بازار؛ گروه استانها: سرمایه‌گذاری خطرپذیر یکی از راهکارهای نوین مالی است که با شناسایی و هدایت سرمایه‌های سرگردان و معرفی آن‌ها به شرکت‌های تازه تاسیس، شرایط بالفعل شدن ایده‌های نو را ایجاد می‌کند. جدای از سرمایه‌گذاری خطرپذیر ارائه تسهیلات به از طریق صندوق پژوهش و نوآوری یکی دیگر از راه‌های حمایت از صاحبان ایده است، اقدامی است که حدود یکسال با تاسیس این صندوق در استان برای شرکت‌های نوآور، عملیاتی شده است.
به این ترتیب صندوق پژوهش و فناوری گلستان به عنوان بازوان حمایتی پژوهشگران و بال توسعه استان به شمار می‌روند این بخش با تزریق منابع مالی به پژوهشگران نقش ویژه‌ای در کاهش دغدغه توسعه اقتصاد دانش‌بنیان ایجاد می‌کند با باور توانایی صاحبان ایده به رشد و شکوفایی جوانان کمک می‌کند برای اطلاع بیشتر از فعالیت صندوق پژوهش و فناوری استان و اینکه چه اقداماتی تاکنون برای توسعه خلاقیت در بخش ایده‌های ناب انجام شده، گفتگویی با محمد رضایی، مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری گلستان ترتیب داده شد.
* درباره فعالیت و اهداف صندوق پژوهش و فناوری توضیح دهید.
با توجه به اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات، صندوق پژوهش و فناوری در کشور تاسیس شد اما فعالیت این صندوق در گلستان از (آذرماه) سال گذشته بوده است. صندوق پژوهش و فناوری غیر دولتی استان گلستان بر اساس ماده ۱۰۰ قانون برنامه سوم و همچنین ماده ۴۵ قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و همچنین با اخذ تأئیدیه ثبتی بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار، با هدف حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و فناور فعالیت می‌کند.
این صندوق به منظور تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات، کاربردی کردن دانش و دستاوردهای پژوهشی و تکمیل زنجیره ایده، محصول تا بازار از شرکت‌های دانش بنیان پشتیبانی و حمایت می‌کند. به طور کلی هدف نهایی صندوق پژوهش و فناوری گلستان کمک به رونق اقتصادی استان از طریق حوزه‌های دانش بنیان و فناوری‌های برتر است.
دی ماه سال گذشته نخستین تسهیلات به شرکت‌های نوپای گلستان از طریق این صندوق پرداخت شد. در این مدت یکسال حدود ۱۸ میلیارد تومان تسهیلات به شرکت‌های دانش بنیان، فناور و خلاق پرداخت یا در مسیر پرونده‌سازی و پرداخت است. این حجم پرداختی به شرکت‌ها نسبت به سال‌های گذشته که صندوق وجود نداشت و پارک علم و فناوری تسهیلات به این شرکت‌ها پرداخت می‌کرد در حال حاضر ۱۰ برابر شده است.
در مدت یکسال حدود ۱۸ میلیارد تومان تسهیلات به شرکت‌های دانش بنیان، فناور و خلاق پرداخت یا در مسیر پرونده‌سازی و پرداخت است؛ این حجم پرداختی به شرکت‌ها نسبت به سال‌های گذشته که صندوق وجود نداشت، ۱۰ برابر شده است
* چه مشکلاتی در این بخش دارید؟
متاسفانه گلستان در حوزه شرکت‌های دانش بنیان ضعف دارد ازین جهت که شرکت‌های دانش بنیانی که بتوانند اعتبارات جذب شده را دریافت نمایند، نداریم. بنابراین تقویت شرکت‌های دانش بنیان در این بخش ضرورتی است که باید به صورت جدی در دستور کار قرار گیرد.
موضوع بعدی اینکه افراد صاحب ایده وقتی شرکتی تاسیس می‌کنند تمامی قوانین تجارت برای آن‌ها صادق است ولی آن‌ها از این موضوع اطلاعات کافی ندارند و این وظیفه مراکز رشد است که این مباحث را برای آن‌ها شفاف کنند. این شرکت‌ها اصولا در طرح کسب و کار مشکل دارند البته استثناهایی هم وجود دارد. این موارد وظیفه فن بازار یا مراکز رشد است که شرکت داری، مدیریت شرکت، قوانین و مقررات بیمه و مالیات حسابداری را به شرکت‌ها بگویند.
تک بُعدی یا تک فاندر بودن بودن شرکت‌های نوپا و افراد صاحب ایده یکی دیگر از مشکلاتی است که به نظر می‌رسد باید اصلاح شود چراکه آن‌ها برای تاسیس شرکت از اعضای خانواده استفاده می‌کنند و درحالیکه ۹۰ درصد سهام شرکت به نام آن‌هاست و از طرفی نبود این فرد در طول فعالیت شرکت ساختار را به کلی به هم می‌ریزد درحالیکه انجام کار استارآپی وابسطه به اعضای گروه است و همه افراد زنجیروار به یکدیگر متصل هستند و فردگرایی در این بخش معنایی ندارد.
