بازار؛ گروه استانها: بر کسی پوشیده نیست که قم یک استان کوچک با منابع محدود آبی و کویری سخت است که کشاورزان این استان با هزاران زحمت انواع محصولات کشاورزی را تولید می‌کنند. از سویی برای همه جای سؤال است که مگر می‌شود در استانی که محدودیت منابع آبی در آن بیداد می کنند و اقلیمی سخت و شکننده دارد می‌توان محصولی را تولید کرد؟ آری کشاورزان قمی با مدیریت در مصرف آب و هم‌چنین تغییر سیستم آبیاری توانسته‌اند تا حدودی بر مشکلات کویر پیروز و در زمینه تولید انواع محصولات زراعی و باغی موفق باشند.
کشاورزان قمی با روی آوردن به کشت‌های نوین و ورود دانش و هم‌چنین دوری از روش‌های سنتی گذشته به تحولات بزرگی دست یابند؛ با توجه به آخرین آمارهای مدیران جهاد کشاورزی استان؛ قم دارای ۱۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی بوده که ۸۷ درصد آن به اراضی زراعی و ۱۳ درصد به اراضی باغی تعلق دارد و کشاورزان قمی با حرکت به سمت توسعه کشت گلخانه‌ای سهمی از تولید مواد غذایی مورد نیاز کشور را بر عهده گرفته‌اند.
شرایط کشت ارقام جدید
اما در شهر قم سطح زیر کشت گندم و جو محدودیت بسیاری دارد چرا که نه آب مورد نیاز این محصولات را دارد و نه خاک آن مناسب برای کشت چنین محصولاتی آمادگی دارد؛ لذا تنها راه، بهره‌گیری از فناوری‌های دانش بنیان برای ارتقای سطح زیر کشت گندم و جو است؛ هرچند طی سال‌های گذشته قم در زمینه کاشت ارقام جدید غلات ورود کرده اما باید امسال نگاه ویژه‌ای به این امر صورت گیرد.
کشاورزان قمی با روی آوردن به کشت‌های نوین و ورود دانش و هم‌چنین دوری از روش‌های سنتی گذشته به تحولات بزرگی دست یابند
خبرنگار بازار برای اطلاع از وضعیت سطح زیر کشت گندم و جو و هم‌چنین بهره‌گیری از ایده‌های دانش بنیان و فناورانه در ارتقای کمی و کیفی این محصول با «محمدرضا حاجی رضا» رئیس سازمان جهاد کشاورزی قم گفت‌وگویی انجام داده که بدین شرح است:
* در ابتدا نمایی کوتاه از وضعیت کشاورزی قم ارائه دهید
در استان قم حدود ۱۰۰ هزار هکتار به اراضی کشاورزی اختصاص یافته که ۸۷% آن مربوط به اراضی زراعی و حدود ۱۳ درصد آن متعلق به اراضی باغی است؛ قم به دلیل این که دارای اقلیم گرم و خشک و دارای محدودیت‌های منابع آبی است طی سال‌های گذشته به سمت توسعه کشت گلخانه‌ای قدم برداشته است.
با توجه به این که استان قم دارای محدودیت منابع آبی است در زمینه سطح زیر کشت گندم و جو عملکرد خوبی نداشته است و فقط ۳۰ هزار هکتار از اراضی این استان تحت کشت گندم و جو اختصاص یافته؛ سهم جو از این بین بسیار بیشتر است که بخش عظیم آن به استفاده در خوراک دامداری‌های مستقر در استان اختصاص یافته است.
قم به دلیل این که دارای اقلیم گرم و خشک و دارای محدودیت‌های منابع آبی است طی سال‌های گذشته به سمت توسعه کشت گلخانه‌ای قدم برداشته است
در زمینه کاشت پسته که جزو محصولات مقاوم و مناسب برای اقلیم گرم و خشک است سطح زیر کشت این محصول در قم بالا است و بخصوص در نواحی شمالی و غربی این استان باغات بزرگ پسته مشاهده می‌شود؛ هم‌چنین مزارع بزرگ صیفی‌جات به خصوص هندوانه در استان کویری قم دیده کاشته می‌شود که منابع آبی آنها از چاه‌های بسیار عمیق تأمین می‌شود اما در حوزه کشت گلخانه‌ای بخش کشاورزی قم عملکرد مطلوبی دارد حدود ۱۰۰ هکتار از انواع گلخانه در این استان ایجاد و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است چرا که این گلخانه‌ها منابع آبی محدودی نیاز دارند.
