سرانه مصرف انرژی اعراب ۱۱.۷ بشکه در روز| ۱۱ درصدگاز جهان را اعراب مصرف می کنند

بازار، گروه آب و انرژی: بر اساس گزارش اقتصادی کشورهای عربی ۲۰۲۱ که صندوق پول عرب کشورهای عربی ۱۰.۹ درصد از کل مصرف گاز طبیعی جهان را در سال ۲۰۲۰ مصرف کردند، به طوری که گاز طبیعی اهمیت نسبی خود را در تراز انرژی در حدود ۵۱.۵ درصد از کل مصرف انرژی در کشورهای عربی در سال ۲۰۲۰ به خود اختصاص داد.

در گزارش این نهاد اقتصادی که مقر آن در ابوظبی است؛ آمده: گاز طبیعی از نظر پوشش انرژی مورد نیاز در کشورهای عربی رتبه اول را در جهان عرب دارد که به اندازه حجم کشورهای عربی برای توسعه بهره برداری و افزایش اتکا به آن برای تامین نیازهای انرژی خود تلاش زیادی کرده اند. مصرف گاز طبیعی دراین کشورها و در سال ۲۰۲۰ حدود ۷.۲ میلیون بشکه نفت در روز بود.

پرمصرف ها کدامند؟

پنج کشور عربی ۷۶.۷ درصد از کل مصرف گاز طبیعی در کشورهای عربی در سال ۲۰۲۰ را به خود اختصاص داده اند که عبارتند از: عربستان سعودی، امارات، مصر، الجزایر و قطر.

این گزارش می افزاید، اگر چه ورود مداوم و سریع انرژی های تجدیدپذیر برای تولید برق رخ داده با این حال نفت و گاز طبیعی همچنان منابع اصلی تامین انرژی در کشورهای عربی هستند، زیرا سهم آنها با هم ۹۷.۷ درصد از کل منابع را تشکیل می دهند.

۷۱.۹ درصد از ذخایر قطعی گاز طبیعی در کشورهای عربی متمرکز است که قطر با سهم ۴۳.۸ درصد از کل ذخایر کشورهای عربی و پس از آن عربستان سعودی با ۱۶.۹ درصد و امارات با ۱۱.۲ درصددررتبه های اول تا سوم قرار دارند.

ذخایر گازی اعراب چقدر است؟

در ادامه این گزارش آمده است: ذخایر گاز طبیعی در کشورهای عربی برای سال ۲۰۲۰ در همان سطح به دست آمده در پایان سال ۲۰۱۹ باقی مانده است که معادل ۵۴.۴ تریلیون متر مکعب است. البته همین آمار نشان می دهد که ۷۱.۹ درصد از ذخایر قطعی گاز طبیعی در کشورهای عربی متمرکز است که قطر با سهم ۴۳.۸ درصد از کل ذخایر کشورهای عربی و پس از آن عربستان سعودی با ۱۶.۹ درصد و امارات با ۱۱.۲ درصددررتبه های اول تا سوم قرار دارند.

بر اساس این گزارش، کشورهای عربی حدود ۵۵.۷ درصد از ذخایر اثبات شده جهانی نفت و حدود ۲۶.۵ درصد از ذخایر گاز طبیعی جهانی را به خود اختصاص داده اند. همچنین کشورهای عربی ۲۶.۸ درصد از کل تولید جهانی نفت خام را به خود اختصاص داده اند و سهم آنها از مقادیر گاز طبیعی به بازار عرضه شده ۱۵.۱ درصد از کل بازارجهانی در سال ۲۰۲۰ را تشکیل می دهد.

برآوردها از ذخایر تایید شده نفت خام کشورهای عربی برای سال ۲۰۲۰ در همان سطح سال ۲۰۱۹ یعنی ۷۱۵.۸ میلیارد بشکه بوده است.

داده های این گزارش نشان می دهد که ۹۲.۷ درصد از ذخایر اثبات شده نفت در کشورهای عربی در پنج کشور عربی متمرکز است: عربستان سعودی که سهم ۳۷.۳ درصدی از کل ذخایر کشورهای عربی را در اختیار دارد و پس از آن عراق با ۲۰.۷ درصد، کویت ۱۴.۲ درصد، امارات با ۱۳.۷ درصد و لیبی با ۶.۸ درصد در رتبه های بعدی قرار دارند.

