بازار؛ گروه صنعت: نوسانات ارزی، افزایش بهای مواد اولیه داخلی و وارداتی، تمایل صنایع بالا دستی به صادرات، چالش های ثبت سفارش، تامین ارز و در نهایت قوانین سختگیرانه گمرک برای ترخیص مواد اولیه تا تجهیزات؛ همگی دست به دست هم داده اند تا تولید از جاده اصلی منحرف شود و اغلب تولیدکنندگان در میانه راه متوقف شوند و آن هایی هم که ادامه می دهند شرایط نه چندان مطلوبی را تحمل کنند. در این راستا شمس الله امیری، تولید کننده تجهیزات فروشگاهی در خصوص فراز و نشیب هایی که تولیدکنندگان با آن دست و پنجه نرم می کنند در گفت و گو با بازار توضیح می دهد.
* بفرمایید چند سال است که در زمینه تولید تجهیزات فروشگاهی فعالیت دارید و چه تجربیاتی را در زمینه تولید پشت سر گذاشته اید؟
از سال ۶۷ با تولید یراق آلات فعالیت حرفه ای خود را آغاز کردم تا ۱۰ سال هم این مسیر را ادامه دادم اما متاسفانه بعد از مدتی با ورود محصولات چینی به بازار ایران نتوانستم در دو بعد قیمت و کیفیت با آن ها رقابت کنم. از این رو با توجه به اینکه چاره ای جز تغییر حوزه فعالیت نداشتم از سال ۷۷ وارد صنعت تولید تجهیزات فروشگاهی شدم.
با توجه به مکانیزه شدن روند تولید و نیاز کمتر به نیروی کار ساده، اغلب تولیدکنندگان تجهیزات فروشگاهی با چالش تامین زیرساخت تولید رو به رو هستند
* با توجه به حدود سه دهه فعالیت در حوزه تولید تجهیزات فروشگاهی، به نظرتان این صنعت اکنون با چه ظرفیت ها و کمبود هایی رو به رو است؟
می توان گفت نسبت به سال هایی که به این صنعت ورود کردم، تغییرات خیلی گسترده ای در این حوزه ایجاد شده است؛ خوشبختانه اکنون بنده و سایر تولیدکنندگان به لحاظ در دسترس بودن نیروی انسانی متخصص با کمبودی مواجه نیستیم.
تنها معضلی که در این بخش وجود دارد این است که با توجه به مکانیزه شدن روند تولید و نیاز کمتر به نیروی کار ساده، اغلب با چالش تامین تجهیزات کافی رو به رو هستیم. اکنون تولیدکنندگان تجهیزات فروشگاهی خارجی از تجهیزات و زیرساخت های تولید بسیار پیشرفته ای برخوردار هستند که ما از آن ها محروم هستیم. بنابراین نیا است که این صنعت به لحاظ زیر ساختی به روز رسانی شود.
به لحاظ تخصصی و کیفی تولیدات ایران در مقایسه با محصولاتی که در کشور ترکیه تولید و به کشورهای اروپایی صادر می شود خیلی فاصله ندارند
* چقدر عدم به روز رسانی تجهیزات که به آن اشاره کردید باعث فاصله افتادن صنعت تجهیزات فروشگاهی ایران و کشورهای اروپایی شده است؟
همانطور که اشاره کردم از لحاظ تخصصی مشکل خیلی جدی در این حوزه وجود ندارد و خیلی از محصولاتی که در ایران تولید می شود قابل رقابت با محصولات خوب اروپایی را به راحتی دارند.
اما با این حال مقداری از لحاظ تجهیزات ضعیف هستیم و در غیر این صورت فاصله ای نداریم که بخواهیم کاری انجام دهیم. به محض اینکه بتوانیم تجهیزاتی داشته باشیم این فاصله هم برداشته می شود. برای رفع این معضل هم باید روسای بانک ها و متولیان وزارت صنعت، معدن و تجارت کمک کنند تا تولیدکنندگان از این تجهیزات بهره مند شوند.
همچنین در مقایسه با ترکیه باید به این نکته اشاره کرد که محصولاتی که در این کشور تولید و به کشورهای اروپایی صادر می شوند به لحاظ تخصصی خیلی فاصله ای با محصولات ایرانی ندارند. منتهی آن ها زودتر در این مسیر قدم گذاشتند و موفق تر هم عمل کردند.
با این حال با توجه به اینکه طی حدود یک دهه قبل واردات سختگیرانه تر شد و توجه متولیان به سمت تولید داخل جلب شد توانستیم در این مسیر پیشرفت قابل توجهی برای خود داشته باشیم که نتیجه آن همین شده که می گوییم فاصله چندانی با اروپا نداریم.
