
حجت الله فرزانی، کارشناس مسائل پولی و بانکی نیز در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره تاثیر رویکرد دولت در تغییر رئیس کل بانک مرکزی که با هدف ممانعت از نوسانات نرخ ارز در بازار و توجه به رونق بخشی اقتصاد کشور صورت، گفت: شوک تغییر رئیس کل بانک مرکزی با انتشار خبر تغییر رئیس کل جدید بانک مرکزی بر کاهش قیمت دلار بی تاثیر نیست. البته چون دکتر فرزین سابقه فعالیت در قامت معاون وزیر اقتصاد، مدیرعاملی بانک ملی، کارآفرین و عضور هئیت مدیره چندین بانک دیگر را در کارنامه کاری خود دارد، بنابراین به درستی مسائل پولی و بانکی بلد بوده و باتوجه به توانمند بودن مدیریت وی در این عرصه بی تردید مسیر تحول آفرینی بازار پولی و بانکی را در پیش خواهد گرفت.
وی در پاسخ به اینکه چرا مدیرعامل سابق بانک مرکزی نتوانست بازار ارز را ساماندهی و زمینه مهار رشد نرخ تورم را با برنامه ریزی های کارشناسانه فراهم کند، افزود: اقای صالح آبادی دارای مدرک مدیریت مالی و دانش آموخته اقتصاد اسلامی بود. وی اگر چه در مدیریت بازار مالی توانمند است اما تخصص چندانی در حوزه پولی آن هم در قامت رئیس کل بانک مرکزی که از حساسیت بالایی برخوردار است را نداشت اما دکتر محمدرضا فرزین سیاست های کلان اقتصادی و فضای پولی و بانکی را به خوبی می شناسند، امیدواریم با عملکرد مثبتی که وی در حوزه بانکی داشته است بتواند در مدیریت بانک مرکزی نیز خوش بدرخشد.
فرزانی اضافه کرد: در روزهای آینده بی شک بازار ارز در مرحله نخست و در پی شوک روانی تغییر مدیریت رئیس کل بانک مرکزی قیمت ها در این بازار کاهشی می شود اما ادامه آن بستگی به اظهار نظرها و برنامه هاو سیاست گذاری های ارزی بانک مرکزی دارد، حال اگر رئیس کل جدید بانک مرکزی از تیم مدیریتی گذشته در این بانک استفاده کند، شاید خیلی نتواند تاثیر بسزایی بر ساماندهی بازار ارز به جای گذارد، بنابراین همه چیز بستگی به برنامه ریزی درست و بهره گیری از معاونین کاربلد در این بانک دارد.
بنا به این گزارش، شنبه ۱۰ دی شروع نخستین روز معاملات در بازار ارز با مدیریت جدید بانک مرکزی است، حال با توجه به اظهارات رئیس کل جدید بانک مرکزی مبنی بر ساماندهی بازار ارز بخصوص رساندن قیمت دلار نیمایی به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان این مسئله بی تردید تاثیر خود را بر کاهش قیمت ارز در بازار به جای می گذارد. اقدامی که خیلی ها هفته های گذشته در پی جو روانی حاکم بر بازار بدون ریسک سرمایه گذاری اقدام به خرید ارز گران که بی منطق افزایش یافته بود کردند.
نظر شما