تقاضای گاز ۲۵ درصد بیشتر از متوسط جهانی در ۲۰۴۰

در این گزارش انتظار می‌رود که رشد تقاضای نفت و گاز طبیعی در کشورهای عربی تا سال ۲۰۴۰ از میانگین جهانی و همچنین مشابه آن در اکثر گروه‌های بین‌المللی فراتر رود و تقریباً ۲۵ درصد از افزایش مورد انتظار در کل تقاضای جهانی برای نفت و حدود ۱۲.۶ درصد از افزایش مورد انتظار در تقاضای جهانی گاز طبیعی است.

بر اساس این گزارش، سهم زغال سنگ در ترکیب انرژی عربی محدود است، زیرا سهم کشورهای عربی در مصرف زغال سنگ در سال ۲۰۲۰ حدود ۰.۳ درصد از کل مصرف جهانی و سهم کشورهای OECD ۱۸.۱ درصد و بقیه جهان ۸۱.۶ درصد است.

نفت و گاز همچنان مسلط تا ۲۰۴۰

با توجه به چشم انداز ترکیب انرژی در کشورهای عربی، این گزارش انتظار دارد که نفت و گاز همچنان بر ترکیب انرژی مصرفی تا سال ۲۰۴۰ تسلط داشته باشند. سهم گاز طبیعی در این مدت با کاهشی اندک ۴۹.۷ درصدی از ترکیب منابع اولیه انرژی مصرف شده در کشورهای عربی را به خود اختصاص خواهد دهد. پس از آن انرژی های تجدیدپذیر در سال ۲۰۴۰ با سهم ۳.۹ درصد، انرژی هسته ای با سهم ۱.۳ درصد و زغال سنگ با سهمی در حدود ۰.۲ درصد خواهد بود و مابقی نیز نفت خواهد بود.

گزارش صندوق پول عربی همچنین انتظار دارد که تقاضا برای انرژی های تجدیدپذیر سریع ترین نرخ رشد را در میان سایر منابع اولیه انرژی در کشورهای عربی به دست آورد و بخش عمده ای از رشد از کشورهای مراکش، مصر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، الجزایر و کویت خواهد بود.

این گزارش حاکی از آن است که فعالیت اکتشاف و توسعه در بخش نفت و گاز در کشورهای عربی در سال ۲۰۲۰ به ثبت ۱۲ اکتشاف نفت و ۹ اکتشاف گاز از مجموع ۸۵ اکتشاف جدید در سراسر جهان طی سال ۲۰۲۰ رسیده است که بین ۵۲ اکتشاف نفتی و ۳۳ اکتشافات گاز طبیعی توزیع شده است.

اکتشافات نفت وگاز اعراب در ۲۰۲۰

در این گزارش اکتشافات اعراب ثبت شده در بخش نفت در سال ۲۰۲۰ با مدیریت شرکت ملی نفت شارجه، یک کشف میدان گازی جدید از طریق چاه ماهانی-۱، بود که پس از آزمایش، به میزان ۱.۴ میلیون متر مکعب در هر واحد تولید خواهد داشت. همچنین طبق اعلام شرکت ملی نفت ابوظبی، ADNOC از کشف میدان گازی جدیدی در منطقه بین جبل علی در دبی و صیح الصدیرا در ابوظبی خبر داد که ذخایر تخمینی آن ۸۰ تریلیون فوت مکعب است.

در عراق کشف جدیدی از نفت از طریق چاه «باشیقیه ۲» اعلام شد که در آزمایش روزانه ۳۵۰۰ بشکه معادل نفت و حدود ۵۱۰ هزار متر مکعب در روز گاز برآورد شد.

در عربستان سعودی نیز یک کشف نفت در «ابرق التلول» اعلام شد که در آن نفت از مخزن «الشروره» به میزان ۳۱۸۹ بشکه در روز و علاوه بر ۹۳۰۰۰ متر مکعب در روز گاز است. همچنین کشف "فلات الحجره" در منطقه الجوف برای تولید گاز غنی از میعانات گازی از مخزن "السرا" به میزان ۴۵۳ هزار متر مکعب در روز گاز علاوه بر ۱۹۴۴ بشکه در روز میعانات گازی گزارش شد.

در مصر، انی از کشف گاز در منطقه امتیازی "شمال الحماد" و همچنین کشف گاز در میدان "بشروش" در منطقه نوروس بزرگ خبر داد.

