بازار؛ گروه استانها: کمبود مسکن یکی از مشکلاتی است که در تمامی دولت‌ها به شکل‌های متفاوت در جامعه رخ نشان داده است و لذا یکی از سوالاتی که همواره در ذهن بسیاری از مردم وجود دارد این است که با توجه به ظرفیت‌های داخلی کشور برای تولید مصالح و هم‌چنین نیروی متخصص کارآمد اما چرا تولید مسکن با افزایش جمعیت هم‌خوانی نداشته و گره این مشکل هرروز کور تر می‌شود؟
با توجه به رکود حاکم در بازار مسکن و هم‌چنین کمرنگ‌تر شدن نقش انبوه‌سازان در طی چند سال گذشته تصمیم گرفتیم تا این موضوع را با مهندس محمود پژوه عضو هیئت‌مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان کشور و رئیس انجمن انبوه‌سازان خراسان به بحث بگذاریم که حاصل این گفت‌وگو را در ذیل می خوانید.
* ما از ابتدای انقلاب تاکنون همواره با مشکل مسکن روبرو بودیم به نظر شما چرا پس از گذشت ۴۳ سال این مشکل حل نشده است؟
اگر از ابتدا برنامه‌ریزی‌های درستی انتخاب و اجرایی می‌شد ما این مشکلات را نداشتیم و لذا حل این موضوعی نشدنی نبوده است، در خیلی از کشورهای توسعه‌یافته و یا درحال‌توسعه مشکل مسکن وجود داشته که رفع شده است .
این موضوع در ساخت‌وساز ها می توانست با ۲۰ درصد آورده افراد و ٨٠درصد از هزینه توسط دولت از طریق تسهیلات ارزان قیمت برطرف شود زیرا بحث تأمین نقدینگی در ساخت مسکن یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار در حل این مشکل است.
مورد دیگری که وجود دارد متأسفانه در برنامه‌ریزی‌هایی که انجام پذیرفته است به طور مثال در برنامه چهارم ،پنجم و ششم توسعه در کشور به نظر می رسد کمتر به این موضوع توجه شده و توجه مسئولین و دولت بسیار کم بوده است.
البته در این راستا دولت ها برنامه های متفاوتی داشتند اما به دلیل اینکه این برنامه ها ارزیابی نشده و یا به صورت مسلسل وار پیگیری و پیش نرفته هم چنان مشکل مسکن لاینحل مانده است.
ما می بایست در طی سال های گذشته این موضوع را مورد واکاوی قرار می دادیم که ایراد در کدام قسمت بوده و آن ایراد را برطرف می کردیم لذا همه این موضوعات باعث شده است ما امروزه با مشکل کمبود مسکن در کشور مواجه باشیم و با توجه به تورمی که تاکنون داشتیم و خواهیم داشت هرچه زمان می‌گذرد برطرف کردن این مشکل سخت‌تر خواهد شد.
* آیا طرح‌هایی که توسط دولت‌های پیشین در این راستا به اجرا درآمده تأثیرگذار نبوده است؟
متأسفانه اشکال کار همین‌جاست که هر دولت یک طرح را برای مسکن پیشنهاد می‌دهد که این رویه و سیاست جزیره‌ای و مقطعی اشتباه است چراکه ما معتقدیم برای موضوع مسکن برنامه تضمین‌شده ٢٠ ساله باید وجود داشته باشد که در آن ٢٠سال برنامه‌ریزی‌شده و هر دولت در ادامه برنامه‌ریزی‌های سال گذشته کار را ادامه دهد.
اشکال کار همین‌جاست که هر دولت یک طرح را برای مسکن پیشنهاد می‌دهد که این رویه و سیاست جزیره‌ای و مقطعی اشتباه است چراکه ما معتقدیم برای موضوع مسکن برنامه تضمین‌شده ٢٠ ساله باید وجود داشته باشد که در آن ٢٠سال برنامه‌ریزی‌شده و هر دولت در ادامه برنامه‌ریزی‌های سال گذشته کار را ادامه دهد
ما باید از مسکن مهر درس بگیریم که در این راستا مشکلی که برای مسکن مهر با هجوم و تعجیل مواجه شد، دوباره اتفاق نیفتدزیرا علاوه بر صرف میزان زیادی از سرمایه ملی استقبال کم متقاضیان و قابل‌استفاده نبودن واحدها به دلیل نبود زیرساخت مناسب باعث هدر رفتن این سرمایه شود.
