بازار؛ گروه بین الملل: مرحله دوم از دور هفتم مذاکرات هسته ای ایران با ۱+۴ روز جمعه ۲۶ آذر با برگزاری نشست چهارمین کمیسیون مشترک برجام و اعلام موضع طرفهای حاضر در گفت و گوها به پایان رسید. بر اساس اعلام سرپرست تیمهای مذاکره کننده؛ رسیدن به یک متن مشخص به عنوان مبنای توافق، مهمترین دستاورد گفت و گوهای ایران با هیاتهای انگلیس، آلمان، فرانسه، چین و روسیه بوده است.
باید گفت لغو تحریم ها، اقدامات هستهای و نحوه و زمان بندی اجرای توافق، سه سند مهم گفت و گوی ایران با کشورهای ۱+۴ است، تیم جدید مذاکره کننده در این دوره از گفت و گوها تلاش کرد تا اصلاحیههایی در این اسناد اعمال کند تا منافع ایران تضمین شود. این اصلاحیهها با مقاومت سه کشور اروپایی حاضر در برجام به ویژه در سند هسته ای روبرو شد، ایستادگی ایران بر سر مواضع خود این مقاومت را کاهش داد و در نهایت طرفین به متنی دست یافتند که خواستههای طرفین را تا حدود زیادی تامین و مبنای دور جدید مذاکرات خواهد بود.
«علی باقری» سرپرست هیات ایرانی حاضر در وین گفت: اصلاحات و موارد مورد نظر تیم جدید در سند مربوط به لغو تحریمها درج و به طرف مقابل ارائه شد و بر این اساس چارچوب جدیدی برای گفتوگو درمورد لغو تحریمها شکل گرفت. با وجود مقاومت غیر موجه طرف اروپایی و ایستادگی ایران بر سر مواضع خود نهایتا آنها پذیرفتند که نگاه جمهوری اسلامی ایران در مواردی که در پیشنویس هسته ای مد نظر بود در سند درج شود و مبنای گفتوگوها قرار گیرد.
«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا نیز گفت: در حال پرداخت بهای تصمیم فاجعهبار خروج از برجام هستیم.
خبرنگار بازار در گفتگو با پروفسور «فرانک فن هیپل» معاون اسبق کاخ سفید و استاد دانشگاه پرینستون به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می آید.
حوزه تحقیقاتی «فن هیپل» در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هستهای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصههای تکنولوژی است.
*ایران و آژانس در خصوص نصب دوربین در تاسیسات کرج به توافق رسیدند. با این توافق نشست حکام که قرار بود به این موضوع برسد تشکیل نخواهد شد. مطابق NPT و توافق پادمانی ایران موظف نبود نصب دوربین در تاسیاست کرج را بپذیرد. اما ایران با این کار حسن نیت نشان داد. دلیل موافقت ایران با این اقدام چه بود؟
اجازه ندادن ایران به نصب دوربینها، توجیهی برای اسرائیل یا آمریکا برای بمباران تأسیسات کرج بهدلیل سوءظن به ساخت سانتریفیوژ برای تأسیسات جدید غنیسازی مخفی که ایران میتواند در آن اورانیوم با غنای بالای مورد استفاده در تسلیحات بسازد، ایجاد میکرد.
از آنجایی که ایران از دادن دسترسی آژانس به اطلاعات دوربین خودداری می کند، وضعیت همچنان خطرناک است.
بنابراین ایران حداقلهای لازم را برای جلوگیری از خارج شدن بحران از کنترل انجام داده است.
*اهمیت این توافق برای ادامه مذاکرات در وین چه بود؟
هیچ کسی خواهان به شکست انجامیدن مذاکرات نیست. شکست مذاکرات می تواند مبنایی برای جنگ ویران کننده باشد.
*در حالی ایران برای ادامه گفتگو در دور هشتم اظهار امیدواری می کند و حتی معتقد است این دور ممکن است به نتیجه برسد ولی مشاور امنیت ملی امریکا بعد از دور هفتم مذاکرات، اظهار خوشبینی به حصول توافق نداشته است. دلیل مواضع مختلف تیم ایران و آمریکا و اروپا چیست؟
من نسبت به احیای برجام بر اساس انطباق کامل بدبین هستم. تصور نمی کنم که احیای برجام در این مرحله به صورت کامل صورت گیرد. من اکنون طرفدار رویکرد گام به گام برای بازسازی اعتماد در هر دو طرف هستم.
*با توجه به تحولات اخیر پیش بینی شما از آینده مذاکرات چیست؟
دیپلماسی همیشه بهتر از جنگ است. اما باید نتیجه بدهد وگرنه تبدیل به یک رقص بی معنی مرگ خواهد شد که در باله ۱۹۳۲، میز سبز، در آستانه جنگ جهانی دوم به تصویر کشیده شده است (https://en.wikipedia.org/wiki/The_Green_Table).
نظر شما