بازار: گروه صنعت: ایمنی‌سازی ساختمان از دیرباز مورد توجه بوده و همواره سازه‌ها در حال رشد و ترقی در جهت ایجاد ایمنی و استحکام بالاتر هستند، معمولاً در تعریفی ساده، سازه‌ای که پس از بروز حادثه (منظور از حادثه عمدتاً زلزله‌ها می‌باشد)، یکپارچگی خود راحفظ کند و تمام یا بخش اصلی سازه دچار فروریزش نشود، یک سازه ایمن می‌باشد. اگر ساختمانی ایمن باشد پس از بروز زلزله افراد داخل آن و وسایل و تجهیزات آن دچار آسیب‌های جدی نمی‌شود.
ساختمان‌ها از دو دسته المان یا اجزاء تشکیل می‌شوند. المان‌های سازه‌ای و المان‌های غیرسازه‌ای. اجزای سازه‌ای شامل اسکلت اصلی و استخوان‌بندی ساختمان می‌باشد و اجزای غیرسازه‌ای شامل تیغه‌ها و دیوارهای پیرامونی، سقف‌های کاذب، درب و پنجره‌ها و ... می‌باشد.
آنچه معمولاً مورد اهمیت بیشتری بوده و همواره در طی دهه‌های اخیر تقویت‌شده و استحکام و ایمنی آن بالاتر رفته اجزای سازه‌ای ساختمان‌ها بوده‌است. در اینکه اجزای سازه‌ای از اهمیت فوق‌العاده بالایی برخوردارند شکی نیست اما به این معنی نیست که به اجزای غیرسازه‌ای کمتر پرداخته‌شود و در اولویت ایمنی‌سازی نباشد. آنچه در طی سال‌های اخیر در خاطرات تلخی که از زلزله‌ها در کشور ما به جا ماند نشان‌دهنده اهمیت ایمنی‌سازی اجزای غیرسازه‌ای بود، چرا که با وجود سلامت اسکلت ساختمان، اجزای غیرسازه‌ای (تیغه‌ها و ... ) دچار آسیب‌های جدی شده‌بود و خسارات جانی و مالی زیادی به بار آورده‌بود.
در ۲۱ آبان ماه ۱۳۹۶ بود که زلزله‌ای تلخ در استان کرمانشاه رخ داد، در طی این زلزله مشاهده‌شد که اجزای غیرسازه‌ای مانند دیوار و نمای ساختمان‌ها دچار آسیب‌ها و ریزش‌های زیادی شده. این در حالی بود که اجزای سازه‌ای دارای عملکرد مناسبی بود. برای مثال در شهرک‌های مسکن مهر شیرودی، کارگران الوند و اسلام‌آباد غرب به وضوح شاهد این اتفاق‌ها بودیم. بروز این حوادث سبب شد تا میزان حساسیت‌ها در مورد اجزای غیرسازه‌ای مخصوصاً دیوارهای داخلی و پیرامونی سازه بالاتر رود.
در فصل چهارم استاندارد ۲۸۰۰ با عنوان "ضوابط طراحی لرزه‌ای اجزای غیرسازه‌ای" الزاماتی برای تقویت اجزای غیرسازه‌ای بیان شده‌بود. اما بالا رفتن حساسیت‌ها به دلیل آنچه پیشتر بیان شد، سبب گردید که الزاماتی با عنوان پیوست ششم آیین نامه ۲۸۰۰ ارائه گردد که به صورتی کاملاً دقیق‌تر و جزئی‌تر به مسئله ایمنی‌سازی اجزای غیرسازه‌ای بپردازد. در این پیوست که با نام کامل طراحی لرزه‌ای و اجرای اجزای غیرسازه‌ای معماری ارائه گردید تمرکز بر دیوارهای داخلی و خارجی سازه و ضوابط مربوط به اجرا و مهار آنها به صورت کاملا ًدقیق و جزئی پرداخته‌شده‌است. در این پیوست به مسئله وادارها یا وال پست‌ها و لزوم استفاده از آن پرداخته‌شده که مبحث اصلی ما در این مقاله می‌باشد.
