بازار- آخرین روزهای بهمن پارسال بود که خبر انتقال ویروس کرونا در ایران به صورت رسمی‌از طرف مسئولان بهداشتی کشور اعلام شد. با افرایش تعداد مبتلایان به کویید 19 و افزایش احتمال انتقال ویروس، واحدهای صنفی و کسب و کارهای ویروس زده روزهای پایانی سال یکی پس از به حالت تعطیلی فرو می‌رفتند. از همان روزهای ابتدایی مشخص بود که بحران بزرگی اقتصاد ایران را تهدید می‌کند. هرچند که در ابتدا برخی از مسئولان دولت سعی در کوچک جلوه دادن خطرات کویید 19 در ایران داشتند، اما رفته رفته مسئولان دولتی هم به بزرگی این بحران اذعان کردند. تقریبا از همان روزها بود که دولت، به فعالان بخش اقتصادی اعم از بازرگانان، تجار، کسبه کوچک و بزرگ و... وعده داد که اگر در خانه بمانند و به‌اصطلاح، فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کنند، مورد حمایت‌های ویژه قرار می‌گیرند. اما آنگونه که فعالان اقتصادی می‌گویند خبری از اجرای بسته‌های حمایتی نیست.
جمشید عدالتیان کارشناس اقتصادی با بیان اینکه تا کنون حمایت جدی از دولت برای حمایت از کسب و کارها و اقشار کم درآمد جامعه صورت نگرفته است، به بازار گفت: بر اساس آنچه اعلام شده قرار است که 75 هزار میلیارد تومان در قالب تسهیلات بانکی با سود 12 درصد در اختیار کسب و کارهای متضرر از ویروس کرونا قرار خواهد گرفت.
او با بیان اینکه در شرایط فعلی مهم ترین مساله سرعت زمان اجرای بسته‌های حمایتی است، ادامه داد: تجربه سال‌های گذشته نشان داده که در شرایط بحرانی معمولا دولت به کندی عمل می‌کند. هم اکنون نزدیک به دو ماه از شیوع ویروس کرونا در اقتصاد ایران سپری می‌شود و هنوز بررسی دقیقی در رابطه با میزان خسارت و زیان کسب و کارها در ایران صورت نگرفته است.
او با بیان اینکه طولانی شدن بحران کویید 19 هزینه سنگینی ر به اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد که خسارت مالی تنها بخشی از آن است، ادامه داد: بهتر است مدیریت منسجم و واحدی در رابطه با بحران ناشی از ویروس کرونا داشته باشیم و دست از بروکراسی‌های اداری پیچیده و غیر ضرور و جزیره‌ای عمل کردن برداریم. در غیر این صورت اقتصاد ایران تا ماه‌ها با این بحران مواجه خواهد بود و ممکن است کنترل و مهار آن دیگر غیر ممکن شود.
تسهیلات بانکی به بنگاه‌های صاحب رانت می‌رسد؟
نگرانی نسبت به اختصاص تسهیلات بانکی به بنگاه‌های دولتی و صاحب رانت دیگر نگرانی این روزهای فعالان اقتصادی است که عدالتیان در اینباره گفت: قطعا اگر سازوکار و ساختار شفاف و درستی در ارائه تسهیلات ایجاد نشود، اقدامات سلیقه‌ای صورت گرفته و برخی مدیران این تسهیلات و حمایت‌های مالی را خارج از شبکه کنترل و نظارت به افرادی که دوست دارند، واگذار می‌کنند و بعد از آن مشخص می‌شود که این اعتبارات از بازار دلالی سر درآورده است.
این فعال اقتصادی همچنین به تجربه سایر کشورها در حمایت از صنایع و کسب و کارها اشاره کرد و گفت: در آلمان تصمیم گرفته شده که به صنایع کمک شود، بلافاصله فرم‌ها پرشد و متناسب با گردش مالی و اظهار نامه‌های مالیاتی کسبه و بنگاه‌های اقتصادی وام‌های بانکی دریافت کردند. اما در ایران برخی از دستگاه ها حتی قوانین مصوب و ابلاغ شده را که لازم الاجرا هستند را نادیده می‌گیرند.
در آلمان تصمیم گرفته شده که به صنایع کمک شود، بلافاصله فرم‌ها پرشد و متناسب با گردش مالی و اظهار نامه‌های مالیاتی کسبه و بنگاه‌های اقتصادی وام‌های بانکی دریافت کردند. اما در ایران برخی از دستگاه ها حتی قوانین مصوب و ابلاغ شده را که لازم الاجرا هستند را نادیده می‌گیرند
از گرفتن فرانشیز در بیمارستان‌ها تا کارشکنی بانکها
«دولت مصوبه و دستور العملی را برای اجرای دستگاهها و سازمان‌های ذی ربط صادر می‌کند اما متأسفانه مدیران برخی از این دستگاهها به اجرای این مصوبات تن در نمی‌دهند. » این کارشناس اقتصادی ضمن اشاره به این مطلب ادامه داد: به عنوان مثال با وجود دستورالعمل بانک مرکزی برای تعویق سه ماهه پرداخت اقساط بانکی، متأسفانه برخی از بانکها هنوز زیر بار اجرای این مصوبه نرفته اند. همچنین بر اساس ابلاغیه دولت انجام امور درمانی مرتبط با کرونا در بیمارستان‌ها رایگان است، اما شاهدیم که برخی از بیمارستان‌ها اقدام به دریافت فرانشیز از بیماران کرونایی می‌کنند.
جالی خالی داده‌های اطلاعاتی
او دلیل موفقیت کشور کره در کنترل و مهار بیماری کرونا را اقتصاد دیجیتال و توسعه دولت الکترونیک دانست و گفت: متاسفانه به دلیل بی اعتمادی که به دولت وجود دارد مردم حاضر به ارائه اطلاعات درست و کاملی از خود به دستگاه‌های دولتی نیستند. به عنوان مثال در کشورهای توسعه یافته بر اساس اظهارنامه‌های مالیاتی برای دو ماه پول به حساب افراد واریز شد. اما در ایران اطلاعات مالیاتی افراد معمولا منطبق بر واقعیت نیست و نمی‌توان خیلی به آن اتکا کرد.
براساس برنامه ششم توسعه سالانه باید 12.5 درصد از حضور مردم به ادارات کاهش یابد همچنین باید 7.5 درصد معاملات و تجارت در حوزه اینترنت انجام گیرد. حالا شاید ویروس کرونا مسئولان دولتی را مجاب کند تا پیش از گذشته این توسعه اقتصاد دیجیتال و تکمیل داده‌های اطلاعاتی را جدی بگیرند.
نظر شما