بازار؛ گروه استانها: پایانه و بازارچه مرزی باجگیران در ۸۰ کیلومتری مرکز شهرستان قوچان و ۲۲۵ کیلومتری مشهد و همچنین در ۵۰ کیلومتری جنوب شهر عشقآباد پایتخت ترکمنستان قرار دارد.
مرز باجگیران در استان خراسان رضوی که تا چند سال پیش به دلیل رونق تجارت موجب جذب بسیاری از جویندگان کارشده بود مدت مدیدی به دلایل مختلف مسدود شد و شهرستان باجگیران را نیز از رونق انداخت.
ایجاد محدودیتهای یکطرفه از سوی ترکمنستان در مرز باجگیران و تکرار آن طی سالهای گذشته دررفت و آمدهای مسافری، گردشگری، تجاری و مبادلات کالا و ترددهای کامیونها به هر دلیل باید گفت برخی از بهانهگیریها در این کشور باعث شد تا مشکلاتی در این مرز و بخش گمرک و پایانه مرزی و همچنین بازارچه مرزی طرف ایران به وجود آید بهخصوص از دو سال قبل که با شیوع کرونا محدودیتهای ترکمنستان در این مرز عاقبت بهجایی رسید که باجگیران بسته شد و بازارچه طی آن تعطیل شد.
آنچه گذشت
ایجاد محدودیتهای یکطرفه از سوی ترکمنستان در مرز باجگیران و تکرار آن طی سالهای گذشته در تردد مسافری، گردشگری، تجاری و کامیونها موجب شد تا بیکاری در این نقطه از مرز و تأسیسات گمرک، پایانه مرزی و همچنین بازارچه مرزی سایه بیندازد تا آنجا که محدودیتهای ترکمنستان نان بسیاری از تجار و مردم محلی را آجر کرد.
متأسفانه از زمان شیوع کرونا وضعیت اقتصادی، مالی و تبادل کالا در باجگیران و بازارچه آن دچار اختلال و مشکلات غیرقابلحل شد و خیلی از غرفه داران دچار خسارت مالی سنگین شدند.
عدهای از نیروهای کار و کارگران بومی منطقه که در این نقطه مشغول فعالیت بودند همه بیکار شدند و بسیاری از غرفه داران در فهرست کسبه و تجار ورشکسته جای گرفتند.
ترکمنستان در طی سالهای گذشته با افزایش ناگهانی تعرفههای گمرکی و یا ایجاد محدودیت برای تردد روزانه تنها ۱۰ کامیون؛ بارها و بارها تجارت در این منطقه را با فراز و نشیب روبرو کرد تا اینکه این محدودیتها درنهایت موجب بیرونقی بازارچه و کوچ بسیاری از تجار و بیکاری جوانان و مردم این منطقه شد.
فصل جدید مراودات تجاری
نماینده مردم قوچان در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با بازار ضمن ابراز خوشحالی از بازگشایی مجدد این بازارچه مرزی و از سرگیری روابط تجاری با ترکمنستان در این رابطه اظهار کرد: ظرفیت ایران و ترکمنستان برای ۱۰ میلیون تن ترانزیت برنامهریزیشده است.
علی آذری با بیان اینکه از این حجم ترانزیت قسمتی از آنجهت فعالیتهای ترانزیتی مرزی باجگیران اختصاص می یابد افزود: بنده به عنوان عضو کمیسیون عمران مجلس با برگزاری جلساتی با وزیر راه و شهرسازی این موضوع را به واسطه اهمیت در این مرز توجه کرده و پیگیری می کنم.
وی با بیان این که سبک گفت وگوهای ما با طرف های ترکمنستانی تاکنون بر پایه بازگشایی تمام مرزهای مشترک بین دو کشور و توسعه فعالیت ها شامل بازار، ترانزیت و تمام ظرفیت ها بوده است ادامه داد: اگر چه قبلا هم ترانزیت داشتیم ولی نیاز است ظرفیت ترانزیت سابق افزایش یافته و فصل جدیدی از روابط دو کشور با این اتفاق رقم بخورد.