در کویت هم اعلام شد که دو میدان نفتی جدید کشف شده است، اولی در میدان «هوما» که این چاه به میزان ۱۴۵۲ بشکه در روز از مخزن «ژوراسیک» تولید می‌شد و دومین کشف از طریق آن انجام شد. چاه "القشانیه-۱" در شمال کویت نیز در نزدیکی میدان های الروضاتین و السبریه که در آن تولید شده بود به طور میانگین ۱۸۱۹ بشکه در روز نفت سبک و حدود ۸۰۰۰۰ متر مکعب گاز مرتبط آزمایش شد.

ظرفیت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر عربی در دسترس در سال ۲۰۲۰ با ۶.۳ درصد افزایش به ۲۳.۴ گیگاوات رسید که حدود ۰.۸ درصد از کل جهان را نشان می‌دهد

اوضاع انرژی های تجدیدپذیر چه طور است؟

با توجه به ظرفیت های موجود انرژی های تجدیدپذیر در سطح جهان، این گزارش حاکی از افزایش ۱۰.۳ درصدی انرژی های تجدیدپذیر در جاه و رسیدن تولید به ۲۷۹۹ گیگاوات است. انرژی آبی ۴۷.۶ درصد از کل را به خود اختصاص داده است و پس از آن انرژی باد با سهم ۲۶.۲ درصد، انرژی خورشیدی با سهم ۲۵.۵ درصد و بقیه انرژی های تجدیدپذیر با سهم ۰.۷ درصد قرار دارند.

در مورد کشورهای عربی، این گزارش بیان می‌کند که ظرفیت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر عربی در دسترس در سال ۲۰۲۰ با ۶.۳ درصد افزایش به ۲۳.۴ گیگاوات رسید که حدود ۰.۸ درصد از کل جهان را نشان می‌دهد، که این افزایش ظرفیت مربوط به تولیدانرژی خورشیدی در دو کشور امارات و اردن و افزایش ظزفیت تولید انرژی بادی در مراکش و اردن است.

۱۱.۷ بشکه مصرف انرژی توسط شهروندان عرب در سال ۲۰۲۰

بر اساس داده های گزارش اقتصادی واحد عربی ۲۰۲۱ میانگین سرانه مصرف انرژی در کشورهای عربی در سال ۲۰۲۰ به معادل ۱۱.۷ بشکه نفت رسید که بالاتر از میانگین مصرف سرانه در کشورهای آسیایی، اقیانوس هند و آمریکای جنوبی و مرکزی است.

این گزارش حاکی از آن است که گازوئیل "دیزل" با مقدار ۲.۰۵۷ میلیون بشکه بیشترین مصرف در فهرست فرآورده های نفتی اعراب قرار دارد. این میزان مصرف معادل نفت در روز ۳۱.۹ درصد کل فرآورده های نفتی(که به ۶.۴۵۰ میلیون بشکه نفت رسیده) را به خود اختصاص داده است.

بنزین با سهم ۲۷.۱ درصدی و مقدار ۱.۷۴۸ میلیون بشکه معادل نفت در روز در رتبه دوم فهرست مصرف فرآورده های نفتی قرار گرفت

جزئیات مصرف فرآورده های نفتی در میان اعراب

بنزین با سهم ۲۷.۱ درصدی و مقدار ۱.۷۴۸ میلیون بشکه معادل نفت در روز در رتبه دوم فهرست مصرف فرآورده های نفتی قرار گرفت و فرآورده نفت کوره با نرخ ۱۸.۲ درصد و به میزان ۱۸.۲ درصد در جایگاه سوم قرار گرفت. مصرف روزانه ۱.۱۷۳ میلیون بشکه معادل نفت و گاز مایع با سهم ۸.۶ درصد و مقدار ۵۵۴ هزار بشکه نفت و فرآورده نفت سفید با سهم ۰.۷ درصد و مقدار ۴۵ هزار بشکه در رتبه های بعدی قرار دارند در حالی که سهم سایر فرآورده ها با مقدار ۵۲۸ هزار بشکه نفت معادل ۸.۲ درصد در روز بوده است.

این گزارش نشان داد که صادرات نفت کشورهای عربی حدود ۳۲.۳ درصد از کل صادرات نفت جهان را تشکیل می دهد و چهار کشور عربی نیز ۸۷ درصد از کل صادرات نفت را در سال ۲۰۲۰ به خود اختصاص داده اند.

