مهدی پورصفا ،خبرگزاری بازار- در طول ۴ سال گذشته و همزمان با افزایش تنشهای راهبردی بین چین و آمریکا اختلافات تجاری و اقتصادی نیز بین دو طرف افزایش یافته است. از متهم کردن پکن به دستکاری نرخ یوان و پایین نگه داشتن عمدی آن تا دستگیری معاون مالی و دختر بنیانگذار شرکت «هوآوی» که منجر به پاسخ متقابل و دستگیری چند کانادایی در کشور چین شد.
در این میان و علی رغم امضای تفاهم نامه اقتصادی برای کاهش کسری تجاری بین دو طرف در اواخر سال ۲۰۱۹، شیوع ویروس کرونا و تلاطمات اقتصادی ناشی از آن سبب شد تا بار دیگر اختلافات دو طرف اوج بگیرد.
کاهش ارزش شاخص «داوجونز» و «نزدک» در بازار بورس وال استریت باعث شد تا شرکتهای ارزان طعمه خوبی برای خریداران بین المللی سهام باشند. در این میان سرمایه گذاران چینی نیز با تکیه به مازاد گسترده حساب تجاری این کشور به دنبال خرید گسترده سهام شرکتهای آمریکایی بحران زده بودند. اتفاقی که نه تنها نگرانی آمریکاییها را برانگیخت، بلکه سبب هشدار نهادهای اروپایی در خصوص کنترل شرکتهای غربی توسط چینیها شد.
چینیها قواعد مالی ما را رعایت نمیکنند
در این میان صرفه نظر از عوامل بنیادی چالشهای دیگری نیز درباره حضور سرمایه گذاران چینی در بازارهای مالی آمریکا به وجود آمده است. شاخصترین مثال در این باره رسوایی مربوط به شرکت تولید قهوه آماده Luckin Coffee است.
این شرکت دراکتبر سال ۲۰۱۷ در شهر پکن بنیان گذاشته شد و هم اکنون ۴۵۰۷ نمایندگی محلی را برای تحویل قهوه آماده مدیریت میکند. این مجموعه از ابتدا یک هدف جذاب را در لیست برنامههای خود قرار داده بود. گرفتن جای «استارباکس» در چین.
این شرکت پس از یک رشد جهشی در چین، ظرف مدت کوتاهی از طریق عرضه سهام خود در بازار« نزدک» توانست نزدیک به نیم میلیارد دلار جمع سرمایه جمع کند و ارزش کلی سهامش تا همین ماه آوریل به ۱۲ میلیارد دلار برسد ولی حالا این استارتاپ بلند پرواز متهم به تخلفات گسترده حسابداری است که فشارها برای محدود کردن حضور شرکتهای چینی در بازار وال استریت را افزایش داده است.
سناتورهای آمریکایی از هر دو حزب دمکرات و جمهوری خواه معتقدند که شرکتهای چینی قواعد حضور در بازارهای آنان را رعایت نمیکنند و نهادهای بالادستی مالی این کشور نیز غالباً به دلیل پیوند مقامات عالی رتبه در پکن با شرکتهای چینی و قوانین مرتبط با حفظ اسرار دولتی توانایی کمی در حسابرسی اسناد مالی این مجموعههای تجاری و اقتصادی را دارند.
سناتور جمهوری خواه «مارک روبیو» در همین باره میگوید که زمان اقدام قانونی علیه این رویه چینیها فرار رسیده است.
البته چینیها این بار روش دیگری را در پیش گرفته و عالیترین نهاد رگولاتوری مالی این کشو از آمادگی کامل برای همکاری با طرف آمریکایی در خصوص این شرکت خبر داده است. با این وجود اقدام فوق نتوانسته سناتورهای آمریکایی را درباره توقف اقدامات خصمانه علیه شرکتهای چینی قانع کند.
سناتور روبیو در همین باره میگوید: شرکتهای چینی باید برای حضور در بازار بورس ما الزامات مرتبط با شفاف سازی های مالی را رعایت کنند.
هم اکنون نیز وی به همراه دو نفر دیگر از سناتورهای آمریکایی در حال ارائه طرحی قانونی در مجلس سنا هستند که شرکتهای خارجی ناقض استانداردهای حسابرسی آمریکا را از بازارهای مالی این کشور خارج کنند.
