بازار؛ گروه صنعت: صنعت قهوه سازی یکی از صنایع نسبتا پویا است که اگرچه ایران تولید کننده این محصول نیست اما برخی تولید کنندگان با سرمایه گذاری در این بخش توانسته اند بخشی از نیاز بازار را تامین کنند. با این وجود فعالان این حوزه نیز همانند دیگر تولیدکنندگان با موانع و مشکلاتی مواجه هستند.
در راستای برررسی آنچه این روزهای بر صنعت قهوه در کشور می گذرد «بازار» گفتگویی با «فرهاد جمالپور» مدیرعامل یک شرکت فعال در حوزه تولید قهوه فوری، شکلات و دیگر محصولات جانبی در صنعت قهوه، انجام داده است.
*درحال حاضر بسیاری از صنایع با مشکلات دست و پنجه نرم می کنند و بازار پرنوسانی نیز دارند. در حوزه کاری شما وضعیت بازار چگونه است؟
در حوزه قهوه بازار رو به رشد است و همانطور که می دانید اگرچه طی دهه های گذشته غالب مردم به سمت استفاده از چای رفته اند اما از قدیم الایام مردم ایران به اصطلاح قهوه خور بوده اند و به همین نسبت هم شاهد رشد دو رقمی بازار قهوه طی سالهای اخیر بوده ایم.
*بازار مصرف شما به کدام سمت و سو رفته است؟
فعالیت ما در بازار داخلی و خارج است به طوری که ما صادر کننده نمونه سال ۱۴۰۰ هم بوده ایم و در حال حاضر به تمام قاره ها محصول صادر می کنیم. درواقع ۱۵ کشور ثابت هستند که صادرات به آنجا داریم و بسیاری از تولید کننده های خارجی امروز مواد اولیه را از ما وارد می کنند. در واقع ما «دانه سبز قهوه» را وارد می کنیم و در کارخانه فراوری می کنیم که در نهایت تبدیل به پودر قهوه فوری می شود و آن پودر قهوه فوری را با یک تغییراتی در محصولات در بازار داخل عرضه می کنیم. از طرف دیگر خود پودر قهوه فوری را بسیاری از مشتریان خارجی از ما خریداری می کنند.
*با توجه به اینکه در بازارهای خارجی رقیب زیاد است برای از دست ندادن سهم خود از بازارهای خارجی از چه تکنیکهایی استفاده می کنید؟
مهمترین چیزی که تاثیر گذاشته که بتوانیم این تعداد مشتری را در طول زمان حفظ کنیم و کارخانجات بتوانند به ما اعتماد کنند، نگه داشتن کیفیت بوده است و اینکه بتوانیم حضور مان را در کنار دیگر رقبای جهانی حفظ کنیم. مساله اینجا است که به واسطه تغییراتی که در این سالها در نرخ ارز ایجاد شده و مسائلی که در بحث واردات رخ داده، رفع مشکلات بسیار سخت بوده اما ما توانستیم حداقل تا به امروز مدیریت کنیم و کیفیت محصولات را ثابت نگه داریم و بتوانیم برای مشتریان خود آن چیزی که قول داده ایم را اجرایی کنیم و در قیمت مناسب محصول را برای آنها ارسال نماییم.
*در بحث تامین مواد اولیه چالش خاصی دارید؟
در بحث وارد کردن مواد اولیه که در حوزه کاری ما دانه سبز قهوه است، در چند سال اخیر غالبا با مشکل تامین ارز مواجه بوده ایم و این منحصر به ما نیست و کلیه صنایعی که واردات مواد اولیه دارند با این مشکل روبرو هستند. از سوی دیگر در بحث ثبت سفارش، تامین ارز، تغییر نرخ روز دلار نیمایی، برنامه ریزی هایی سالانه ای که بر اساس نرخ ارزی ثابت نوشته می شود اما با تغییر نرخ ارز باید تغییر دهیم، مدیریت کردن تعهدات قراردادی که از قبل داریم و با تغییر ارز باعث شده که خیلی مواقع به ضرر شرکت شود و غیره مشکلات زیادی داریم. اما با نگاه بلند مدت سعی کرده ایم این چالشها را به نوعی کنار بزنیم.
*تولید کننده ها غالبا به واسطه شیوع کرونا و تغییر نرخ ارز با کاهش فروش مواجه شدند. فعالان حوزه قهوه چقدر با این مشکل روبرو شدند؟
به دلیل بحث وضعیت اقتصادی بخصوص طی دو سال اخیر و همچنین به دلیل شیوع کرونا، مدل خرید عوض شده است و به اصطلاح می توان گفت «کیک قهوه» هم کوچکتر شده است؛ یعنی چون قهوه جزو کالاهای اساسی نیست وقتی اوضاع اقتصادی تنگ می شود و خانواده ها در فشار قرار می گیرند قهوه جزو اولین محصولاتی است که از سبد مصرفی خانواده ها حذف می شود. با این وجود ما کاری کرده ایم که حتی در این کیک کوچک قهوه نیز سهم بیشتری را از آن خود کنیم.
*به طور کلی صنایع غذایی با مشکل بسته بندی به خصوص در بازار های صادراتی مواجه هستند. شما برای اینکه چنین مشکلی را نداشته باشید چه کرده اید؟
به جز بحث مواد اولیه بسته بندی مثل پلی اتیلن که همیشه چالش دارد در صورتی که کمبودی از نظر مواد اولیه خود بسته بندی ها نباشد، مشکل خاصی نبوده است. مخصوص با تغییراتی که در شرکت داده ایم و به اصطلاح «ریبرندینگ» که انجام داده ایم بسته بندی ها بسیار شکیل تر شده اند و امروز از نظر مباحث جهانی بسیار قابل رقابت هستند. با این وجود در مواقعی که حوزه مواد اولیه بسته بندی به مشکل بر می خورد، شرکتهایی که این بسته بندی ها را برای ما تهیه می کنند نیز به دچار مشکل می شوند و به به تبع ما نیز به نوعی با آنها در تعامل هستیم که مشکل را حل کنیم. از سوی دیگر این داستان در مورد ماده اولیه «جوهر» بسیار رخ می دهد و روی اینکه ما بخواهیم بسته بندی هایی با رنگ مورد نظر مجموعه باشد تاثیر گذاشته است. چون به هر حال حفظ رنگ بسته بندی قسمتی از کیفیت محصول ما بوده و از آنجایی که ما محصولات را در بازارهای خارجی هم ارائه می دهیم سعی کرده ایم تا به امروز این را حفظ کنیم با این وجود این مساله خود یک چالش اساسی بوده است.
*در مقطعی که بحث تحریم ها رفع شد بسیاری می توانستند در حوزه ماشین آلات و تجهیزات صنایع غذایی سرمایه گذاری کنند و جدیدترین دستگاه ها را وارد کنند اما غالبا این اتفاق نیفتاد. در حوزه قهوه آیا این سرمایه گذاری صورت گرفته است یا خیر؟
خیر متاسفانه این اتفاق در این صنعت نیفتاد. با این وجود در شرکت خود ما یکسری بسته بندی های را جدیدا به خط تولید اضافه کرده ایم اما متاسفانه ما از آن فرصت ایجاد شده استفاده نکردیم آن هم به این دلیل که قسمت اعظم دستگاه های کارخانه ما در سال ۸۵ خریداری شد و سال ۸۸ تولید انبوه شروع شد و بنابراین در ۱۴ سال گذشته غالبا روی خط تولید بسته بندی سرمایه گذاری کرده ایم.
نظر شما