بازار؛ گروه کشاورزی: بازار محصولات خشکبار نیز امسال با چالش ها و نوسانات بسیاری مواجه بوده است. به طوری که به گفته محمد حسن شمس فرد، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار کشور به دو دلیل عمده «تفاوت ارزی و باقی مانده سموم در محصولات» صادرات خشکبار ایران نسبت به سال گذشته کاهشی ۲۰ درصدی داشته است. از سوی دیگر بحث تغییرات اقلیمی و خشکسالی که طی دو سال گذشته بر کشور حاکم بوده است باعث شده تولید محصولات خشکبار در کشور با کمی کاهش مواجه باشد.
با این وجود «منصوره اسکندریان» تامین کننده خشکبار که به طور اختصاصی تامین کننده گردو برای قنادی های سراسر کشور است معتقد است در صورت علمی شدن تولید، آینده خوبی برای محصولات خشکبار می توان متصور شد. در راستای بررسی شرایط فعلی بازار خشکبار خبرنگار بازار گفتگویی با وی انجام داده است.
قیمت ها نسبت به سال قبل چندان افزایشی نداشته اما به دلیل بالا بودن نرخ تورم مردم غالبا محصولات خشکبار را به تدریج از سبد غذایی خود حذف کرده اند
*وضعیت بازار خشکبار و به صورت خاص بازار گردو امسال نسبت به سال های قبل چه تغییراتی داشته است؟
تمرکز اصلی کار ما روی تامین گردو و مغز گردو است و محصولات را غالبا به صورت دست اول برای قنادی ها و فروشگاه ها با قیمت مناسب و کیفیت تضمینی تامین می کنیم. امسال قیمت ها نسبت به سال قبل چندان افزایشی تجربه نکرده اما به دلیل بالا بودن نرخ تورم و مشکلات اقتصادی که جامعه دارد شاهد هستیم که مردم غالبا محصولات خشکبار را به تدریج از سبد غذایی خود حذف کرده اند. بنابراین اگر بتوان در چنین شرایطی این محصولات را بدون واسطه و مستقیما به دست مصرف کنندگان برسانیم قطعا افراد بیشتری قدرت خرید خواهند داشت. بخصوص اینکه دلالان در بازار خشکبار بطور چشمگیری جولان می دهند؛ به طوری که ما گردوی درجه یک را با نرخ ۱۳۰ هزار تومان به مشتریان ارائه می دهیم اما در بازار شاهد فروش این محصول با نرخ ۱۶۰ هزار تومان هم هستیم. از سوی دیگر مغز گردوی درجه یک را به نرخ ۲۵۰ هزار تومان عرضه می کنیم اما در بازار بالغ بر ۳۰۰ هزار تومان به فروش می رسد. این تفاوت قیمتها به دلیل این است که محصول چند دست می چرخد و بعد به مصرف کننده نهایی می رسد.
*در بحث تامین مواد اولیه اصولا با چه چالشهایی مواجه هستید؟
بخشی از محصول مورد نیاز را از تولیدات خود تامین می کنیم اما چون فروش بالا است و متقاضی زیاد است غالبا به طور مستقیم از کشاورزان خریداری می کنیم و لذا مشکل چندانی برای تامین نداریم. با این وجود در این حوزه یکسری چالش داریم؛ از جمله اینکه با نبود دستگاه های سورتینگ مواجه هستیم در حالی که استفاده از این دستگاه ها باعث کاهش قیمت محصول می شود.
مشتریان خواهان گردوی با پوست نازک هستند و چون موجودی گردوی ایرانی با این ویژگی در کشور کم است شاهد جولان گردوی خارجی در بازار داخل هستیم
*خواسته مشتریان شما که غالبا قنادان و فروشگاه ها هستند در بحث تامین خشکبار و به طور خاص گردو چیست؟
الان گردوی خارجی در بازار زیاد شده است و با توجه به اینکه گردوهای خارجی برخلاف اغلب گردوهای ایران پوست نازکی دارد لذا مشتریان غالبا خواهان گردوی با پوست نازک هستند که شکستن آن به راحتی انجام شود.