طرحی برای اخراج شرکتهای چینی از بازارهای مالی آمریکا
دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا هم سابقه خوبی در همراهی با طرحهای این چنینی دارد و مقامات امنیتی کاخ سفید نیز در خصوص تخلفات مالی شرکتهای چینی نگرانند با این حال برخی از مشاوران دونالد ترامپ در حوزه تجارت خارجی به دنبال کاهش تنشها و ادامه یافتن مذاکرات تجاری دو طرفهاند.
از سوی دیگر دستیاران سناتورهای کنگره معتقدند تصویب یک قانون جدید در این باره میتواند کمک قابل ملاحظهای به کاهش تخلفات بکند. البته هم اکنون به لطف جنگ تجاری ترامپ با چین، موانع زیادی در خصوص دسترسی شرکتهای چینی به فناوری آمریکایی و همچنین خروج زنجیره تأمین کالای شرکتهایی همچون اپل از چین وجود دارد با این حال قانونگذاران آمریکایی به دنبال این هستند تا دسترسی سرمایه گذاران چینی را به صندوقهای بازنشستگی آمریکا و خرید سهام آنها را محدود کنند.
این طرح جدید قانونی به صورت مشترک توسط مارک روبیو و «رابرت منندز» سناتور ایالت نیوجرسی به کنگره آمریکا ارائه شده و به نظر میرسد از حمایت هر دو حزب در آمریکا برخوردار باشد. حالا و همزمان با این طرح رسوایی شرکت Luckin Coffee نیز به گسترده شدن این کمپین حقوقی کمک کرده است.
شرکت بزرگی که میخواست جای استارباکس را بگیرد
سال گذشته و زمانی Luckin Coffee کار خود را در ایالات متحده شروع کرد، قرار بود تا به عنوان یک استارتاپ جدید با هزاران کافه جدید و یک برنامه تعاملی برای تحول قهوه آماده از «استارباکس» رقیب آمریکایی خود پیشی بگیرد.
این برنامه جاه طلبانه سرمایه گذاران فراوانی را جذب این شرکت چینی کرد. سرمایه گذاران برای خرید این شرکت آنچنان مشتاق بودند که در اولین روز عرضه عمومی در بازارسهام «نزدک» رقمی ۲۰ درصد بالاتر از قیمت اولیه را برای خرید این سهم پیشنهاد دادند و این شرکت تنها در یک روز توانست ۶۴۵ میلیون دلار سرمایه جذب کند.
از جمله مهمترین این سرمایه گذاران میتوان به صندوق مالی «بلک راک» اشاره کردکه در زمینه سرمایهگذاری، مدیریت سرمایهگذاری، مدیریت ثروت و مدیریت دارایی فعالیت میکند و با دارایی تحت مدیریت ۷.۴ تریلیون دلار، بهعنوان بزرگترین شرکت مدیریت دارایی جهان شناخته میشود.
حتی وقتی که برخی از ناظران هشدار دادند که ناهمسانی جدی در داراییها و درآمد این شرکت دیده میشود، باز هم سیل سرمایه گذاران مشتاق ادامه داشت. تا ماه ژانویه سال ۲۰۲۰ مدیران شرکت Luckin Coffee نزدیک به یک میلیارد دلار از طریق انتشار اوراق مالی سرمایه جمع کرده بودند و ارزش مارکت آن ۱۲ میلیارد دلار تخمین زده میشد.
ضرر ۵ میلیارد دلاری تنها در یک روز
ناگهان در میان تمام این موفقیتها، «کارسن بلاک» بورس باز معروف آمریکایی یک گزارش تحقیقی درباره تخلفات مختلف مالی این شرکت به قلم یک نویسنده ناشناس منتشر و به همراه تعدادی دیگر از سرمایه گذاران بر سر سقوط قریب الوقوع آن شرط بندی کرد.
اندکی بعد از انتشار این خبر و در ماه آوریل سال ۲۰۲۰ فصل رؤیا به پایان رسید. این شرکت اعلام کرد که در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده است که یکی از مدیران ارشد به همکاری تعدادی از کارمندان نزدیک به ۳۱۰ میلیون دلار از سرمایه شرکت را بالا کشیدهاند و ناگهان طی یک روز نزدیک به ۵ میلیارد دلار از ارزش این شرکت کاشته شد.
