بازار؛ گروه صنعت: خام فروشی سنگ های قیمتی یکی از فرصت های بکر اقتصادی کشور است که در سایه نبود حمایت های دولتی درحال جریان است. نبود حمایت های که نه تنها سبب تعطیلی کارگاه های تولیدی و دریغ فرصت کسب و کار می شود، ارز آوری فراوان برای کشور را نیز سلب می کند. از آن سو شاهد هستیم در کشور منابع و معادن گوناگون برای سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی وجود دارد که می تواند در بازارهای جهانی جایگاه ویژه داشته باشد. اما نبود قوانین حمایتی در کنار واردات بی رویه و خام فروشی، نه تنها حضور کشور در بازارهای جهانی را سلب کرده بلکه سود فراوانی را شامل حال کشورهای دیگر به دلیل فرآوری و تراش کرده است. از این رو حسین آقازاده کارشناس ارشد زمین شناسی شاخه اقتصاد با گرایش جواهرات به «بازار»توضیح داد.
* باتوجه به اینکه کشور از ذخایر معدنی سنگ ها و فلزات گران بها مناسب برخوردار است، آیا این ذخایر در جهان ثبت شدند؟
بارها شنیدیم که می گویند ایران کشور غنی است، در دنیا ایران را مانند بهشت می دانند. در زمینه ذخایر معدنی سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی، ساختمانی و کانی ها ظرفیت قابل توجهی برای صنایع در کشور وجود دارد. باتوجه به تغییر نوع بافت زمین در کشور تنوع سنگ ها زیاد است، اما اینکه این ظرفیت چقدر در زندگی مردم تاثیر گذاشته، هنر ما است. ایران در زمینه ذخایر معدنی دسته های مختلفی دارد، در رشته جواهرات و کانی های قیمتی و نیمه قیمتی در دنیا رده متوسط را دارد. به عنوان مثال در فیروزه شناخته شده است، لذا برای ثبت آن نتوانستیم اقدام کنیم. بنابراین لازم است که این ضعف ها رفع شود و رفع آن نیز نیازمند دلسوزی مسئولانه است، جایگاه گرفتنی است و باید خودمان را به دنیا معرفی کنیم.
* اکنون به چه شیوه ای سنگ ها و فلزات گران بها معدنی را به بازارهای جهانی عرضه می کنیم؟
تمام بازارهای جهانی نسبت به ظرفیت های موجود در کشور مطلع هستند و اینکه تمام محصولات را به بازارهای جهانی عرضه نمی کنیم، جای تاسف دارد. آنچه که ظرفیت معادن گرانبها به بازارهای جهانی عرضه می شود، به صورت خام فروشی است. مشتری خارجی سنگ با ارزش را به صورت خام خریداری می کند، این موضوع سبب می شود کارگران، کارخانه داران و صنایع وابسته مشاغل و فعالیت خود را از دست دهند. زیرا سنگ ها به صورت خام فروشی عرضه می شود و باید برای مقابله با این موضوع تدبیری اندیشیده شود.
* آیا در بحث سنگ های قیمتی قاچاق نیز وجود دارد؟
سنگ محصول کوچکی نیست که به سادگی قاچاق شود، اما اکنون از طریق گمرک و قاچاق در حال خروج از کشور است. حیف است که به خاطر قوانین دست و پاگیر برای تولید در کشور با وجود کارگر ماهر و کارفرمای دلسوز، هزینه تولید بالا برود و هیچکس جرات نکند سمت تولید برود، این مساله سبب فساد خواهد شد.
* برای بهبود تولید و افزایش بازار هدف باید چه تدابیری در کشور اتخاذ شود؟
تسهیل قوانین راهگشای رونق تولید خواهد بود، محصول ایرانی باید به راحتی صادر شود تا ارز آوری را به دنبال داشته باشد. نه اینکه سنگ خام از همدان خارج شود و سپس تراش خورده به ایران بازگردد و تولید کننده ایرانی که دیگر توان تولید ندارد آن را از یک تاجر که بدون پرداخت هزینه گمرک و به صورت قاچاق وارد کرده، خریداری کند. این مساله برای مردم و دولت دوسر ضرر است. اگر این مشکل حل شود انقلاب بزرگی شکل خواهد گرفت و مردم می توانند روزی خود را از منابع طبیعی بدست بیاورند. سنگ هایی که به صورت خام از ایران خارج می شود ارزشی بالاتر از طلا دارد، زیرا نیروی کار به دنبال آن خیلی چیزها را در حوزه های اقتصادی و اجتماعی از دست می دهیم.