گزارش اقتصادی واحد عربی ۲۰۲۱ با داده های خود با شاخص های کلی در مورد کشورهای عربی، از جمله مساحت کل ۱۳.۲ میلیون کیلومتر مربع (۱.۴ میلیارد هکتار) که ۹.۶ درصد از مساحت جهان را نشان می دهد، آغاز شد و اشاره کرد که جمعیت در کشورهای عربی تا پایان سال ۲۰۲۰ به ۳۴۱ میلیون نفر به میزان ۱.۱۴ درصد برای سال ۲۰۱۹ افزایش یافته است که ۵.۵ درصد از کل جمعیت جهان را تشکیل می دهد و تعداد نیروی کار جمعیت کشورهای عربی حدود ۱۳۹.۸ میلیون نفر است.

این گزارش تصویری یکپارچه از اقتصادهای عربی ارائه می دهد، زیرا به تحولات اقتصادی که کشورهای عربی در طول سال ۲۰۲۰ شاهد آن بودند، می پردازد، همانطور که با مروری کوتاه بر عملکرد اقتصاد جهانی آغاز می شود، سپس به اقتصادهای عربی می رود. بررسی شرایط اقتصادی و اجتماعی، تحولات در بخش‌های کشاورزی، صنعت، نفت و انرژی، مالیه عمومی، تحولات پولی و بانکی، بازارهای مالی عربی، تجارت خارجی و درون‌بازرگانی، تراز پرداخت‌ها، بدهی عمومی خارجی، نرخ ارز، عربی. کمک های توسعه، همکاری اعراب در بخش سفر و گردشگری و شرایط اقتصاد فلسطین از جمله موارد دیگری است که در این گزارش آمده است.

کشورهای عربی باید اصلاحات اقتصادی، از جمله تلاش مضاعف برای ارتقای موقعیت و ادغام خود در اقتصاد جهانی از طریق تلاش برای بهبود چارچوب های قانونی برای محیط کسب و کار برای جذب سرمایه گذاری های خارجی بیشتر، توسعه صادرات و رقابتی کردن محصولات صادراتی در اولویت قرار دهند

توصیه های راهبردی برای اعراب

صندوق تحت عنوان اولویت‌های اصلاحات اقتصادی برای کشورهای عربی در پرتو همه‌گیری کووید-۱۹ توضیح داد که بحران بهداشتی ناشی از همه‌گیری باعث شد تا دولت‌های عربی فوراً برای کاهش پیامدهای همه‌گیری بر اقتصاد و زندگی در این منطقه واکنش نشان دهند. شکلی از بسته های محرک، نقل و انتقالات نقدی، معافیت های مالیاتی و سایر مداخلات که با هدف کاهش پیامدهای اقتصادی و اجتماعی بیماری همه گیر بر افراد و شرکت ها اعمال شده و می شود.

این صندوق پیشنهاد داده است: کشورهای عربی باید اصلاحات اقتصادی، از جمله تلاش مضاعف برای ارتقای موقعیت و ادغام خود در اقتصاد جهانی از طریق تلاش برای بهبود چارچوب های قانونی برای محیط کسب و کار برای جذب سرمایه گذاری های خارجی بیشتر، توسعه صادرات و رقابتی کردن محصولات صادراتی در اولویت قرار دهند.

اصلاحات تجاری با تکمیل زنجیره های ارزش و فنی به ویژه با رشد فعالیت های اقتصاد دیجیتال و افزایش اهمیت بخش خصوصی، به ویژه در کشورهای دارای اقتصاد وابسته به منابع طبیعی و تنوع بخشیدن به منابع انرژی و حرکت به سمت منابع دیگر مانند انرژی های تجدیدپذیر از دیگر توصیه های این گزارش است.

توصیه هایی برای بازار کار

در زمینه بازار کار، این گزارش اولویت اصلاحات را سازماندهی و توزیع نیروی کار، افزایش انعطاف پذیری بازارهای کار، کاهش نرخ بیکاری و هماهنگ کردن نتایج آموزش عنوان کرده است.

اصلاحات شامل تداوم اصلاح نظام حمایتی، تقویت شبکه های تامین اجتماعی، تداوم تلاش برای تثبیت بازارهای مالی و پولی، بهبود سیستم های آموزشی از طریق کار بر روی کیفیت و همسویی خروجی های بازار آموزش با نیازهای نیروی کار فعلی و آینده بازارها، تقویت فناوری‌های مدرن، تقویت حضور آن‌ها و ایجاد اقتصاد آموزش و... است.

گفتنی است: این گزارش در قالب اولیه با تیراژ محدود برای بحث و بررسی توسط کشورهای عضو، در جلسات شورای حکام بانک‌های مرکزی و موسسات پولی عربی و شورای اقتصادی و اجتماعی در جلسه سپتامبر هر سال ارائه می‌شود.