بازار؛ گروه اقتصاد دیجیتال: RPA یا اتوماسیون فرآیندهای رباتیک با خودکارسازی و بهینه‌سازی وظایف، افزایش کیفیت کار و کاهش خطاها و ریسک‌ها در فرآیندها، باعث افزایش بهره‌وری در کسب‌وکار میشود. این درحالی است که عدم سرمایه گذاری و نوسازی صنایع، از جمله چالشهای این حوزه در ایران محسوب میشود. به طوریکه به گفته محمد کوچی فعال این حوزه، در حال حاضر بزرگترین چالش، تحریم ها و عدم سرمایه گذاری شرکت های بزرگ اروپایی و آمریکایی در صنایع ایران است.
درهمین راستا گفتگویی با محمد کوچی انجام داده ایم که در ادامه از نظرتان میگذرد.
محمد کوچی، دارای مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه علوم و تحقیقات است. وی ۱۶ سال سابقه کاری در طرح های توسعه میادین گازی پارس جنوبی به عنوان کارشناس و کارشناس ارشد برق در شرکت ملی گاز را دارد. همچنین در طرح اتوماسیون تابلوی کنترل ژنراتورهای پالایشگاه اول پارس جنوبی مسئول پروژه و در تدوین استانداردهای شرکت ملی گاز ایران همکاری داشته است.
* چشم انداز استفاده از اتوماسیون فرآیندهای رباتیک یا RPA در صنایع را در سال پیش رو چگونه می بینید؟ در چه صنایعی بیشتر به کار گرفته حواهد شد؟
به طور قطع با پیشرفت فناوریهای هوشمند و کاهش قیمت سخت افزار، مفهوم توسعه از سخت افزار به سمت نرم افزار تغییر می نماید و مفاهیم جدید در دانش و صنعت ظهور می کنند که بیشتر بر پایه دانش و قدرت های ذهنی استوار خواهند بود.
لیکن فارغ از مسائل سیاسی و اجتماعی، تجارب اخیر در بازار سرمایه و شرکت های نوآور، حتی صاحبان صنایع کوچک را نیز بر آن داشته است که با تغییر نگرش از تولید سنتی، با تمرکز بر فروش و تجارت، به فکر افزایش سوددهی با کاهش قیمت از طریق بهینه سازی و نوسازی ماشین آلات باشند که این می تواند خبر خوبی برای فعالین حوزه اتوماسیون و رباتیک باشد.
هر چند تحریم های ظالمانه منجر به توقف در استفاده از فناوریهای نو و نوسازی صنایع بزرگ ما شده است، فرصت مناسبی برای صنایع کوچک و شرکت های دانش بنیان ما فراهم نموده است که از طریق بومی سازی و خلق ایده های جدید به فکر تولید داخل باشند که شاید حتی قابلیت استفاده در صنایع بزرگ را نداشته باشند ولی برای صنایع کوچک بسیار حائز اهمیت خواهند بود.
از طرفی با کاهش رشد صنایع بزرگ و عدم ایجاد بازار کار، بسیاری از فعالین حوزه اتوماسیون به سمت آموزش و تربیت کارشناس در این زمینه رفته و مراکز آموزش اتوماسیون روز به روز رو به افزایش است. هر چند چنین شرایطی برای افراد فعال کار را سخت و رقابت را شدیدتر خواهد نمود ولی برای صنایع و توسعه کشور امری مفید و ارزشمند است. ولی در صورت ساماندهی و استاندارد سازی این موضوع از طریق سازمانهایی مانند فنی و حرفه ای می توان از این ظرفیت به نحو احسنت استفاده نمود.
*اقتصادهای پیشرفته در جهت تسهیل و تامین زیرساخت ها چه اقداماتی در این زمینه انجام داده اند؟
امروزه اقتصادهای بزرگ و پیشرفته بیشتر از بخش میانی چرخه تولید فراری هستند و فقط به تولید فناوری و فروش محصولات تمایل دارند و بخش تولید را به کشورهای در حال توسعه منتقل نموده اند.
به عنوان نمونه کشوری مانند آلمان تولید محصولات زیمنس را به طور عمده به چین منتقل نموده است در حالی که در کشور آلمان شرکت های فن آوری محوری مانند PLC Next در حال توسعه محصولات برنامه پذیرتر و هوشمندتری نسبت به محصولات زیمنس است.