آذری با اشاتره به این موضوع که برای افزایش سطح روابط نیاز به تقویت بسیاری از بستر های همکاری دوجانبه وجود دارد ادامه داد: اگر خواهان تقویت مرز باجگیران هستیم بنابراین نیاز داریم تا جذابیت نیز در شهر مرزی باجگیران ایجاد کنیم.
نماینده مردم قوچان در مجلس شورای اسلامی ابراز کرد: خودمان وقتی اهمیت به این مسئله قائل نشویم طرف کشور مقابل نیز اهمیتی به تقویت این مرز نخواهد داد از طرفی جذابیت و ظرفیتهای خوبی در منطقه باجگیران مثل دره شمخال ، دره ها و چشم اندازهای طبیعی بوده که نیاز داریم بیش از گذشته توجه شود .
آذری اذعان کرد: از زمانی که ریاست محترم جمهوری به دنبال پیمان شانگهای چین شدند معتقدیم مرز باجگیران باب ورودی پیمان شانگهایی می شود که این حرکت فصل جدیدی در تقویت مرزها دارد یعنی عواملی دست به دست هم می دهند که شاهد رونق بخشیدن بهتر مرز باجگیران باشیم.
وی سیاست خارجه دولت و مجلس را مبتنی بر تقویت روابط با کشورهای همسایه دانست و افزود: در دیدار رییس جمهور ترکمنستان با مسوولان عالیرتبه کشور، بر بازگشایی و فعالیت بیشتر همه مرزهای بین دو کشور تاکید شد تا فعالیتهای تجاری ترانزیتی و سیاسی از جمله در مرز باجگیران و بازارچه مرزی این منطقه از سر گرفته شود.
دروازه ورود به کشور های مشترک المنافع
در همین رابطه سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی در گفت و گو با بازار از این بازارچه مرزی باجگیران به عنوان دروازه ورود به کشور های مشترک منافع یاد کرد و گفت: این بازارچه فرصت مناسبی را برای افزایش و توسعه مراودات تجاری بین دو کشور و هم چنین بستر ایجاد اشتغال و کار را برای مرزنشینان فراهم می سازد.
ابوالفضل چمندی هم چنین از گردشگری به عنوان یکی از پتانسیل های منطقه باجگیران یاد کرد و افزود: این موضوع می تواند به بهانه ای برای حضور تجار در منطقه و ماندگاری آنها تبدیل شود.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی در خصوص برخی کاستی و مشکلات سایه انداخته بر این بازارچه نیز گفت: بازارچه مرزی باجگیران علاوه بر توسعه نیازمند مدیریت واحد است و نمی توان با تصمیمات سلیقه ای آنرا دچار مشکل کرد.
وی بیان کرد: پایانه مرزی باجگیران در شمال شهرستان قوچان و هم مرز با ترکمنستان با فراهم کردن بستر مناسب به منظور رفت و آمد تجار و بازرگانان باید به باراندازی برای ترکمنستان و دیگر کشورهای آسیای مرکزی تبدیل شود.
چمندی این مرز را تعیین کننده روابط اقتصادی با همسایگان دانست و خاطر نشان کرد: اگر مدیریت در سطح سیاست گذاری، دیپلماسی اقتصادی و حتی تعرفه گذاری صورت نگیرد با مخاطره جدی روبه رو خواهیم شد.
به گزارش بازار عمده کالای ترانزیت خروجی از کشور به مقصد ترکمنستان و سایر کشورهای آسیای مرکزی شامل شکر، انواع لباس، انواع لاستیک، پارچه و خودرو سواری و بیشترین کالای ترانزیت ورودی از ترکمنستان به ایران نیز شامل گوگرد، انواع پنبه، پلی اتیلن، ارزن و پوست گوسفند است.
اگر چه تا سال گذشته مرزهای دو کشور همچنان تحت تاثیر محدودیت های کرونایی بود و فقط تردد تجاری اندکی در مرزها صورت می گرفت اما امسال به دلیل رایزنی های مسوولان عالیرتبه ۲ کشور و با لغو محدودیت ها، روند تبادلات تجاری تسهیل شده که امید است با بازگشایی بازارچه مرزی باجگیران حجم مبادلات افزایش چشمگیری پیدا کند.
نظر شما