مالک رضایی؛ بازار: شاید هیچ ملتی در جهان به تاراج منابع خود اینچنین برنخاسته است که ما خاسته ایم. از منابع آب تا محصولات زراعی، چنان در مسیر یغماگری ما قرار گرفته است. که به قول سعدی، به سالی دجله، گردد خشک رودی ... .
می گوید یک قرص نان برای خودم می گیرم و ده قرص نان برای جوجه هایم که آنرا خرد و ریز کنم و بریزم پیششان. نان که از دون مرغ و گندم ارزانتر است.
می گوید وقتی به گردش و دامان طبیعت می روم ده عدد سنگکی و بربری می گیرم. اندکی را صرف خوراک خودمان می کنیم و بقیه را در طبیعت رها می کنیم که خوراک پرندگان و چرندگان طبیعت شود. سخاوت از این بالاتر!؟
می گویند بچه هایی در نانوایی ها صف می ایستند و کرور کرور نان یارانه دار را می گیرند و به چند برابر قیمت به نون خشکی ها و ضایعات می فروشند تا به مصرف دامها و احشام در دامداری ها برسد. مگر نه اینکه نان از کاه و علف نیز ارزانتر است؟
می گویند نان ارزان یارانه دار را ده تا ده تا؛ با اسنپ و غیر اسنپ سفارش می دهند و به منازل می برند تا با صرف اندکی از آن به مصرف خوراکی ساکنین خانه، بقیه سفارشات به مصرف حیوانات خانگی برسد.
می گویند آرد تولیدی کشور به طور آشکار و پنهان در مسیر قاچاق به کشورهای دیگر قرار دارد.
می گویند... .
با این الگوی غلط مصرف که نمونه هایی از آن به قلم آمد کشت ایران که هیچ، انبار غلات جهان نیز در مقابل ما کم می آورد ...این روش صحیح نظارت و مدیریت بر منابع کشور نیست. اول ای جان، دفع شر موش کن. وانگهان در جمع گندم کوش کن... .
یک قرص نان، دهها فرایند را از کاشت و داشت و برداشت و سیلو و سبوس گیری و آردسازی و انبارگردانی و حمل و نقل و استقرار در نانوایی ها و مصارف گاز و سوخت و آب برای پخت و پز و دهها و صدها کار نیروی انسانی و ماشینی و ...را به خود اختصاص می دهد تا بالاخره بر سر سفرهای مردم قرار گیرد.
واقعا اگر این کالا با این فرایندهای نفس گیر، برای مصارف دام و طیور و حیوانات خانگی تولید می شود. حداقل بخشی از این چرخه را تعطیل کنید و گونی های گندم را قبل از طی این پروسه ها، مستقیما در اختیار آن نوع از مصارف قرار دهید و حتی اگر نان برای مصارف گاو و دام و ...تولید می شود نیازی به تولید گندم هم نیست به جای آن در مزارع گندم، یونجه بکارید و به قول معروف، قوت آدم و قوت حیوان را جداگانه عرضه بفرمایید.
آیا نظرها و قلمهایی که اینهمه از گرانی نان نگران هستند از اینهمه دور ریز این ماده حیاتی هم نگران و دلواپس هستند!؟
از مجموع بیش از ده میلیون تن مصرف سالیانه گندم در ایران که بخشی از آن با اینهمه کمبود منابع آبی و با هزاران زحمت و مشقت در داخل کشور تولید می شود. شاید اندکی بیش از نصف آن به مصرف واقعی خوراک مردم در سفره های آنان می رسد و بقیه آن دور ریزهایی است که بی کوچکترین توجهی در مسیر تاراج و یغما قرار می گیرند.
نگارنده این یادداشت بیش از آنکه نگران گران شدن نان باشد نگران آن دور ریزها است. اما همصدا با کسانی که نگران افزایش قیمت نان هستند به صدای بلند می گوید اگر دولت، توان و مدیریت و نطارت و کنترل شایسته ای داشته باشد، این دور ریزها را به عیان خواهد دید.
در آن صورت، حتی اگر مصرف واقعی مردم را به صورت رایگان هم در اختیار آنها قرار دهد. ضرر و زیان آن بسیار کمتر از آنی خواهد بود که امروز با اینهمه هدر رفت این کالا بر مردم و دولت و کشور تحمیل می شود و ای بسا در آن صورت، برای وارد کردن گندم نیز دست نیاز به سوی خارج دراز نخواهد کرد.
شاید در این میان و با بر آورد میزان مصرف معمولی هر نفر، "صدور کارت خرید" نان از مناسبترین راه حلها باشد که اگر کسی مازاد بر آن در اندیشه تامین خوراک جوجه و دام و طیور و اسراف این کالا از محل تولید نان در نانوایی ها و حتی قاچاق آرد به کشورهای دیگر است تنوعات مصرفی و احیانا ناهنجاری های اخلال در عرضه را از محلی دیگر و یا با قیمتی گران تامین کند. و این فشار روانی را از روی مردم و این صفهایی طویل را از مقابل نانوایی ها بردارد.
خواهی نخواهی هم دولتیان و هم تعدادی از ما باید بدانیم که، نان گندم از بدو خلقت، برای مصرف آدمی است و پرندگان و چرندگان طبیعت و دام و طیور و احشام و حیوانات خانگی هم غذای خود را دارند.
نظر شما