تحلیل آهن پرایس از بازار آهن و میلگرد در نیمه اول ۱۴۰۱

بازار; گروه صنعت: آهن پرایس: کاربرد وسیع مصنوعات آهنی در تمام ابعاد زندگی انسان بیانگر جایگاه مهم و حیاتی محصولات فولادی است. نوسانات قیمتی که در بازار آهن و فولاد رخ می‌دهد نه تنها برای فعالان این حوزه که برای تمامی کسب و کارهایی که به نحوی فعالیت آنها به حوزه آهن ارتباط دارد، اهمیت بسزائی می‌کند.

آگاهی از رفتار بازار در بازه‌های زمانی مختلف و شناخت عواملی که این نوسانات را رقم می‌زند از حیث این که به انتخاب زمان مناسب خرید آهن آلات مورد نیاز کمک می‌کند و همچنین از تحمیل هزینه‌های گزاف و بیهوده که به زیان فرد است پیشگیری می‌کند، اهمیت می‌یابد.

به همین منظور در مقاله حاضر قصد داریم تحلیلی از بازار آهن و میلگرد در نیمه اول سال ۱۴۰۱ و نوسانات نرخ اهن آلات با محوریت قیمت روز میلگرد، قیمت ورق سیاه و قیمت تیرآهن بپردازیم. در واقع نمودار قیمتی محصولات ذکر شده در بازه زمانی ۶ ماهه تصویری کلی از روند تغییرات قیمت آهن آنلاین به نمایش می‌گذارد اما مخاطبان عزیز می‌توانند برای مشاهده نمودار قیمت کلیه محصولات فولادی به سایت آهن پرایس مراجعه کنند.

نوساناتی که در فصول مختلف در بازار آهن و فولاد مشاهده می‌شود در اثر عواملی مانند شروع فصل گرما که به طور سنتی آغاز فصل ساخت و ساز است، نوسانات نرخ ارز، میزان عرضه و تقاضا، نرخ تورم، قیمت مواد اولیه، قیمت‌ها جهانی فولاد، هزینه حمل بار و کرایه حامل‌های انرژی و سوخت، بورس کالا، سیاست‌ها و ابلاغیه‌های دولت، نیاز صنایع وابسته و ... رخ می‌دهد که به طور مستقیم و غیرمستقیم اساس قیمتگذاری اهن الات به شمار می‌رود از همین رو تحلیل نوسانات بازار آهن جدا از بررسی اثر این عوامل در بازار آهن نیست.

تحلیل بازار آهن در فصل بهار

فصل بهار و شروع فصل گرما برای عرضه‌کنندگان و متقاضیان آهن و فولاد نویدبخش رونق معاملات و آغاز تحرکات در این حوزه و سایر حوزه‌های وابسته است اما بازار آهن از همان ابتدای سال ۱۴۰۱ با روند افزایشی همراه بود که استارت آن از سال ۱۴۰۰ به تأثیر از درگیری نظامی بین روسیه و اوکراین و افزایش جهانی نرخ فولاد رقم خورد و تا ماه‌های ابتدایی سال ۱۴۰۱ تداوم یافت، به طوری که قیمت روز میلگرد آجدار بالای ۱۹ هزار تومان اعلام می‌شد و قیمت شمش هم در کانال ۱۶ هزار تومانی بود.

از جمله موارد دیگری که به افزیش قیمت روزانه اهن آلات در ابتدای سال دامن می‌زد افزایش روزافزون نرخ تورم، کشدار شدن روند احیای مذاکرات برجام و همچنین احتمال اعمال محدودیت مصرف برق در صنایع فولادی بود.

بالا بودن قیمت مقاطع فولادی در این ایام رکود بازار و ضعف شدید تقاضا را به دنبال داشت به همین جهت تعیین نرخ عوارض صادراتی سنگین برای محصولات فولادی و همچنین افزایش حجم محصولات عرضه شده در بورس از جمله راهکارهایی بود که با هدف کنترل و تنظیم بازار اجرایی شد به همین دلیل در پایان فروردین شاهد ثبات قیمت‌ها و اصلاح جزئی در بازار بودیم.

در اواسط بهار با تحریم‌های سنگینی که کشورهای اروپایی علیه روسیه اعمال کردند، این کشور برای جلوگیری از زیان صنایع فولادی به سیاست دامپینگ و پدیده زیرفروشی محصولات خود روی آورد، این ایام دقیقا مصادف بود با تعیین عوارض صادراتی در ایران که به تدریج موجب افت صادرات در کشور و از دست رفتن بازارهای هدف صادرات توسط روسیه و برخی کشورهای همسایه شد.

زیرا با توجه به افزایش هزینه‌های تولید و بالا بودن نرخ مواد اولیه، دستمزد نیروی انسانی و همچنین افزایش ۳۵ درصدی کرایه حمل بار، تولید محصول به‌صرفه نبود و صادرات آن نیز منطقی به نظر نمی‌رسید.