بنابراین چون موجودی گردوی ایرانی با این ویژگی ها در کشور کم است و بخش کمی از نیاز را تامین می کند بنابراین در این حوزه با درخواست گردوی خارجی مواجه هستیم. این در شرایطی است که گردویی که پوست نازک دارد چون با آب و هوا در ارتباط است به سرعت اکسیده می شود و طعم آن بد می شود اما مصرف کنندگان غالبا به این نکات توجه نمی کنند.
در واقع گردو محصولی است که نباید از روی ظاهر آن را انتخاب کرد چرا که به اصطلاح، گردو مثل یک هندوانه در بسته است. لذا باید فرهنگ سازی شود که گردوی خوب را از بد تشخیص بدهند. مثلا چون گردوی خارجی در ایران جا افتاده است در حالی که کیفیت گردوی ایران را ندارد مشتریان انتظار دارند گردوی محلی ایرانی نیز ظاهر خوبی مانند خارجی ها داشته باشد. مساله اینجا است که طعم گردوی ایرانی قابل مقایسه با نمونه های خارجی نیست و به همین دلیل شاهد هستیم بسیاری از تجار گردوی با کیفیت ایران را صادر می کنند و به جای آن گردوی خارجی که فقط ظاهر خوبی دارد را وارد می کنند.
از سوی دیگر در بحث قیمت ها نیز مشتریان ما خواهان محصولاتی با قیمت مناسب تر هستند به خصوص اینکه به دلیل مشکلات اقتصادی در سالهای اخیرا برخی مشتریان ما حجم استفاده و خرید خود را کاهش داده اند. اگرچه ما معتقدیم برای محصول مغذی مثل گردو که بسیاری از بیماری ها مثل چربی خون و کلسترول را کنترل می کند هزینه کردن به نوعی پیشگیری کردن از وقوع این بیماری ها است.
اگر صنعت کشاورزی از تولید گرفته تا برداشت و فروش به صورت علمی اجرا شود می توان به آینده بازار محصولات کشاورزی از جمله خشکبار خوشبین بود
*با این تفاسیر پیش بینی شما از آینده بازار خشکبار چیست؟
از یک طرف بحران های اقتصادی نگرانی های خاص خود را دارد و از طرف دیگر صنعت کشاورزی با بحران کم آبی و مشکلات اقلیمی مواجه است. به طوری که باغات خراسان دو سال پیاپی دچار سرمازدگی شد و بازار دچار یکسری نوسانات شد. یکی از مسائل موجود در این حوزه سنتی بودن تمام امور مربوط به صنعت کشاورزی است و انتظار می رود مسئولین از کسب و کارهایی که به سمت صنعتی شدن پیش می روند حمایت کنند و به عنوان مثال در حوزه خشکبار با اعطای تسهیلات ارزان قیمت برای خرید دستگاه های سورتینگ، فرآوری و بسته بندی از فعالان این حوزه حمایت کنند تا سریعتر به سمت صنعتی شدن پیش بروند و تامین کننده بازار باشند.
البته ما معتقدیم در حوزه ایجاد باغ و انجام صفر تا صد کار از انجام مطالعات علمی برای تولید گرفته تا سورتینگ، فرآوری، بسته بندی و ایجاد بازار توسط یک تیم تخصصی یکی از الزامات این حوزه است تا بتوان محصولاتی با قیمت مناسب روانه بازار کرد و آینده بهتری در این حوزه رقم زد. به عبارت دیگر اگر کارها علمی پیش برود قطعا آینده خوبی خواهیم داشت، اما اگر همچنان محصول چند دست بین واسطه ها بچرخد و افزایش قیمتها زیاد باشد و از سوی دیگر حمایتی از سوی دولتها از کشاورزان برای مکانیزه کردن تولید و برداشت محصولات نشود نمی توان آینده خوبی برای بازار خشکبار طی سالهای آینده متصور شد.
نظر شما