این محصولات هوشمند در حال حاضر شاید به طور چشمگیری در صنایع استفاده نشده باشند ولی با معرفی این محصولات در سالهای آتی، قطعا بازار کار جهانی به افراد آشنا به فناوریهای جدید که به طور عمده مبتنی بر برنامه نویسی و نرم افزار هستند بیشتر میاز خواهد داشت. هر چند برخی کارهای زیرساختی مانند مهارت های نصب و سیم کشی و آزمون های میدانی همچنان نیاز بازار هستند.
*اتوماسیون فرآیندهای رباتیک چه تاثیری بر بهبود اقتصاد کشورها دارد؟
توسعه فناوری در جهان امروز مبتنی بر کار تیمی است و با افزایش روحیه کار تیمی و نیاز به اشتراک گذاری دانش در بین افرادی که در آینده سکان هدایت صنایع و سازمانهای بزرگ را در دست خواهند گرفت قطعا بر روابط کشورها تأثیر مثبت خواهد داشت.
چنان که گفته شد، کشورهای پیشرفته به منظور آزاد سازی ظرفیت تحقیق و توسعه به دنبال واگذاری تولید محصولات در کشورهای در حال توسعه هستند که این می تواند فرصت مناسبی برای کشورهای در حال توسعه باشد.
*ایران در این حوزه چه جایگاهی در منطقه دارد؟
همواره توسعه روابط اقتصادی بین کشورها و توسعه صنایع در کشورها با انتقال دانش و فرهنگ همراه بوده است. با فرصت ایجاد شده در دهه های ۷۰ و ۸۰ شمسی و اجرای طرح های توسعه میادین گازی پارس جنوبی و مشارکت خودروسازهای اروپایی و کره ای در ایران، تجهیزات بسیاری وارد کشور شده و افراد توامند بسیاری در کشورهای دارای فناوری آموزش دیده و در کشور مشغول به کار شدند که اکنون جزء پرچم داران صنعت اتوماسیون کشور هستند لیکن به دلیل عدم سرمایه گذاری و نوسازی صنایع، وضعیت کشور ما در جهان و منطقه وضعیت مناسبی نیست.
خبرگان ما فقط با سری های قدیمی محصولات آشنایی و تسلط دارند و به دلیل عدم استفاده از محصولات جدید در کشور انگیزه و تمایلی هم به یادگیری فناوریهای جدید مشاهده نمی گردد. بیشتر دانشجویان در این حوزه هم، بیشتر از آنکه انگیزه فعالیت در داخل کشور را داشته باشند بیشتر تمایل به یادگیری مباحث پیشرفته با هدف مهاجرت دارند.
*چالشهای این حوزه در ایران چیست؟ راهکارهای توسعه ای آن را بفرمایید.
در حال حاضر بزرگترین چالش، می تواند تحریم ها و عدم سرمایه گذاری شرکت های بزرگ اروپایی و آمریکایی در صنایع ایران باشد. چنان که گفته شد همکاری های اقتصادی منجر به انتقال دانش و توسعه صنایع می گردد.
متأسفانه ایران در این زمینه در موقعیت مناسبی قرار ندارد در حالی که GE در کشورهای منطقه در حال نیروگاه سازی است و توتال و BP در حال احداث پالایشگاه هستند، ما به سختی تجهیزات مورد نیاز پالایشگاه ها و نیروگاه های کشور را تأمین می کنیم و قادر به توسعه طرح های جدید نیستیم. در چنین شرایطی نمی توان انتظار توسعه و پیشرفت را داشت.
هر چند شرکت های دانش بنیان با بومی سازی بخشهایی از صنایع داخلی قادر به رفع نیاز صنایع کوچک را دارا هستند ولی متأسفانه به دلیل عدم حمایت عملی و عدم ساماندهی و استاندارد سازی استفاده از محصولات داخلی بسیار سخت و ناچیز است.
به عنوان نمونه در زمینه تجهیزات حفاظتی و حتی درایو و PLC شرکت های داخلی دست به ابداع و تولید هم نموده اند ولی استفاده از آنها در صنایع به ویژه شرکت های دولتی بسیار محدود می باشد چون حتی علیرغم کسب استانداردهای بین المللی، متأسفانه ریسک استفاده از محصولات ایرانی را در صنایع بزرگی مثل پالایشگاه و فولاد برای مدیران و مسئولان دولتی قابل پذیرش نمی باشد.
نظر شما