بازار؛ گروه بین الملل: حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران در حالی روز پنج‌شنبه ۱۳ ژانویه عازم چین شده که پکن از روز دوشنبه ۱۰ ژانویه میزبان هیات‌هایی از دیپلمات‌های ارشد کشورهای غرب آسیا است.
امیرعبداللهیان بعد از دیدار با همتای چینی خود گفت: از جمله موضوعاتی که در دستورکار با چین است عملیاتی کردن قرارداد ۲۵ ساله و موضوعات مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی می باشد.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره مذاکرات در وین نیز بیان کرد: امیدواریم در وین به یک توافق خوب و در زمانی کوتاه دست پیدا کنیم. نقش چین در این موضوع در کنار روسیه بسیار مهم است و امیدواریم طرف‌های غربی هم با نگاهی واقع بینانه و با هدف نیل به یک توافق خوب که حقوق و منافع ملت ایران در آن دیده شود، مذاکرات را در وین دنبال کنند و دارای ابتکار عمل باشند.
وزرای خارجه ۴ کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس و دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس نیز روز دوشنبه ۱۰ ژانویه وارد پکن شدند. به نظر برخی از تحلیلگران سیاسی، سفر تقریباً همزمان وزرای خارجه ایران، ترکیه، عربستان سعودی، کویت، عمان و بحرین به چین، نشان از رویکرد جدید سیاست خارجی چین در غرب آسیا دارد.
چین که برای تأمین نفت خام مورد نیازش به دنبال انعقاد قراردادهای بلند مدت با کشورهای نفت‌خیز است، به این کشورها به عنوان شرکای مهم خود می‌نگرد.
شورای همکاری خلیج فارس و وزارت خارجه چین در بیانیه مشترکی که پس از دیدار مقام‌های ارشد دو طرف منتشر شد، بر امضای برنامه «اقدام مشترک برای گفتگوهای راهبردی» که قرار است بین سالهای ۲۰۲۵-۲۰۲۲ انجام شود، تأکید کردند.
دو طرف همچنین بر ضرورت تکمیل مذاکرات بر سر «توافقنامه تجارت آزاد میان شورای همکاری خلیج فارس و چین و ایجاد منطقه تجارت آزاد میان دو طرف» تأکید کردند.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «رابرت شاپیرو» استاد دانشگاه کلمبیا امریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در پایان دیدار با وزیر خارجه چین گفت: در این سفر توافق کردیم که دو طرف اجرایی شدن و شروع عملیاتی شدن توافق همکاری های راهبردی و جامع ۲۵ ساله دو کشور را اعلام کنیم. به نظر شما عملیاتی شدن این توافق چه آثاری بر اقتصاد ایران خواهد داشت؟
توافق ایران و چین یقینا آثار مثبت کوتاه مدتی بر اقتصاد این کشورها خواهد شد خصوصا با تحریم های اعمال شده علیه ایران توسط امریکا. من اطلاع زیادی از متن توافق ندارم تا بتوانم در مورد آثار بلندمدت این توافق صحبت کنم اما به نظر من آثار بلندمدت آن بیشتر به نفع چین به عنوان قدرت بزرگتر خواهد بود.
*این سفر در حالی انجام شد که مذاکرات وین ادامه دارد. آیا اعلام عملیاتی شدن سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین می تواند دست ایران در مذاکرات وین را باز نگه دارد؟
توافق ۲۵ ساله با چین صادرات ایران را افزایش خواهد داد درست زمانی که امریکا به شدت تهران را تحریم کرده است. عملیاتی شدن این قرارداد می تواند امتیاز بسیار خوبی برای ایران در طی مذاکرات وین قلمداد شود.
*چرا چین در بحبوحه مذاکرات این تصمیم را گرفته است؟
چین درصدد به نتیجه رسیدن مذاکرات وین بوده و در این مذاکرات از ایران به عنوان متحد خود حمایت می کند. دلیل تصمیم چین در این برهه زمانی جهت عملیاتی شدن قرارداد ۲۵ ساله با ایران نیز تسریع در مذاکرات وین و قوی شدن موضع تیم مذاکره کننده ایرانی است.
*همزمان با سفر وزیر خارجه ایران به چین، شاهد حضور هیاتی از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به چین بودیم که در بیانیه مشترکی که پس از دیدار مقام‌های ارشد دو طرف منتشر شد، بر امضای برنامه «اقدام مشترک برای گفتگوهای راهبردی» که قرار است بین سالهای ۲۰۲۵-۲۰۲۲ انجام شود، تأکید کردند. دو طرف همچنین بر ضرورت تکمیل مذاکرات بر سر «توافقنامه تجارت آزاد میان شورای همکاری خلیج فارس و چین و ایجاد منطقه تجارت آزاد میان دو طرف» تأکید کردند. اهمیت این منطقه تجارت آزاد میان طرفین چیست؟
منطقه خلیج فارس و خاورمیانه اهمیت خیلی زیادی برای چین از لحاظ تامین انرژی و بازار مصرف برای کالاهای چینی دارد و چین در طی سالهای اخیر خواهان حضور متعادل در این منطقه و ایجاد روابط همکاری و دوستانه با کشورهای آن می باشد. پکن قراردادهای تجاری دوجانبه و چندجانبه با کشورهای منطقه از جمله ایران، امارات و عربستان و ... دارد و چشم انداز خاورمیانه ای آن تقویت همکاری و داشتن نفوذ در این منطقه است.
*مدتی پیش شبکه خبری «سی‌ان‌ان» در گزارشی از انتقال فناوری تولید موشک‌های بالستیک چین به عربستان سعودی خبر داد. آیا چین در تلاش است تا نقشی مانند آمریکا را در منطقه خلیج فارس عهده دار شود؟
حضور چین در منطقه خلیج فارس و خاورمیانه بیشتر از اینکه سیاسی یا نظامی باشد، اقتصادی است. چین در این منطقه اهداف اقتصادی و تجاری را دنبال می کند و کمتر به منافع نظامی و سیاسی آنطور که امریکا دنبال می کند فکر می کند. بنابراین پکن به هیچ وجه خواهان بازی کردن نقشی مانند نقش امریکا در منطقه خاورمیانه نیست.
نظر شما