از جمله مهمترین بازندگان این قمار صندوق سرمایه گذاری «لوئی دریفوس» بود که به عنوان یک شرکت خوشهای فرانسوی در زمینه ارائه خدمات بازرگانی، مبادله کالا، مواد اولیه، کدوهای کشاورزی، شکر، برنج و کالاهای اقتصادی، مبادله حاملهای انرژی تجدیدپذیر، فلزات گرانبها، سوخت اتانول و توزیع برق فعالیت میکند.
پس از این اتفاق شرکت مادر بورس نزدک سهام این شرکت را بست تا تخلفات مالی و مشکلات موجود مورد بررسی قرار بگیرد.
شاید هم اکنون مهمترین سئوال برای تحلیل گران و سیاستمداران آمریکای این باشد که آیا کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا میتواند به وظایف قانونی معمول خود در این باره عمل کند و یا نه؟
هر دو طرف دل نگران اوج گیری اختلافات هستند
کمیسیون نظارت بر اوراق بهادار چین به عنوان طرف مقابل این ماجرا تاکنون نشان داده که متمایل به همکاری با طرف آمریکایی است و در قدم اول ماموران این نهاد با هجوم به دفاتر این شرکت اسناد مالی گستردهای را مصادره کردهاند.
این اقدام نهاد چینی را میتوان اقدامی بی سابقه دانست که برای اولین بار انجام شده است. علاوه بر این سازمان نظارتی ارشد چین در حوزه اوراق بهادار از همکاری خود با هیئت آمریکایی «نظارت بر حسابداری شرکت عمومی» یا PCAOB خبر داده است. هیئت نظارت بر حسابداری شرکتهای عام یک شرکت سهامی غیر انتفاعی بخش خصوصی در آمریکا است؛ که به موجب قانون «ساربنز-آکسلی» در سال ۲۰۰۲ ایجاد شد تا بر حسابرسان شرکتهای عام نظارت کند.
به نتیجه رسیدن این همکاری میتواند نقش حیاتی در متقاعد کردن آمریکاییها برای ادامه حضور شرکتهای آمریکایی در چین باشد چرا که «جی کلیتن» رئیس هیئت مدیره کمیسیون بورس و اوراق آمریکا در سال ۲۰۱۸ بارها از این مسئله شکایت کرده بود که نهاد فوق قادر به عمل کردن به وظایف خود در خصوص نظارت بر شرکتهای چینی نیست.
البته چین نیز به صورت متقابل نگران سوء شهرت شرکتهای چینی در عرصه بین المللی به خصوص در میان شرکای آسیایی و اروپایی خود است اما به نظر میرسد نگرانی بزرگتر قدرتمندتر شدن کمپین فشار بر چین در آمریکاست. نگاهی به حضورگسترده شرکتهای چینی در آمریکا نشان میدهد تا چه اندازه بازارهای مالی آمریکا برای دولتمردان پکن مهم است.
بر اساس گزارش فوریه سال ۲۰۱۹ کمیسیون مشترک اقتصادی دوکشور هم اکنون ۱۵۶ شرکت چینی با ارزشی معادل ۱.۲ تریلیون دلار در بازار سهام آمریکا حضور دارند که ۱۲ شرکت به صورت مشخص تماماً دولتی هستند.
در واشنگتن سناتورهای جمهوری خواه می گویند همچنان فشار بر چین را تا انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر حفظ میکنند. اتفاقی که شاید بخشی از آن ریشه در عملکرد افتضاح ترامپ در کنترل بیماری کرونا باشد. البته سناتورهای جمهوری خواه در این مسیر تنها نیستند و برخی از همکاران دمکرات آنها نیز نظر یکسانی درباره این مسئله دارند.
در مقابل دست چینیها برای واکنش متقابل نیز چندان بسته نیست. «مایکل پیلزبری» مشاور غیر رسمی ترامپ در امور چین میگوید که در صورت تصویب این قانون چین به راحتی میتواند بازارهای دیگری را برای حضور انتخاب کنند.
به این ترتیب با در نظر گرفتن این موارد و سرنوشت اختلافهای تجاری بین دو طرف سرنوشت ادامه حضور شرکتهای چینی را باید پازلی از بازی بزرگتر بین دو کشور در نظر گرفت که شاید سرنوشت آن در زورآزماییهای نظامی و ژئو پلتیک روشن شود.
بازی بزرگی که هم اکنون بر سر همه گیری ویروس کرونا بالا گرفته است و به زودی پای سایر اختلافات دو طرف از جمله بحثهای تجاری نیز به آن باز خواهد شد.
نظر شما