* چه باید کرد؟
باید پژوهش و برنامه‌ای تنظیم شود و مجلس مصوبه‌ای تحت برنامه ریزی ١۵ تا ٢٠ ساله برای مسکن از دولت بخواهد تا به صورت پلکانی این مشکل حل شود. در این راستا باید برنامه ریزی کنیم که درآینده برای بحث مسکن دچار کمبود نباشیم.یکی از راه های تاثیر گذار سرمایه گذاری برروی بافت های فرسوده است زیرا در این بافت ها نیازی به تامین زیر ساخت های جدید نداریم لذا باید در این راستا برنامه خاصی در حوزه شهری داشته باشیم.برای رسیدن به این مقاصد البته ضرورت دارد تا تمامی سازمان ها خودشان را با سیاست های کلان ساخت مسکن تطبیق بدهند
* چرا نقش انبوه‌سازان و سرمایه گذاران در بازار تولید مسکن بسیار کمرنگ شده است؟
در کشورهای درحال‌توسعه مانند ایران دولتمردان ملزم به مشخص کردن جایگاه‌هایی مخصوص سرمایه‌گذاری مانند بورس هستند. اگر دولت سیاست مشخصی برای جهت‌دهی سرمایه‌گذاری مردم نداشته باشد، جامعه دچار آشوب اقتصادی شده و سرمایه‌ها به‌صورت خودسر در مسیرهای مختلف اقتصادی ازجمله دلار، زمین، طلا و… حرکت خواهد کرد. مسئله اصلی اینجاست که این حوزه‌ها بخش‌های امن و مناسبی برای سرمایه‌گذاری نیست و سود و زیان آن دائماً در نوسان است.
متأسفانه با وقایع اقتصادی که در کشور رخ‌داده، اعتماد مردم به سرمایه‌گذاری از بین رفته و در حال حاضر با سرمایه سرگردان و بدون جایگاه مواجه هستیم. امیدواریم دولت با انسجام‌بخشی به اقتصاد قادر به جلب اعتماد مردم باشد و مسیر مطلوبی را برای سرمایه‌گذاری مشخص کند.
* موفقیت ورود انبوه‌سازان به پروژه مسکن ملی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در این راستا باید اذعان کرد در حال حاضر بحث انبوه‌سازی بر روی نهضت ملی مسکن متمرکزشده است و از طرفی قراردادی که وزارت مسکن و شهرسازی در این رابطه صادر کرده دارای اعتراضات و اشکالات زیادی است.
به‌هرحال ما تجربه‌های تلخ و شیرینی را از مسکن مهر داریم و سعی کردیم آن مشکلات را در این قرارداد نهضت ملی برطرف شود.
در واقع این‌گونه نیست که انبوه‌سازان و همکاران ما به دنبال سود بیشتر باشند،در حقیقت موارد و مسائلی که در قرارداد ذکرشده است،یک سری مسائل حقوقی است که باید موردتوجه قرار گیرد تا گرفتاری برای سازمان و متقاضیاندر اینده رخ ندهد.
* در این راستا آیا اقدامی هم کردید؟
ما برحسب وظیفه صنفی به لحاظ اینکه در آینده انبوه‌سازان مشکلاتی را که در مسکن مهر با آن مواجه شدند دیگر تکرار نشود و از طرفی کارفرما یا به روایتی وزارت راه و شهرسازی و نیز مردم و متقاضیان هم دچار مشکل نشوند اعلام کردیم که این موارد و نقیضه‌ها در وزارت راه ،مسکن و شهرسازی‌ای باید رفع شود.
پیشنهادی را هم مکتوب به شورای مسکن دادیم که هم به مدیرکل مسکن و شهرسازی استان و هم به کانون و هم به معاونت وزارت راه و شهرسازی ارائه شده است و لذا امیدواریم که ترتیب اثر داده شود و به رفع مفادی که در قرارداد و مشکلاتی که در این رابطه وجود دارد ترتیب اثر داده شود.
* گرانی و تورم موجود چقدر بر بازار مسکن تأثیر گذاشته است؟
هنگامی که قیمت‌ها در قالب تورم بالا می رود قدرت خرید مردم ضعیف می شود اگرچه ممکن است قدرت خرید در خانه های متوسط رو به بالا چندان تاثیری نداشته باشد اما این تاثیر به ویژه در مسکن ارزان و ضعیف بسیار مشهود است و لذا قدرت خرید رابطه مستقیمی با رکود در بازار مسکن دارد.
* آیا افزایش قیمت مسکن را با افزایش دستمزد ها و هزینه ها متناسب می دانید؟
در این رابطه معتقدم قیمت‌ها با توجه به افزایش دستمزدها و هم‌چنین رشد چند برابری مصالح ساختمانی افزایش نداشته است .
* در حال حاضر قیمت هر مترمربع ساختمان چقدر تمام می‌شود؟
قیمت هر متر ساختمان بر اساس قیمت زمین در منطقه‌ای که خریداری می‌شود و نوع مصالح به‌کاررفته به‌طور طبیعی متفاوت است اما به‌طورکلی ساخت هر مترمربع ساختمان در ایران از متری هشت الی ۱۰ میلیون تومان آغاز می‌شود.
* آیا قیمت‌های فعلی را حقیقی می‌دانید؟
به نظر بنده هنوز قیمت ساختمان با توجه به افزایشی که در مصالح و دستمزدها داشتیم گران نیست.
نظر شما