* آیا محصولاتی که تولید می کنید ظرفیت صادراتی همچون تولیدات ترکیه دارد؟
در حال حاضر هم به کشورهای خارجی صادرات داریم اما خیلی گسترده نیست؛ چرا که به عنوان تولید کننده دست مان در بازار جهانی چندان باز نیست. تصور کنید کالسکه های فروشگاهی چینی به این دلیل کارخانه که از جاهای مختلف دنیا سفارش می پذیرد هم تولید ارزان تر می شود و هم صرفه اقتصادی این حوزه افزایش می یابد.
در نهایت نیز می تواند محصول ارزان تری را به بازار عرضه کند که جای رقابتی نماند. بنابراین برای اینکه بخواهیم به عنوان یک صنعت ارز آور به این حوزه نگاه کنیم نیاز است که همچون چین با تیراژ و صادرات بالا فعالیت کنیم و محصولاتی ارزان تر از تمام نقاط را به دست مشتری برسانیم.
صادرات به همین کشورهای اطراف حتی می تواند بیشتر از پول نفت برای ایران درآمد زایی کند؛ چرا که صنعت مولد است و مصرف نیست اما نفت را از زمین میگیریم و مصرف می کنیم
به نظرتان اگر موانع صادراتی برطرف شود چقدر ظرفیت ارز آوری در همین حوزه وجود دارد؟
با توجه به اینکه در همین اطراف ایران خیلی کشورهایی هستند که نه تولید چندانی دارند و نه می توانند صادرات داشته باشند می توانیم به آن ها به عنوان مقصد صادراتی نگاه کنیم. بنابراین صادرات به همین کشورهای اطراف حتی می تواند بیشتر از پول نفت برای ایران درآمد زایی کند؛ چرا که صنعت مولد است و مصرف نیست. نفت را از زمین میگیریم و مصرف می کنیم اما در این صنعت تولید و اشتغال زایی می کنیم.
* چقدر در صنعت تجهیزات فروشگاهی ظرفیت جذب نیرو و اشتغال زایی وجود دارد؟
در مورد جذب نیرو می توان گفت هر چقدر که صنعت توسعه یابد امکان اشتغال زایی هم به همان مقدار وجود دارد.
بانک ها ظرفیت خیلی خوبی دارند اما آن طور که باید و شاید در کار تولید شرکت ندارند و دوست ندارند روی بخش تولید که خیلی زود بازده نیست سرمایه گذاری کنند
* در خصوص تامین نقدینگی و مواد اولیه با چالشی مواجه نیستید؟
همیشه سعی می کنیم به اندازه ای توانایی که داریم کار کنیم در غیر این صورت اگر مقداری به چالش بخوریم دیگر نمی توانیم ادامه دهیم. بنابراین این خیلی موضوع خیلی مهمی است که بانک ها با ما همراهی کنند، بانک ها ظرفیت خیلی خوبی دارند اما آن طور که باید و شاید در کار تولید شرکت ندارند و دوست ندارد روی بخش تولید که خیلی زود بازده نیست سرمایه گذاری کنند. بنابراین تمرکزشان بر روی کارهای دیگر است، اگر بانک ها با تولیدکننده ها همکاری کنند مشکلات مرتفع می شود.
در مورد مواد اولیه هم با توجه به اینکه ۷۰ درصد از مواد اولیه مورد نیازمان داخلی است و فقط بری ۳۰ درصد باقیمانده نیاز به واردات داریم خیلی با چالش مواجه نیستیم. اما در مقابل همانطور که اشاره کردم اگر بخواهیم دستگاهی که مورد نیاز است را از جایی وارد کنیم نه تنها برای تامین هزینه با مشکل مواجه هستیم، بلکه گمرک هم مشکلات زیادی برایمان ایجاد می کند. برای مثال امروز به یک دستگاهی نیاز داریم و اگر نهایتا تا ۳ ماه بعد به دستمان نرسد دیگر کارایی چندانی ندارد. این درحالی است که در اکثر اوقات بین یکسال تا دو سال زمان می برد که یک دستگاه را از گمرک ترخیص کنیم.
* در بین صحبت هایتان در خصوص همه مشکلات حوزه تولید صحبت کردید اما به موضوع نوسانات ارزی اشاره ای نداشتید، چطور از این مساله عبور می کنید؟
نوسانات ارزی از روز اولی که تولید را شروع کردیم وجود داشته و با تجربیاتی که کسب کرده ایم سعی می کنیم آن را مدیریت کنیم.
نظر شما