این موضوع در حال حاضر یکی از عوامل شکست بسیاری از تیم‌های نوپا است که به نظر می‌رسد باید اصلاح شود.مساله بعدی هم فرهنگسازی و تبلیغات در در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر یا جسورانه است که نیاز است صندوق پژوهش و فناوری استان در این بخش تقویت شود.
* درباره سرمایه‌گذاری خطرپذیر بیشتر توضیح دهید.
بحث سرمایه‌گذاری خطرپذیر یکی از مواردی است که در استان به جد آن را دنبال می‌کنیم، ایجاد فرهنگ سرمایه‌پذیری و سرمایه‌گذاری در این بخش بسیار اهمیت دارد. امیدواریم همچنان که در زمان آغاز به کار، شرکت‌ها حتی آمادگی پذیرش سرمایه را نداشتند اما امروز شاهد درخواست جذب سرمایه بسیاری از شرکت‌ها هستیم در بخش سرمایه‌گذاری خطرپذیر هم با فرهنگسازی، بخش خصوصی برای ورود به این بخش انگیزه و رغبت لازم را پیدا کند.
اما این نکته را هم نمی‌توان نادیده گرفت که سرمایه‌گذاری د در این حوزه با سایر حوزه‌ها متفاوت است. با این حال سرمایه‌گذاری در نوآوری امروز با توجه به تمام چالش‌هایی که وجود دارد، بهترین نوع سرمایه‌گذاری است. چراکه درشرایط فعلی هم شرکت‌های نوآوری در استان داریم با کمک سرمایه گذار کارشان را آغاز کردند و امروز در حوزه نوآوری، حاشیه سود ۱۰۰ درصدی دارند. بهترین راه برای تشویق و ورود سرمایه گذاران به این بخش نشان دادن نمونه‌های موفق کشوری است.
امسال ۲۰۷ میلیارد ریال از صندوق نوآوری و شکوفایی، ۷.۴ میلیارد ریال از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای استان جذب شد و این جدای از اعتبار۵۰ میلیاردی تومانی صندوق است
* درباره انواع تسهیلات صندوق پژوهش و فناوری استان بگوئید.
این صندوق انواع تسهیلات تجاری سازی، تولید صنعتی، استقرار برای واحدهای دانش بنیان، سرمایه در گردش، لیزینگ از محل معاونت علمی و فناوری و صندوق نوآوری و شکوفایی از طریق صندوق پژوهش به شرکت‌های نوآوری می‌دهد اما متاسفانه به دلیل شناخت کم صاحبان ایده دراستان درخواست تسهیلات از این بخش محدود بوده است.
امسال ۲۰۷ میلیارد ریال از صندوق نوآوری و شکوفایی، ۷.۴ میلیارد ریال از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای استان جذب شد و این جدای از اعتبار۵۰ میلیاردی تومانی صندوق است. ضمن اینکه صندوق با استفاده از اهرم‌هایی موفق شد تا از بانک‌ها تسهیلات ارزان قیمت برای شرکت‌ها بگیرد. خوشبختانه این تسهیلات با نرخ حمایتی از ۴ تا ۱۲ درصد است و بسته به نوع تسهیلات تنفس هم برای آن دیده شده است.
اما نکته مهم اینجاست که تنها افرادی می‌توانند برای دریافت تسهیلات به صندوق مراجعه کنند که در مرحله رشد و پسارشد باشند. چراکه در مرحله پیش رشد تسهیلاتی به آن‌ها پرداخت نمی‌شود بلکه در آن مرحله پارک علم و فناوری و شتابدهنده‌ها هستند که از شرکت‌های نوآوری حمایت می‌کنند.
تک بُعدی یا تک فاندر بودن بودن شرکت‌های نوپا و افراد صاحب ایده یکی دیگر از مشکلاتی است که به نظر می‌رسد باید اصلاح شود چراکه آن‌ها برای تاسیس شرکت از اعضای خانواده استفاده می‌کنند
* روال رسیدن صاحبان ایده برای رسیدن به مرحله تسهیلات چگونه است؟
یک ایده در زمان استارت آپ وارد گلخانه مراکزرشد می‌شود تا آن را در یک فضای گلخانه‌ای نگهداری کنند در چنین موقعیتی به آن‌ها مربی و فضای کار اشتراکی داده می‌شود تا به فعالیت خود ادامه دهند هرچند که تعداد زیادی از این ایده‌ها به محصول نمی‌رسند و حتی در زمان رسیدن به محصول گاهی جذب مشتری ندارند.
باید این موضوع مدنظر داشت که یک شرکت ممکن است در مسیر حرکتش برای رسیدن به هدف، بارها تغییر مسیر دهد و برای رسیدن به موفقیت باید بارها نظر مشتریان را جویا شود تا بنا به خواسته مشتری محصول را تولید کند؛ این مساله برای تمام استارت آپ‌ها صادق است و زمانیکه صاحبان ایده از مرحله پیش رشد وارد رشد می‌شوند، اقدام به تاسیس شرکت می‌کنند
بنابراین به نظر می‌رسد ارائه تسهیلات به بسیاری از این شرکت‌ها آن هم با رقم بالا در ابتدای فعالیت، کار درستی نباشد ضمن اینکه یافتن سرمایه گذار برای این نوع فعالیت‌ها به جای دریافت تسهیلات مقرون به صرفه‌تر خواهد بود.
نظر شما