* در زمینه کاشت محصولاتی مانند گندم و جو وضعیت استان قم چگونه است؟
تنها ۳۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی قم به سطح کشت گندم و جو اختصاص دارد که پنج هزار هکتار آن گندم و ۲۵ هزار هکتار به کشت جو اختصاص یافته و سطح زیر کشت جو رقمی بالاتر از گندم دارد. ما پیش بینی می‌کنیم امسال ۲۰ هزار تن گندم و ۹۰ هزار تن جو از این اراضی برداشت کنیم و دلیل محدود بودن کشت محصول گندم و جو در استان محدودیت منابع آبی و هم‌چنین به لحاظ کمی و کیفی نیز شوری آب و خاک است که برای کشت این محصولات با چالش‌هایی روبرو است.
* چرا اراضی سطح زیر کشت جو از گندم بیشتر است؟
به دلیل وجود دامداری‌ها و باراندازهای دام و نیاز به علوفه سطح زیر کشت جو در استان قم بالاتر از گندم است؛ امسال برای برداشت محصول گندم و جو که با توجه به گرمای هوایی که از اواخر فروردین شاهد بودیم برداشت این دو محصول از ۱۵ اردیبهشت‌ماه شروع می‌شود. هم دستگاه‌های زیر مجموعه جهاد کشاورزی و اداره کل غله و دستگاه‌های دیگری مانند راهنمایی و رانندگی و شرکت نفت همگی آمادگی کاملی برای برداشت این محصول دارند.
* با توجه به آماری که ارائه دادید مشخص است قم در زمینه گندم و جو عملکرد ضعیفی دارد؟
یکی از محورهای مهم فعالیت جهاد کشاورزی بهره‌گیری از ایده‌های فناورانه در زمینه کشت دو محصول گندم و جو و دیگر محصولات کشاورزی است؛ یکی از برنامه‌هایی که از سال‌های گذشته اجرا شده و اعتقاد داریم باید ادامه داشته باشد استفاده از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش بنیان است و معتقد هستیم که از مهمترین مشکلاتی که بخش کشاورزی دارد پایین بودن ضریب بهره‌گیری از ایده‌های فناورانه و علمی است. در راستای تولید دانش و علم با نگاه مسئله محوری باید برای این امر با ایده فناورانه مسائل و شکاف‌های موجود در بخش کشاورزی را حل کنیم.
یکی از مهمترین مشکلاتی که بخش کشاورزی دارد پایین بودن ضریب بهره‌گیری از ایده‌های فناورانه و علمی است
در حوزه غلات باید کار ویژه‌ای صورت بگیرد، هرچند سال‌های گذشته کارهایی انجام شده ولی باید این فعالیت‌ها هدفمندتر و مطلوب‌تر ادامه یابد. ما در زمینه ورود ارقام جدید غلات که مقاومت بیشتری دارند و به گرما و شوری نیز مقاوم‌تر هستند ورود کردیم بدون اینکه میزان سطح کشت را افزایش دهیم در حوزه بذر هم ورود کردیم.هم‌چنین با ایده‌های علمی در زمینه مدیریت بهینه کود هم وارد شدیم با مدیریت کود تولید افزایش می‌یابد و در محوریت برنامه‌های بهره‌گیری از ظرفیت علمی دانش بنیان و بخش خصوصی است.
هم‌چنین با نوسازی ماشین آلات از حالت کشاورزی سنتی خارج شدیم در بحث سم پاشی ما با بهره‌گیری از ۸ پهپاد سرعت سم پاشی مزارع را افزایش و خسارت‌ها را نیز کاهش دادیم در حالی که سال گذشته در زمینه سم پاشی ما تنها یک پهپاد داشتیم ولی امروز از ضریب دانشی یک شرکت دانش بنیان برای ارتقای کیفیت محصولات کشاورزی استفاده کردیم.
با ورود پهپاد به مزارع کشاورزی استان قم سم پاشی‌ها با سرعت بالا صورت گرفته و هزینه‌ها کاهش یافته است؛ هم‌چنین خسارت‌های حاصل از ورود تراکتور و سم پاش‌ها تا ۲۰ درصد با ورود علم به مزرعه کاهش یافت؛ امروز سعی می‌شود با ورود ماشین آلات جدید و ورود علم و فناوری به بخش کشاورزی و مزارع و باغات افزایش تولید تحقق یابد.
نظر شما