خلق پول بی‌پشتوانه؛ باتلاق بدون رهایی اقتصاد

به گزارش بازار به نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، یک کارشناس بازار سرمایه با بیان این مطلب گفت: اگر نرخ بهره حقیقی در اقتصاد کشور منفی باشد این امر باعث می‌شود پول از بانک‌ها خارج شده و به سمت بازارهای دارایی هجوم ببرد.

عباس حشمتی با اشاره به اینکه خلق پول، معادل پولی است که وجود ندارد اما با وام و اعتباردهی ایجاد می شود، افزود: نرخ بهره منفی باعث جذابیت و افزایش تقاضای وام و خلق پول می‌شود. کسی که با وام گرفتن ملکی خریداری می‌کند، دارایی او طی مدت کوتاهی ۵ برابر می‌شود. بنابراین، وام گرفتن باعث ایجاد کسب ثروت شده و بر ضد تولید است.

به گفته حشمتی؛ لوپ باطل و چرخه _تورم_ سفته بازی_ تقاضای وام و در آخر خلق پول_ همانند باتلاقی است که مدام عمیق‌ترمی‌شود زیرا تورم بیشتر باعث ایجاد سفته‌بازی بیشتر و افزایش فعالیت سوداگرانه می‌شود.

این کارشناس درباره سیستم وام‌دهی در کشور گفت: تقاضای وام در کشور طوری است که اعتبارسنجی درستی برای آن انجام نمی‌شود به طوری‌که بسیاری از تسهیلات نکول و پس داده نشده بنابراین نقدینگی خلق شده اغلب بدون تزریق در تولید در بازارهای سوداگرانه باقی می‌ماند.

به گفته حشمتی؛ اعتبارسنجی در کشور طوری است که تنها گردش حساب بررسی می‌شود و هدف از وام و یا انگیزه دریافت آن مورد توجه قرار نمی‌گیرد. در حلی‌که باید اعتبارسنجی به سمت تولید برود و این موضوع مهم باشد که آیا وام گیرنده پول را برای کارهای تولیدی هزینه خواهد کرد یا نه؟

وی عنوان کرد: مردم عادی معمولا هدف سوداگری در گرفتن وام ندارند و دنبال برطرف کردن مشکلات خود هستند. اما دهک اول (دهک ثروتمند) ۶۰ برابر دهک فقیر از تسهیلات بانکی بهره‌مند شده اند که انگیزه «نکول» هم دارند به این معنا که تمایل کمتری به پس دادن وام دارند و این چرخه دائم تکرار می‌شود. متاسفانه افراد ثروتمند اغلب به پشتوانه قدرت ناشی از ثروت تمایلی به پس دادن وام ندارند.

این کارشناس با اشاره به فلسفه بانکداری اسلامی گفت: بانکداری اسلامی به این صورت است که بخش حقیقی اقتصاد با بخش پول باید ارتباط داشته باشد. به عنوان نمونه در آلمان چون تورم پایین است، انگیزه سفته بازی وجود ندارد و حتی با فرض تورم، ساختاری به گونه‌ای طراحی شده که عملکردها هدایت شده و مالیات بر عایدی سرمایه به درستی دریافت می‌شود.

وی افزود: در بحث مربوط به مالیات بر عایدی، ساختاری در کشورهای توسعه یافته طراحی شده که امکان سوءاستفاده از آن وجود نداشته باشد و فقط برای فعالیت تولیدی وام داده می‌شود در نتیجه ربا در این سیستم دیده نمی‌شود.

حشمتی گفت: انتظار می‌رود تیم اقتصادی دولت سیستم بانکی کشور را اصلاح کند زیرا به تعداد بانک‌ها، تولید قابل توجهی در کشور وجود ندارد و تسهیلات به طور متوازن پرداخت نمی‌شود.