از طرفی دیگر فاصله قیمتی بالای محصولات بورسی با بازار آزاد در نیمه اول اردیبهشت ماه و عدم اعمال دامنه منفی ۳ درصد از دیگر مواردی بود که موجب افازیش قیمت‌ها می‌شد؛ قوت گرفتن قطعی برق نیز از قیمت‌های بالای محصولات فولادی در اردیبهشت ماه حمایت می‌کرد اما افت تدریجی قیمت‌های جهانی و تداوم ضعف شدید تقاضا و همچنین باز شدن دامنه منفی ۳ درصد، آدرس ریزش قیمت‌ها را می‌داد به همین دلیل شاهد نوعی دوگانگی و بلاتکلیفی در بازار آهن و فولاد در این ایام بودیم.

اما بالاخره در روزهای پایانی اردیبهشت و اوایل خرداد ماه مقاومت قیمت‌ها در سقف‌های حمایتی شکسته شد و محصولات فولادی در مسیر اصلاح جزئی قرار گرفت، به طوری که نرخ ورق سیاه فولاد مبارکه ضخامت ۲ میلیمتر و ابعاد ۱۲۵۰*۲۵۰۰ از ۲۵ هزار و ۵۵۰ تومان تا ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان رسید.

نیمه اول ماه خرداد با کاهش تدریجی قیمت آهن روز همراه بود و عمده بازار به ثبات و سکون میل بیشتری داشت، اما در نیمه دوم خرداد ورق برگشت و در کمتر از یک هفته قیمت‌ها حدود ۱۰۰۰ تومان افزایش یافت.

از علل نوسانات صعودی و ناگهانی نرخ آهن آلات در این ایام می‌توان به افزایش چشمگیر قیمت دلار تا کانال ۳۳ هزار تومانی در اثر صدور قطعنامه علیه ایران توسط شورای حکام، قوت گرفتن خبر محدودیت مصرف برق و همچنین کاهش حجم عرضه محصولات در بورس کالا اشاره کرد.

روند بازار آهن در سه ماه تابستان

روند افزایشی قیمت روز آهن آلات در خردادماه دیری نپایید و شاهد فروکش کردن هیجانات کاذب در بازار آهن با آغاز تابستان بودیم؛ به طوری که نرخ میلگرد حدود ۱۸ هزار و ۲۰۰ تومان اعلام شد و برخی نیز تا ۱۷ هزار و ۹۰۰ تومان قیمت‌ها را کاهش دادند، مضاف بر این در ابتدای تیرماه شاهد کاهش نرخ محصولات فولادی در بورس کالا بودیم که با عدم استقبال از شمش بورسی همراه بود.

دهه اول تیرماه بازار آهن و فولاد در آرامش و ثبات به سر برد و نرخ دلار هم در کانال ۳۰ هزار تومانی بود اما با انتشار عدم پیشرفت مذاکرات برجام و درخواست نوردسازان از وزارت صمت برای حمایت از فولادسازان به منظور جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت‌ها و لغو الزام عرضه محصولات فولادی در بورس، دوباره شاهد افزایش قیمت‌ها بودیم.

به طوری که نرخ دلار به ۳۲ هزار و ۸۰۰ تومان رسید و قیمت محصولات فولادی نیز با افزایش ناگهانی همراه بود و در عرض یک روز افزایش ۱۰۰۰ تومانی در برخی حوزه‌ها مشاهده شد، این درحالی بود که دیگر عوامل مؤثر بر بازار از جمله قیمت‌های جهانی، تقاضا و نرخ بازار چین، دامپینگ فولاد روسیه، کاهش نرخ شمش CIS و سیاست‌های فدرال رزرو و... آدرس کاهش قیمت آهن را می‌دادند و در این ایام بازار به نوعی دچار دوگانگی شده بود. در واقع می‌توان گفت آنچه از اوضاع بازار آهن در این ایام برآورد می‌شد موقتی بودن نوسانات افزایشی و بازگشت بازار به حالت رکود بود.

در هفته سوم تیرماه بازار اوضاع آرامی داشت اما با سفر جوبایدن به خاورمیانه بازار ارز نوسان ریزی داشت و نرخ دلار مجدد به ۳۳ هزار تومان رسید، در بازار اهن هم برخی حوزه‌ها افزایش قیمت را تجربه کردند که تلاشی نافرجام برای تحریک بازار اهن بود.

اما پس از این بازار رو به نزول گذاشت و کاهش قیمت در غالب بخش‌ها قابل مشاهده بود و این روند تا هفته اول مردادماه نیز ادامه داشت. در ابتدای مردادماه ریزش قیمت آهن آلات بسیار چشمگیر بود به طوری که قیمت میلگرد وارد کانال ۱۵ هزار تومانی شد.

