بازار؛ گروه آب و انرژی: ۷۰ طرح پتروشیمی روی میز مذاکرات ایران و چین قرار گرفته است. آنگونه که حسن عباس زاده مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی به بازار می گوید: ۷۰ طرح اولویت دار صنعت پتروشیمی به ارزش ۴۰ میلیارد دلار به وزارت نفت اعلام شده تا در قالب سند ۲۵ ساله همکاری ایران و چین مورد مذاکره قرار گیرد. او البته در صحبت های خود بارها و بارها تاکید می کند که برنامه ریزی هایی که برای توسعه صنعت پتروشیمی صورت گرفته با فرض ادامه دار بودن تحریم ها و با تکیه بر منابع داخلی است. او که میزان سرمایه جذب شده در طول سال های گذشته را مناسب می داند، گفت: در بهترین سال ها که خبری از محدودیت های بین المللی نبود سالانه حدود ۴ میلیارد دلار سرمایه جذب این صنعت می شد این در حالی است که سرمایه جذب شده در سال های گذشته که اتفاقا اقتصاد ایران با تحریم های سختی هم دست و پنجه نرم می کرد ۳.۵ تا ۴ میلیارد دلار بوده است. این نشان می دهد که پتروشیمی در ایران به بلوغ لازم رسیده است. متن کامل گفتگوی بازار با حسن عباس زاده مدیرکل برنامه و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران را در ادامه می خوانید:
*به دنبال افزایش امیدواری ها نسبت به احیای برجام، بسیاری از کشورها خواهان سرمایه گذاری در ایران شده اند. به طوری که وزیر نفت از انعقاد حجم بالایی از توافقات خبر داده است. در صنعت پتروشیمی اوضاع چطور است؟
مذاکراتی که با شرکت های خارجی داشتیم همواره روی دو موضوع اصلی بود. یکی جذب سرمایه گذاری و دیگری حول محور انتقال تکنولوژی می چرخید. بعد از تشدید تحریم ها مشکلاتی در این حوزه ها ایجاد شد اما به مرور با شکل گیری هلدینگ های سرمایه گذاری این مشکلات تا حدودی رفع شد. به عبارت دیگر بار تامین مالی در حال حاضر بیشتر روی منابع داخلی است. این سرمایه گذاری ها حالا در حال بازگشت بوده و اتفاقا سود فراوانی هم نصیب کشور شده است.
اینکه در فضای بین المللی چه اتفاقی رقم خواهد خورد و برجام چه سرنوشتی خواهد داشت، دغدغه اصلی ما نیست چرا که ما در سال های گذشته سعی کردیم که بیشتر بر منابع داخلی خود تکیه کنیم
*پیش بینی می شود که فروش پتروشیمی تا پایان سال به چقدر برسد؟
در حال حاضر بخش زیادی از بار تامین مالی کشور روی دوش پتروشیمی هاست. بر اساس برآوردهای صورت گرفته میزان فروش محصولات پتروشیمی در امسال به حدود ۲۱ میلیارد دلارخواهد رسید و به دنبال آن ۱۴ میلیارد دلار هم ارز وارد کشور می شود.
*اگر مذاکرات وین به نتیجه نرسد چه مشکلاتی در صنعت پتروشیمی ایجاد خواهد شد؟
اینکه در فضای بین المللی چه اتفاقی رقم خواهد خورد دغدغه اصلی ما نیست چرا که ما در سال های گذشته سعی کردیم که بیشتر بر منابع داخلی تکیه کنیم. هم اکنون شرکت های دانش بنیان هم در زمینه تامین سرمایه بسیار فعال شده اند. هم زمان با خود اتکایی در زمینه تامین سرمایه به دنبال بومی سازی دانش مورد نیاز این صنعت هستیم. جالب است که بدانید ۲۰ کاتالیست در کشور بومی سازی شده است. ضمن اینکه وزیر نفت تأکید کرد تا سه سال آینده همه کاتالیست‌های صنعت پتروشیمی باید بومی سازی شود.
