بازار؛ گروه بین الملل: نشریه «اکسیوس» در گزارشی از احتمال حذف نام «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» از فهرست تروریستی آمریکا خبر داد. سه مقام صهیونیست و دو منبع آمریکایی به وبسایت اکسیوس گفتهاند دولت جو بایدن احتمال حذف نام سپاه پاسداران را از سیاهه تروریستی، در ازای تعهد تهران به کاهش تنش در منطقه، بررسی میکند.
همزمان خبرگزاری رویترز نیز به نقل از یک منبع آمریکایی نوشت آمریکا در حال سنجش این احتمال است که نام سپاه را از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی خود، در برابر تضمین ایران در مهار نیروهای اصلی مورد حمایتش در منطقه، حذف کند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه گفته بود علاوه بر موضوع «تضمین اقتصادی» یک موضوع دیگر نیز برای رسیدن به توافق باقی مانده است. به نظر میرسد حذف نام سپاه پاسداران از فهرست گروههای تروریستی همین «موضوع دیگری» است که وزیرخارجه ایران به آن اشاره دارد.
از سوی دیگر «وال استریت ژورنال» نوشت: دیپلماتهای ارشد غربی گفتند که روسیه اخیراً از خواستههای خود از واشنگتن در رابطه با توافق هستهای ایران عقب نشینی کرد و راه را برای تهران و واشنگتن برای احیای برجام باز کرد.
پس از دیدار سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه با همتای ایرانی خود در مسکو، هم لاوروف و هم حسین امیرعبداللهیان گفتند که روسیه مانع از برجام نمیشود.
روسیه در اوایل ماه جاری از واشنگتن خواستار تضمین هایی شده بود که روابط اقتصادی این کشور با ایران تحت تأثیر تحریم های غرب علیه مسکو بر سر اوکراین قرار نمی گیرد. دیپلماتهای غربی گفتهاند که حرکت لحظه آخری عامل محرکی بود که از توافق برای احیای برجام در 10 روز گذشته جلوگیری کرد.
یک دیپلمات ارشد غربی در این خصوص گفت که میخائیل اولیانوف، مذاکرهکننده ارشد روسیه در گفتگوهای وین، به اتحادیه اروپا اطلاع داده است که روسیه تضمینهای محدودتری را میپذیرد که بر اساس آن بتواند اقدامات هستهای را که طبق توافق هستهای ۲۰۱۵ صورت میدهد، انجام دهد. این شامل مبادله اورانیوم با ایران، طراحی مجدد تاسیسات هسته ای فردو و تامین سوخت هسته ای به رآکتورهای ایران است.
این دیپلمات که خواستار ناشناس ماندن به دلیل ماهیت حساس مذاکرات شد، گفت: «روسیه نسبت به تضمین پروژههای هستهای راضی است و هیچ چیز دیگری نمیخواهد». وی افزود: «بنابراین میتوانیم مذاکراتی را که اکنون منحصراً ایران و آمریکاست ادامه دهیم.»
در آخر هفته، یک مقام ارشد آمریکایی به وال استریت ژورنال گفت که تنها «مشکل های انگشت شماری» بین ایالات متحده و ایران برای دستیابی به توافق باقی مانده است، که عمدتاً در مورد موضوع دامنه کاهش تحریم هایی که ایران از واشنگتن دریافت خواهد کرد، است. این مقام گفت که طرف آمریکایی احساس می کند حل این مسائل «در دسترس است».
خبرنگار بازار در گفتگو با پروفسور «فرانک فن هیپل» معاون اسبق کاخ سفید و استاد دانشگاه پرینستون به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می آید.
حوزه تحقیقاتی «فن هیپل» در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هستهای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصههای تکنولوژی است.
*یک مقام ارشد که در مذاکرات شرکت دارد می گوید آنقدر نظرات به هم نزدیک شده اند که ظرف ۴۸ ساعت آینده توافق بر سر احیای برجام می تواند شکل بگیرد. ارزیابی شما چیست؟
من هم این موضوع را شنیده ام. امیدوارم این موضوع درست باشد و توافق به زودی حاصل شود.
*در حالی خوشبینی به توافق قریب الوقوع از سوی کشورهای اروپایی و آمریکا عنوان می شود که ایران اعلام کرده، هنوز اتفاق خاصی در روند مذاکرات وین نسبت به چند روز گذشته رخ نداده و همچنان همه چیز بستگی به اتخاذ تصمیم سیاسی از سوی واشینگتن دارد. به نظر می رسد مساله مهم خارج کردن سپاه از لیست تروریستی آمریکا است که بن بر برخی اخبار محقق شده است. بر این اساس آیا توافق قریب الوقوع است؟
من آن را نشنیده بودم. توصیف یک سازمان نظامی به عنوان «تروریستی» تا حدی یک هدف و تا حدی یک تصمیم سیاسی است. من فکر می کنم ارتش بسیاری از دولت های درگیر در برجام کارهای وحشتناکی انجام داده اند که می تواند برچسب «تروریست» را به خود اختصاص دهد. من فکر میکنم دولت ترامپ عمدا با توصیف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان «تروریست» مانعی برای ورود مجدد آمریکا به برجام ایجاد کرد.
از آنجایی که بسیاری از آمریکایی ها با این توصیف موافق هستند، وضعیت سیاسی دشواری را برای دولت بایدن ایجاد می کند. امیدوارم بتواند راهی برای عبور از این مانع پیدا کند. یا دولت ایران می تواند تصمیم بگیرد که آن شرط را پس بگیرد. من می دانم که این نیز به شجاعت سیاسی برای منافع بیشتر نیاز دارد.
* «وال استریت ژورنال» اعلام کرده است اولیانوف به اتحادیه اروپا اعلام کرده مسکو فقط در بحث پروژههای هستهای برجام، تضمین میخواهد، نه بیشتر. بر این اساس روسیه رسما از موضع اولیه خود عقب نشینی کرده است. ارزیابی شما چیست؟
من هم این را شنیده ام. اگر واقعیت داشته باشد، خبر بسیار خوبی است.
*واکنش مخالفان برجام به توافق احتمالی با ایران چه خواهد بود و در کنگره چه اقدامات احتمالی برای بی اثر کردن رفع تحریمهای ایران ممکن است صورت گیرد؟
نبردی در کنگره وجود خواهد داشت، اما من امیدوارم که برجام مانند زمانی که دولت اوباما برای اولین بار آنرا به کنگره ارائه داد، از این مرحله جان سالم به در ببرد. در واقع برجام با دو رای در سنا زنده ماند. من خودم در متقاعد کردن دو سناتور نقش داشتم.
نظر شما