حرکت پکن به سوی کربن زدایی؛ انتفاع جهانی از رشد اقتصادی چین

بازار؛ گروه بین الملل: حاکمیت جهانی توسعه و امنیت در سال های اخیر شاهد تحرکات گسترده ای بوده است. از یک سو، همپوشانی بیماری همه‌گیری‌جهانی و سایه جنگ و تغییرات آب‌وهوایی، همگی باعث بی‌ثباتی و عدم اطمینان وحشتناکی شد که توسعه جهانی و امنیت بین‌المللی را تهدید کرده است. از سوی دیگر، صلح و توسعه به عنوان موضوع روزگار بدون تغییر باقی مانده و مفهوم اجتماع یک آینده مشترک برای بشریت همچنان بر قلب مردم تاثیر می گذارد.

ابتکار توسعه جهانی (GDI) و ابتکار امنیت جهانی (GSI) که توسط شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در سال های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ پیشنهاد شد، حمایت عملی مهمی از مفهوم جامعه ای مشترک برای بشریت در آینده است که توسعه و امنیت بخشی جدایی ناپذیر آن هستند و راه حل های چینی را برای پیگیری صلح جهانی و رفاه مشترک ارائه می دهند.

همانطور که رئیس جمهور چین شی در بیست و دومین اجلاس سازمان همکاری شانگهای در اوایل ماه جاری اشاره کرد، چین آماده همکاری با سایر ذینفعان برای پیگیری ابتکار توسعه جهانی و ابتکار امنیت جهانی برای حمایت از توسعه پایدار و ایجاد یک معماری امنیتی متوازن است.

اکنون یک سال است که ابتکار توسعه جهانی بر اصولی که باید برای ارتقای توسعه ملی رعایت شود، تمرکز کرده و به مسائل توسعه پرداخته و در عین حال توجه ویژه ای به اقدامات مشخص برای حل معضل توسعه فوری مانند بحران غذا دارد. به عنوان مثال، چین تاکنون بیش از ۱۵۰۰۰ تن کمک غذایی اضطراری بشردوستانه به کشورهای در حال توسعه مربوطه در سال جاری ارائه کرده است.

وقتی صحبت از هماهنگی تلاش‌های بین‌المللی در زمینه زیرساخت‌ها می‌شود، چین بر ضرورت کنار گذاشتن ذهنیت حاصل جمع صفر و پایبندی به اصل دستیابی به رشد مشترک از طریق مشاوره و همکاری تاکید کرده است. این چشم انداز استراتژیک و آینده نگر در واقع همان چیزی است که اصطلاح جهانی شدن بیان می کند.

در سطح دوجانبه، ابتکار توسعه جهانی هم افزایی استراتژی های توسعه را با جستجوی بزرگترین عامل مشترک با چشم اندازهای توسعه که توسط سایر کشورها آغاز شده است، ترویج می کند. تلاش های چین برای تقویت توسعه جهانی در آب های متلاطم با استقبال گسترده جامعه بین المللی مواجه شده است.

از طرفی بشریت یک جامعه امنیتی تفکیک ناپذیر است. اگر مسائل امنیتی حل نشود، پیشبرد امر صلح و توسعه انسانی دشوار خواهد بود. ابتکار امنیت جهانی از نزدیک با محیط سیاسی و اقتصادی بین‌المللی کنونی ادغام شده و مفهومی امنیتی را در بر می‌گیرد که بر «اشتراک، جامعیت، همکاری و پایداری» تأکید می‌کند. این ابتکار نه تنها در مورد آنچه باید انجام داد، بلکه در مورد آنچه که نباید انجام داد و با چه چیزی باید مخالفت کرد، توضیح می دهد. از نظر تاکتیکی، ابتکار امنیت جهانی از یک مسیر امنیتی جدید حمایت می کند که بر گفتگو به جای رویارویی، مشارکت به جای اتحاد و همکاری برد-برد به جای دستاوردهای حاصل جمع صفر تمرکز دارد. در یک لنز نظری، ابتکار امنیت جهانی پیش‌بینی بدبینانه واقع‌گرایان ژئوپلیتیک را که ادعا می‌کنند معضل امنیتی غالب است و جنگ‌ها گسترده است، رد کرده است.

از لحاظ تاریخی، چین اقدامات عملی برای دفاع از ارزش های مشترک انسانی صلح، توسعه، انصاف، عدالت، دموکراسی و آزادی انجام داده است. در هفتاد و هفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، وانگ یی، مشاور دولتی و وزیر امور خارجه چین، بار دیگر تاکید کرد که چین متعهد به تقویت همبستگی و همکاری با سایر کشورها است.

باید گفت چین نقش کلیدی در ایجاد مشارکت جهانی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی ایفا کرده است. تلاش های چین برای دستیابی به اهداف «کربن صفر»، قبل از سال ۲۰۳۰ و دستیابی به بی طرفی کربن قبل از سال ۲۰۶۰، مطمئناً با تحقق اهداف تعیین شده در توافقنامه پاریس، انگیزه ای قوی به جهان خواهد داد.

در سطح منطقه ای، ابتکار امنیت جهانی بر ایجاد یک معماری جدید برای امنیت و همکاری در آسیا متمرکز است. در سطح دوجانبه، ابتکار امنیت جهانی بر اهمیت نگرانی‌های امنیتی مشروع همه کشورها تأکید می‌کند. همه کشورها صرف نظر از وسعتشان منافع امنیتی برابری دارند.

این دو ابتکار به دنبال غلبه بر چشم‌انداز تونلی هستند که به افزایش جهانی‌زدایی و بیگانه‌هراسی کمک می‌کند، که خطر ایجاد مانع از حکومت جهانی توسعه و امنیت را به همراه دارد. هدف ابتکار توسعه جهانی و ابتکار امنیت جهانی با تأکید بر اصل باز بودن و فراگیر بودن، شکستن وضعیت نابرابر در روابط بین دولتی است.

با توجه به منابع و توانمندی‌های خود، انتظار می‌رود قدرت‌های بزرگ تلاش‌های هماهنگ و پیوسته‌ای را برای اجرای برنامه توسعه پایدار ۲۰۳۰ سازمان ملل انجام دهند و شتاب جدیدی را به حاکمیت امنیت جهانی در دوران پس از همه‌گیری تزریق کنند.

در حال حاضر برخی از کشورهای کمتر توسعه یافته با محدودیت های مضاعف فقر و درگیری مواجه هستند که ناشی از دلایل پیچیده سیاسی و تاریخی است. حوزه‌های موضوعی تحت پوشش این دو ابتکار از جمله کاهش فقر، امنیت غذایی، تبادل دانش و تجربه، احترام به انتخاب‌های ملی و رد تحریم‌های یکجانبه نادرست، به همکاری‌های توسعه و حاکمیت امنیتی در این کشورها و مناطق بسیار مرتبط است.

چین سازنده صلح جهانی، مشارکت کننده در توسعه جهانی، مدافع نظم بین المللی، تامین کننده کالاهای عمومی و میانجی در مسائل مهم بوده است. تحت نظارت ابتکار امنیت جهانی و ابتکار توسعه جهانی، مبادلات مردم با مردم و همکاری جامعه مدنی، توسعه و روایت امنیتی مبتنی بر قوانین را بیشتر شکل خواهد داد و یک پایه اخلاقی محکم برای توسعه و امنیت جهانی ایجاد خواهد کرد. به عنوان کالاهای عمومی جهانی، این دو ابتکار دارای قدرت بوده و ذینفعان بین المللی را دوباره برای ساختن جامعه ای با آینده ای مشترک برای بشریت توانمند می کنند.