وال پست یا وادار چیست و در نصب آن باید به چه نکاتی توجه کرد؟
آنچه بیان کردیم تا حدودی ما را روشن کرد که چرا امروزه در صنعت عمران، المان وال پست دارای اهمیت ویژه بوده و استفاده از آن تبدیل به یک الزام شده‌است. وال پست المانی است که خود به تنهایی هیچ نقشی در تحمل بارها و فشارهای وارده ندارد بلکه برای نگهداری دیوارهای غیرسازه‌ای ساختمان و جلوگیری از تغییرشکل خارج از صفحه آنها استفاده می‌شود. تا پیش از انتشار پیوست ششم، این المان به صورت سنتی و با استفاده از نبشی‌کشی‌هایی به سازه وصل می‌شد که دارای نواقص زیادی بود و عملاً کارآیی لازم را نداشت حتی می‌توان گفت گاهی منجر به ایجاد آسیب‌هایی در ساختمان می‌شد و امروزه بر هیچ کس پوشیده‌نیست که روش سنتی نصب وال پست‌ها اصولی نبود.
- اگر دیوارهای سازه طولی بیشتر از ۴ متر داشته‌باشد، المانی به صورت قائم یا عمودی از کف تا سقف سازه متصل می‌گردد. وظیفه این المان ایجاد تکیه‌گاهی برای مهار خارج از صفحه دیوار و اجزای آن می‌باشد.
- اتصال به سقف باید به صورت کشویی باشد، یعنی امکان جابه‌جایی درون صفحه دیوار فراهم باشد.
- روی سطح وادار باید به وسیله یک عایق رطوبتی خوب پوشانده‌شود.
- برای اینکه پس از نازک‌کاری سطح نازک‌کاری‌شده روی وادار دچار ترک‌خوردگی و ریزش نشود باید با استفاده از رابیتس یا توری فلزی بر روی آن استفاده کرد.
- در صورتی که دیوار بلوکی باشد و در فاصله میان دو وادار قرار گیرد باید از المانی به نام میلگرد بستر برای مسلح‌سازی دیوار استفاده کرد.
- در صورتی که دیوار، غیر سازه‌ای باشد، فاصله بین ستون‌ها با در نظر گرفتن نوع دیوار و طول آن لزوم استفاده از وادار را مشخص می‌کند.
- استفاده از اتصال جوشی، پیچی برای نصب المان میلگرد بستر و سایر تجهیزات تسلیح دیوار مانعی ندارد.
- از آنجایی که وادار به نبشی کشویی بالای آن جوش داده نمی‌شود و به صورت آزاد با امکان حرکت در داخل صفحه را دارد، نیازی نیست که فاصله‌ای میان وادار و دیوار قرار گیرد و می‌توان بلوک‌ها را در مجاورت کامل وادار چید. البته در صورتی‌که دیوارها در خارج از قاب باشد باید وادار ابتدا و انتهایی دیوار نصب گردد و ضمن امکان حرکت داخل صفحه باید حرکت آن محدود شود. همین‌طور باید فاصله‌ای میان دیوار و وادار قرار داده‌شود تا امکان حرکت در داخل صفحه برای هر دو فراهم باشد.
- اگر دیوار دارای ارتفاع بلندی باشد (طبق آنچه در پیوست ششم آمده‌است، اگر دیوار دارای ارتفاعی بالاتر از ۳.۵ متر باشد) باید با استفاده از یک وادار یا تیرک افقی از ارتفاع دیوار کاست. برای اینکه وادار میانی دچار تغییر شکل ناشی از فشار وارده نگردد باید در فاصله‌ی یک متری ستون‌های کناری یک تیرک عمودی نیز نصب گردد.
- برای اتصال دیوار به ستون می‌توان از وال پست منقطع یا نبشی منقطع استفاده کرد. این اتصال باید طوری باشد که فاصله‌ای به ضخامت ۰.۰۱ ارتفاع دیوار بین نبشی منقطع و دیوار قرار گیرد و آن فاصله با استفاده از پشم سنگ ضد رطوبت یا پلی استایرن پر شود.
- برای اتصال دیوار به سقف نیز می‌توان از وال پست‌های منقطع استفاده‌کرد.
- نبشی منقطع می‌تواند به طریق جوشکاری، پیچ، رول‌پلاک و رول‌بولت به سازه متصل گردد.
منبع: https://pukasaze.ir/
نظر شما