روند نزولی قیمت‌ها در این بازه زمانی به حدی بود که بیم آن می‌رفت واحدهای فولادی به تعطیلی کشانده شوند از همین رو شاهد برخی تحرکات توسط بازارسازها برای جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت‌ها بودیم که شامل ابلاغیه بورس کالا مبنی بر حذف محدودیت خرید شمش بورسی و اعمال ضریب دامنه مثبت ۳ درصد در نرخ شمش به اندازه سقف مجاز قیمت صادراتی مصوبه ستاد تنظیم بازار بود که با هدف حمایت از تولیدکنندگان صادر شد.

مسئله‌ای که در این ایام چشمگیر بود تلاش برای عدم پیروی از قیمت‌های جهانی در قیمتگذاری محصولات فولادی داخلی بود آن هم در شرایطی که قیمت‌های جهانی درحال ریزش بود، برخی عقیده داشتند تعیین قیمت باید در بورس کالا و براساس عرضه و تقاضا باشد.

ابلاغیه بورس کالا در شرایطی بود که بازارهای جهانی ریزشی، قیمت شمش صادراتی ایران کاهشی و ضعف شدید تقاضا و رکود ساخت و ساز همچنان پابرجا بود، با وجود این شاهد افزایش پراکنده قیمت محصولات در برخی حوزه‌ها بودیم؛ اما روند کاهشی قیمت میلگرد به نزول این محصول تا کانال ۱۴ هزار تومانی منجر شده بود و نرخ دلار نیز ۳۱ هزار و ۴۰۰ تومان معامله می‌شد.

افزایش نرخ بهره بانک مرکزی آمریکا، عدم تقاضای جهانی فولاد، رکود اقتصاد چین، دامپینگ فولاد روسیه، ریزش نرخ جهانی مواد اولیه، کاهش نرخ شمش صادراتی، ضعف تقاضای مصرفی و سرمایه‌ای و همچنین کاهش ساخت‌وسازها و حتی عدم استقبال از محصولات عرضه شده در بورس، از مهمترین پارامترهایی بود که در کنار سیگنال‌های مثبت از مذاکرات هسته‌ای در نیمه اول مردادماه، بازار آهن و فولاد را تحت تأثیر قرار می‌داد.

در همین ایام نیز پالس‌های مخابره شده از مذاکرات برجام نرخ دلار را تا کانال ۲۸ هزار تومانی نیز رساند، اگرچه در دو ماه اخیر بازار آهن مستقل از بازار ارز عمل می‌کرد اما با قوت گرفتن موضوع برجام دوباره شاهد تأثیر قیمت دلار در این بازار بودیم به طوری که قیمت میلگرد از ۱۶ هزار تومان به ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان کاهش یافت.

اما کشدار شدن روند دستیابی به توافق برجام دستاویزی شد برای تحریک بازار و افزایش قیمت‌ها، ولی اصلی‌ترین عامل رکود که ضعف شدید تقاضا به شمار می‌رود، این تلاش‌ها را بی‌ثمر گذاشت.

همچنین بالا بودن نرخ محصولات بورسی و عدم استقبال از عرضه‌های هفته نخست، عامل دیگری بود که مانع از افزایش قیمت‌ها بود.

در میان اخبار مذاکرات برجامی، مهمترین خبری که بازار آهن و فولاد را دچار شوک کرد، فساد ۹۲ هزار میلیاردی کارخانه فولاد مبارکه بود که نخستین اقدام بورس کالا حذف نماد بورسی این کارخانه از بورس کالا بود.

در همین ایام قیمت دلار نیز کمی افزایش یافته و به کانال ۳۰ هزار تومانی رسیده بود. ناامیدی ناشی از تأخیر در احیای مذاکرات برجام عاملی برای افزایشی قیمت‌ها در هفته دوم شهریور بود، درحالی که معاملات راکد بود و تقاضای چشمگیری نیز وجود نداشت.

در این هفته که بازار برخلاف واقعیت امر افزایشی بود، قیمت تیرآهن ذوب آهن اصفهان سایز ۱۸ ناشی از القای کمبود این محصول در بازار رو به افزایش گذاشت و درواقع برخی فعالان درصدد نوسان‌گیری و نوسان‌سازی نرخ این محصول بودند.

در هفته سوم شهریور ماه که نرخ دلار به ۳۲ هزار تومان رسید تحت تأثیر اخبار برجامی و احتمال صدور قطعنامه شورای حکام علیه ایران بود که تا حدودی قیمت روز آهن آلات را نیز افزایشی کرد اما در پایان هفته با عدم صدور قطعنامه دوباره نرخ دلار کمی عقب‌نشینی کرد و نرخ محصولات فولادی نیز تثبیت شد. کف قیمت میلگرد در این ایام ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام می‌شد.

در پایان شهریورماه ترمز افزایش قیمت‌ها کشیده شد و غیر از نوسانات پراکنده‌ای که در برخی حوزه‌ها وجود داشت غالب محصولات قیمت ثابتی داشتند اما با وجود این در فصل گرما که انتظار می‌رفت بازار رونق بگیرد و معاملات از سر گرفته شود با تمام نوساناتی که در این شش ماه رخ داد، بازار آهن همچنان راکد بود و خرید و فروش چشمگیری مشاهده نشد.