بازار؛ گروه بین الملل: «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اخیرا گفته است تلاشها برای احیای توافق هستهای به بنبست دیگری رسیده است.
در حالی که آمریکا طرفی بوده که با خروج از برجام و نقض تعهداتش وضعیت فعلی پیرامون این توافق را رقم زده و تاکنون از پذیرش تعهداتش برای به سرانجام رسیدن مذاکرات خودداری کرده، سخنگوی وزارت خارجه این کشور مدعی شد: ایرانیها مشخص کردهاند که این توافقی نیست که آماده انجام آن بودهاند، توافق قطعاً قریبالوقوع به نظر نمیرسد.
وی در ادامه ادعاهایش برای رفع تقصیر از واشنگتن گفت: درخواستهای ایران غیرواقعی است. فراتر از محدوده برجام است. هر چیزی که در هفتههای اخیر شنیدهایم نشان از تغییر موضع آنها ندارد.
خبرنگار بازار در گفتگو با پروفسور «فرانک فن هیپل» معاون اسبق کاخ سفید و استاد دانشگاه پرینستون به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می آید.
حوزه تحقیقاتی «فن هیپل» در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هستهای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصههای تکنولوژی است.
*با توجه به اغتشاشات در ایران، با توجه به مواضع افرادی چون رابرت مالی، برخی کارشناسان معتقد هستند آمریکا درصدد است تا مذاکرات هسته ای جدا از سایر مسائل پیش برود. ارزیابی شما چیست؟
من معتقدم و امیدوارم اینطور باشد. مسائل مربوط به عدم اشاعه/خلع سلاح هسته ای مهم هستند.
*مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید گفتوگو با ایران بر سر موضوع پادمانهای هستهای از سرگرفته شده است. این موضوع تا چه میزان در روند مذاکرات هسته ای ایران تأثیرگذار است؟
من معتقدم شما به آژانس بین المللی انرژی اتمی اشاره می کنید که در مورد وجود ذرات اورانیوم با منشأ انسانی (تولید شده توسط انسان) در سه سایت در ایران توضیح می خواهد. درک من این است که ایران میخواهد این موضوع قبل از پیوستن مجدد به برجام حل شود، اما موضع آژانس این است که این دو موضوع به هم مرتبط نیستند. با این حال، آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش نهایی را درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران قبل از اجرای برجام منتشر کرد. خوب است که موضوع اورانیوم با منشأ انسانی نیز به همین ترتیب قبل از اجرایی شدن برجام حل و فصل شود. هم ایران و هم آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید سازنده و خلاقانه برای تحقق آن کار کنند.
*ایران در خصوص از سرگیری مذاکرات ابراز آمادگی کرده است. ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
درک من (شاید منسوخ شده) این است که ایران دو شرط دارد: ۱) اینکه موضوع ذرات اورانیوم با منشأ انسانی حل شود و ۲) آمریکا تضمین کند که دوباره از توافق خارج نخواهد شد. من در پاسخ ۲) i) را مورد خطاب قرار داده ام. برای ii)، از طرف ایالات متحده، برجام یک توافق اجرایی است، نه یک معاهده. دولت بایدن اشاره کرده است که متأسفانه نمی تواند تضمین کند که رئیس جمهور آینده دوباره از برجام خارج نشود. با این حال، اگر هر دو طرف بتوانند در الزامات خود واقع بین باشند، امیدوارم که با هم بتوانند مسیری رو به جلو برای بازگشت به برجام ایجاد کنند.
*اسپوتنیک که رسانه ای روسی است اخیر به نقل از یک مقام روسی اعلام کرده بود که مذاکرات هسته ای در ماه آینده میلادی از سر گرفته می شود. به نظر شما مذاکرات در این تاریخ شروع خواهد شد؟
نمی دانم و از آن اطلاعی ندارم.
*به نظر می رسد بعد از انتخابات کنگره آمریکا، زمان مناسبی از نظر دولت بایدن برای شروع مذاکرات است. ارزیابی شما چیست؟
هر دو طرف ممکن است تصمیم گرفته باشند تا پس از انتخابات کنگره آمریکا در ۸ نوامبر منتظر بمانند. احیای برجام در ایالات متحده طی دو سال آینده یا بسیار دشوارتر می شود یا بسیار آسان تر است. تا زمانی که بایدن رئیس جمهور است، فکر می کنم او می تواند پایبندی آمریکا به برجام را تضمین کند.
نظر شما