تهمینه غمخوار؛ بازار: در چند روز گذشته، دور جدید مذاکرات ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای نهایی کردن متن موافقت نامه تجارت آزاد و تعیین فهرست کالایی در مسکو برگزار شد. به گفته مشاور امور بین‌الملل و توافق‌نامه‌های تجاری سازمان توسعه تجارت، مذاکرات عمدتا متمرکز به نهایی کردن متن موافقت نامه تجارت آزاد بوده در حالی که در موافقت نامه تجارت آزاد مقرر شده تعرفه حدود ۸۰ درصد کالاها از هر دو طرف به تدریج به صفر برسد و تعرفه ۲۰ درصد باقی مانده کالاها بدون تغییر باقی بماند.
بر همین اساس، اگر ایران بتواند به میزان ۸۰ درصد از مبادلات تجاری خود را با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا به سمت حذف تعرفه پیش ببرد، قطعا ظرفیت های جدید اقتصادی برای کشور ایجاد خواهد شد.
بر اساس اظهارات میرهادی سیدی، در شرایط حال حاضر، متن موافقت نامه تا حدود زیادی نهایی شده و موارد معدودی در آن باقی مانده که نیاز به تامل بیشتر از سوی دو طرف است. مذاکرات بین دو طرف در ماه‌های آتی ادامه پیدا خواهد کرد تا پیش از پایان سال جاری میلادی موافقت‌نامه تجارت آزاد بین دو طرف امضا شود.
در همین راستا و بر اساس اهمیت موضوع، خبرنگار بازار گفتگویی را با «محسن پاک آیین» سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان، سفیر اسبق ایران در ازبکستان، زامبیا و تایلند و کارشناس ارشد مسائل بین الملل ترتیب داده که در ادامه می خوانیم:
* همانطور که می دانید در چند روز گذشته اخباری مبنی بر دور جدید مذاکرات ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای نهایی کردن متن موافقت نامه تجارت آزاد و تعیین فهرست کالایی برگزار شد. نهایی شدن این موافقت نامه، تا چه اندازه در گسترش روابط تجاری ایران با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا موثر است و به پیشبرد این مناسبات کمک خواهد کرد؟
دور جدید مذاکرات ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، در ادامه چهار دور مذاکره حضوری و ۱۵ دور مذاکره مجازی از سوی رئیس مرکز توسعه صادرات ایران با همتاهای خود در اتحادیه اوراسیا از چند روز گذشته آغاز شده و در حال دنبال شدن است تا همکاری های ایران با این اتحادیه به توافقات نهایی دست یابد.
جنگ اوکراین و روسیه که از طرف غربیها و مخصوصا امریکا آغاز شد در کنار حرکت ناتو به طرف شرق، به این منظور است که شرایط اقتصادی اوراسیا به نفع کشورهای عضو و کشورهایی که در این منطقه قرار دارند، خوب پیش نرود و جایگاه این منطقه که در آینده تعیین کننده اقتصاد جهان خواهد شد، تضعیف شود
تمرکز اصلی آنها در حال حاضر بر روی کاهش تعرفه ها است که به هر میزان تعرفه های کالاهای صادراتی کاهش پیدا کند، خود به خود کالاهای ایرانی رقابت پذیر تر شده و مورد پذیرش بیشتری از سوی کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا قار خواهند گرفت. این اتحادیه، یک اتحادیه اقتصادی حائز اهمیتی است که به هر میزان که همکاری های ایران با اعضای آن توسعه و افزایش یابد می تواند در اجرای مفاد سند اقتصاد مقاومتی کارساز و کمک کننده باشد.
در زمان فعلی با توجه به جنگ ناتو با روسیه در اوکراین، ما شاهد افزایش اهمیت منطقه اوراسیا هستیم. واقعیت این است که جنگ اوکراین و روسیه که از طرف غربیها و مخصوصا امریکا آغاز شد در کنار حرکت ناتو به طرف شرق، به این منظور است که شرایط اقتصادی اوراسیا به نفع کشورهای عضو و کشورهایی که در این منطقه قرار دارند، خوب پیش نرود و جایگاه این منطقه که در آینده تعیین کننده اقتصاد جهان خواهد شد، تضعیف شود.