ارزش افزوده سنگ ها بین ۵۰۰ تا سه هزار درصد و برخی از سنگ ها تا ۵۰ هزار برابر هم معامله می شود. سنگ های جواهری بعد از تراش دیگر قابل قیمت گذاری نیست
* به مساله خام فروشی اشاره کردید، سنگ های که از کشور صادر می شود با چه ارزش افزوده ای مجدد وارد کشور می شود؟
اکنون در حال آموزش حکاکی با اسید هستم تا جوانان پس از آموختن وارد بازار کار شوند، اما یک جوان وقتی می خواهد کسب و کار خود را راه اندازی کند با گرانی مواد اولیه و دستگاه ها مواجه می شود. البته با یک قوانین ساده مانند چین و تایلند که با سنگ ایران سر و کار دارند و چندان توجهی به فرآوری آن ندارند، با ارزش افزوده فراوان آن را به کشور صادر می کنند. بنابراین با این شیوه می توان مشکلات مذکور را حل کرد. گفتنی است که ارزش افزوده سنگ ها بین ۵۰۰ تا سه هزار درصد و برخی از سنگ ها تا ۵۰ هزار برابر هم معامله می شود. سنگ های جواهری بعد از تراش دیگر قابل قیمت گذاری نیست.
* به بحث ارزش افزوده بالا سنگ های قیمتی اشاره کردید، برای توسعه این صنعت به چه حمایت های از سوی دولت نیاز دارید؟
ابتدا باید گفت برخی از مدل سنگ های قیمتی آن قدر زیبا است که تحت عنوان زمرد خرید و فروش می شود، همه این سنگ ها را می توان داخل کشور تراش دهیم و ارز آوری کنیم، درخواست زیادی از دولت نداریم، بارها اعلام کردیم یک بستر را آماده کند که تولید کننده در شرایط مناسب تولید و مالیات پرداخت کند. گاهی اوقات قوانین خوبی داریم اما به درستی اجرا نمی شود، مثلا در هنگام مالیات می گویند صنایع دستی از پرداخت آن معاف هستند. اما اداره مالیات ما را جز صنایع دستی محسوب نمی کند، انگشت های فعالان این صنعت بابت تراش آسیب دیده پس صنایع دستی چیست؟ می گویند اگر مالیات ندهید باید تعطیل کنید، اما نمی گویند راه کار دارد.
* کرونا چه تاثیری در فعالیت صنف شما داشته و به نظر شما برای ورود علاقمندان به این حوزه با چه چالش های مواجه می شوند؟
شیوع کرونا به خاطر فشار های بیمه و افزایش نرخ آب، برق و گاز در کنار چالش های اقتصادی فراوان تولید کنندگان را با مشکلات عدیده و تعطیلی کارگاه ها مواجه کرده است. خوشبختانه افرادی که وارد این حوزه می شوند، جوان هایی با قدرت ریسک هستند. اما تحمل جوانان کم است و زمانی که ضربه بخورند دیگر از این صنعت می روند، لذا علاقمندیم قشر جوان بیشتر مورد توجه قرار بگیرند تا کارگاهی راه اندازی و سپس آن را به کارخانه تبدیل کنند.
* گاهی شنیده می شود که سنگ های قیمتی در بازار کشور تقلبی هستند، این مساله صحت دارد؟
جنس های تولیدی در ایران تقلبی نیست، می توان گفت دلیل این موضوع عدم فن‌آوری مناسب برای محصولات است که آموزش داده نشده است. اما حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد محصولات وارداتی از رزین پلی استر و مواد شیمیایی به اسم سنگ وارد کشور می شود. تجار بدون آگاهی یا با آگاهی برای کسب سود بیشتر و مشتریان به دلیل عدم شناخت اقدام به خریداری می کنند. اگر جلوی واردات بی رویه و آن هم بدون پرداخت گمرک گرفته شود، کارگاه ها جان خواهند گرفت و می توانند آثاری اصیل و با شناسنامه تولید کنند.
نظر شما