*بر اساس برنامه های توسعه ای صنعت پتروشیمی به چه میزان سرمایه گذاری جدید نیاز دارد؟
ظرفیت محصولات پتروشیمی در پایان برنامه هفتم به حدود سالانه ۱۴۰ میلیون تن می‌رسد. جالب است که بدانید در برنامه هفتم توسعه ۶۹ طرح مورد توجه قرار گرفته که پیشرفت ۳۱ درصدی هم داشته است. این طرح ها نیاز به ۳۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری دارد و از این مقدار تاکنون ۸.۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده است. هممچنین منابع مابقی آن یعنی ۲۷.۵ میلیارد مابقی هم مشخص است. برای برنامه هشتم توسعه هم ۳۸ طرح را در دستور کار داریم که این طرح ها در مجموع به ۴۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد که عموما توسط هلدینگ های بزرگ قرار است تامین شود. لازم به یادآوری است که ظرفیت اسمی صنعت پتروشیمی در پایان برنامه هشتم به ۲۰۰ میلیون تن در سال می‌رسد.
*تحریم ها و نبود سرمایه گذار خارجی تا چه اندازه موجب عقب ماندگی در این صنعت شده است؟
در بهترین حالت که خبری از محدودیت های بین المللی نبود، سالانه ۴ میلیارد دلار سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی صورت می گرفت. جالب است که بدانید در سال گذشته که به نوعی با تحریم ها دست و پنجه نرم می کردیم سالانه چیزی حدود ۳.۵ الی ۴ میلیارد سرمایه از محل منابع داخلی را جذب کردیم. این ها نشان می دهد که تحریم ها نتوانسته مانع رشد و توسعه این صنعت شود. ضمن اینکه صنعت پتروشیمی به بلوغ لازم برای کسب درآمد رسیده است.
در بهترین حالت که خبری از محدودیت های بین المللی نبود، سالانه ۴ میلیارد دلار سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی صورت می گرفت. اما در سال گذشته که به نوعی با تحریم ها دست و پنجه نرم می کردیم سالانه چیزی حدود ۳.۵ الی ۴ میلیارد سرمایه از محل منابع داخلی را جذب کردیم
*با این اوصاف دغدغه ای برای توسعه این صنعت در سال های آینده وجود ندارد؟
تامین خوراک پایدار صنعت یکی از دغدغه‌های اصلی است. اکنون حدود ۸۰ میلیون متر مکعب در روز گاز طبیعی به عنوان سوخت و خوراک در صنعت پتروشیمی مصرف می‌شود که این رقم در سال ۱۴۱۱ بیش از ۲۰۰ میلیون متر مکعب در روز خواهد بود. این به معنای افزایش ۱۵۰ درصدی نیاز خوراک گاز در صنعت پتروشیمی تا پایان برنامه هشتم توسعه است. باید از همین حالا فکری برای تامین خوراک و گاز مورد نیاز پتروشیمی ها کرد. چرا که بی توجهی به این مساله سایر بخش ها را هم به نوعی تحت شعاع قرار می دهد.
*یکی از محورهای اصلی سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین صنعت پتروشیمی است. چه طرح هایی قرار است در قالب این سند با همکاری چینی ها اجرایی شود.
در سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین، نگاه ویژه ای به صنعت پتروشیمی شده است. بر همین اساس طرح های اولویت دار را به وزارت نفت اعلام کرده ایم تا در بسته مذاکرات قرار گیرد. برآورد ما این است که در قالب این سند همکاری ۴۰ میلیارد دلار سرمایه جذب کنیم.
*چه تعداد طرح به وزارت نفت معرفی شده است؟
۷۰ طرح.
*بسیاری از کارشناسان معتقدند که پتروشیمی ها به واسطه دسترسی به خوراک ارزان از رانت ویژه ای برخوردار هستند. به نظر شما برای هدفمند شدن یارانه توزیعی در این بخش چه باید کرد؟ آیا باید به یکباره به سمت حذف آن رفت یا اینکه به مروز زمان شرایط را برای چنین تغییری آماده کرد؟
به صورت خاص پتروشیمی ها یارانه انرژی دریافت نمی کنند. به عنوان مثال ما بالاترین نرخ گاز را پتروشیمی ها پرداخت می کنیم. هر مترمکعب گاز به قیمت ۵ هزار تومان به پتروشیمی فروخته می شد. اتفاقا بیشترین ارزش افزوده را هم ما ایجاد می کنیم. یارانه انرژی آنگونه که در اذهان مردم وجود دارد دیگر مفهوم گذشته را ندارد.
نظر شما