از طرفی، این احتمال وجود دارد که اوراسیا یعنی منطقه چین تا مرزهای ترکیه با حضور کشورهای چین، روسیه، ایران، آسیای مرکزی و قفقاز، باعث شود تا انتقال قدرت از سوی غرب به سوی شرق صورت گیرد. این مسئله، یکی از موضوعات نگران کننده برای امریکا و اروپا و یکی از دلایل جنگ اوکراین است.
* همانگونه که خبرها نشان می دهند روسیه و چین پس از تلاشهای سالهای گذشته در دلارزدایی، اعلام کرده اند که در تجارت خارجی خود از ارزهای ملی کشورشان استفاده می کنند چرا که این دو کشور معتقدند تحریم‌های جدید ساختار سیستم پولی و مالی بین الملل را که براساس دلار آمریکا پایه‌گذاری شده، خراب کرده است. از دیدگاه شما این نظام پولی مشترک، چه اثراتی بر ایران و دیگر کشورهای اوراسیا خواهد داشت؟
موضوع اخیر چین و روسیه در در استفاده از ارزهای ملی و حذف دلار، موضع بسیار خوبی است. ایران هم در این زمینه طرحهایی را ارائه کرده و پیش قراول بوده است. اگر این اتفاق در منطقه اوراسیا رخ دهد و پول ملی جایگزین ارزهای خارجی من جمله دلار شود، سیستم پولی و ملی هم کشورهای عضو اتحادیه و همچنین کشورهای داخل این منطقه بتوانند ساختار پولی خود را تغییر دهند.
تقویت جایگاه پول ملی خود، آثار بسیار مثبتی بر اقتصاد همه کشورها از جمله جمهوری اسلامی دارد چرا که ایران سالها است که تمایل دارد تا با طرفهای تجاری خود از پول ملی استفاده کند
در واقع، تقویت جایگاه پول ملی خود، آثار بسیار مثبتی بر اقتصاد همه کشورها از جمله جمهوری اسلامی دارد چرا که ایران سالها است که تمایل دارد تا با طرفهای تجاری خود از پول ملی استفاده کند. حال این جنگ اوکراین، تحریم های روسیه و تقابل امریکا و چین، کشورهای منطقه را به این صرافت انداخته که از پول ملی خود استفاده کنند در حالی که فرصت بسیار خوبی پیش روی ایران قرار دارد که باید از این فرصت به درستی استفاده نماید.
* رویکرد دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه در دولت سیزدهم در جهت توسعه روابط با کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا تا کنون چگونه بوده است؟
تاکنون رویکرد دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه در دولت سیزدهم در جهت گسترش و توسعه روابط و مناسبات با کشورهای همسایه و همچنین همکاری های منطقه ای با اتحادیه های اوراسیا و سازمان شانگهای موفقیت آمیز بوده به طوری که موجب شده تا ایران دوستان بیشتری را در عرصه سیاست خارجی خود داشته باشد و در واقع روابط با این شکورها به صورت راهبردی و با جدیت دنبال شود. این موضوع، گامی اساسی و موثر در پیشبرد عملکرد سیاست خارجی ایران است.
* تاثیر بحران اوکراین بر روابط جمهوری اسلامی با کشورهای اوراسیا چیست؟
همانگونه که عرض کردم این جنگ می تواند اثرات خوبی را در روابط و مناسبات تجاری ایران با کشورهای این منطقه ایجاد کند. به هر میزان که روابط جمهوری اسلامی با منطقه اوراسیا تنگاتنگ تر و توسعه یافته تر باشد، کشور می تواند از مزایای اقتصادی این اتحادیه اقتصادی اوراسیا بهره مند شود که نیاز به برنامه ریزی صحیح و دقیق و ارزیابی و بررسی روابط ایران با این کشورها در آینده دارد.
نظر شما