تهمینه غمخوار؛ بازار: سطح مناسبات و حوزه همکاری های فعلی ایران و روسیه بسیار فراتر از دهه های گذشته است. حمایت روسیه از ایران در جریان عضویت دائمی در سازمان همکاری شانگهای و حضور پررنگ در اتحادیه اقتصادی اوراسیا به همراه نگرش مصالحه‌آمیز دولت رئیسی نسبت به روسیه نشان می دهد که همکاری های طرفین عمیق‌تر و معنادارتر شده و ظرفیت‌های زیادی در روابط دو کشور وجود دارد که باید در قالب برنامه جامع همکاری ها به آنها پرداخته شود.
درحالی که تلاش ها برای احیای برجام جریان دارد، پیش‌بینی می شود که در دوران ریاست جمهوری رئیسی شاهد تقویت روابط روسیه و ایران باشیم. بر همین اساس، مقامات عالی رتبه دو کشور با نظرگرفتن افق همکاری های آینده، در رابطه با انعقاد قرارداد بلند مدت همکاری های مشترک و همه جانبه ایران و روسیه عزم جدی دارند به طوری که سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان این که نقشه راه همکاری ۲۰ ساله با روسیه تقریبا نهایی شده، در روز شنبه اعلام کرد که در روزهای آتی در حوزه خنثی‌سازی تحریم‌ها خبرهای خوبی در راه است.
وی افزود: برنامه جدیدی را در وزارت امور خارجه آغاز کردیم که به عنوان نقشه راه و سندهای ۲۰ ساله با کشورهای همسایه است. این برنامه با روسیه تقریبا نهایی شده و ما مجوز آن را از هیأت دولت اخذ خواهیم کرد تا مذاکرات را انجام دهیم و مانند نقشه راه ۲۵ ساله‌ای که با چین تدوین کردیم، با کشورهای عمده همسایه نیز بتوانیم اینها را انجام دهیم.
در همین راستا و با توجه به اهمیت موضوع، خبرنگار بازار گفتگویی را با «دکتر عماد آبشناس» کارشناس ارشد مسائل بین الملل در خصوص توافق بلندمدت ایران و روسیه ترتیب داده که در ادامه می خوانیم:
* در خصوص توافق ۲۰ ساله میان ایران و روسیه که دو روز پیش سخنگوی وزارت خارجه خبر از نهایی شدن نسبی آن را داد، سوال من این است که چرا این توافق به صورت بلند مدت تنطیم شده است؟ مزایای این طولانی مدت بودن چیست؟
توافق همکاری که هم اکنون میان ایران و روسیه منعقد شده؛ ادامه قرارداد همکاری میان دو کشور است که بیش از ۲۰ سال پیش در دوران مرحوم هاشمی رفسنجانی امضا شده بود. در واقع، ما در آن زمان شاهد قراردادی بودیم که این توافق جدید تمدید همان قرارداد می باشد. عملا، زمانی که توافقی بلند مدت در نظر گرفته می شود، به نوعی بسیاری از همکاری ها را میان دو کشور تضمین می کند.
زمانی که دوکشور به انعقاد قراردادی بلند مدت دست میزنند، تضمین داده و متعهد می شوند که همکاری دوجانبه را برای مدت طولانی ادامه دهند تا تجار، بازرگانان و فعالین اقتصادی در هر دو کشور اطمینان حاصل کنند که بر روی یکدیگر می توانند حساب کنند
علاوه بر آن، سود برخی از همکاریها من جمله همکاریهای اقتصادی در طولانی مدت عاید دو کشور می شود. برای مثال، اگر شما زمینی را داشته و قصد فعالیتهای کشاورزی را در آن داشته باشید، محصول آن زمین و کشت ممکن است ۱۰ تا ۱۵ سال بعد، به دست آید و یا در یک کارخانه سود تولید یک محصول مثلا پنج سال بعد حاصل شود.
طبیعتا، زمانی که دوکشور به انعقاد قراردادی بلند مدت دست میزنند، تضمین داده و متعهد می شوند که همکاری دوجانبه را برای مدت طولانی ادامه دهند تا تجار، بازرگانان و فعالین اقتصادی در هر دو کشور اطمینان حاصل کنند که بر روی یکدیگر می توانند حساب کنند.
* «لوان جاگاریان» سفیر روسیه در ایران به تازگی اعلام کرده اعلام کرده که توافق جدید میان ایران و روسیه در قالب یک پکیج یعنی شامل موارد مختلف است به طوری که روابط در حوزه های مختلف به یکدیگر پیوند میخورد، ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
در رابطه با همکاری های ایران و روسیه، با توجه به اینکه این همکاری شامل طیف وسیعی از مناسبات و روابط می شود، در توافق جدید تلاش بر این است که دو کشور تمام مواردی را می توانند با یکدیگر همکاری داشته باشند را وارد تفاهم نامه همکاری نمایند.
در واقع، اگر قرار باشد تا همه این موارد تبدیل به یک قرارداد شود، نیاز به یک قرارداد جداگانه دارد. اما، آن تضمینهای طولانی مدت مانند چتری بر سر تمام همکاریها وجود دارد که در زمینه های مثلا اقتصادی، صنعتی، نظامی، کشاورزی و غیره مناسبات دوجانبه صورت پذیرد.
در صورتی که تحریم ها برطرف شوند، ایران می تواند بازار خوبی برای صادرات کالاهای غیرنفتی خود به کشورهای دیگر باشد در حالی که با وجود استقبال و تشنه بودن بسیاری از کشورها برای کالاهای ایرانِی، ما فعالیت چندانی برای رونق این بازارها انجام نداده ایم
* این توافق چه کمکی می تواند به روابط دو کشور در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا و حضور پررنگ ایران در شانگهای ارائه کند؟
یکی از ویژگیهای اقتصاد ایران است که امروزه بسیاری از کالاهای ایرانی در کشورهای شرقی، اوراسیا و پیرامون ایران دارای خریدار و مورد استقبال قرار گرفته است. بر همین اساس، برای مثال اگر کشورمان قصد داشته باشد تا خط تجاری خود را با اروپای غربی بگشاید، به یک وارد کننده کالا تبدیل می شود زیرا بسیاری از کالاهای ایرانی به دلایل مختلف از جمله نبود خریدار، عدم صدور مجوز ورود و یا وجود تفاوتهای استاندارد میان ایران و اروپا در هفته اخیر، نمیتوانند به اروپا راه یابند. اما همین کالاهای ایرانی از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس و یا کشورهای اوراسیا و همسایگان خریداری می شود.
تا کنون، بازرگانان ایرانی مشکل آنچنانی در تحصیل پول صادرات خود به اوراسیا نداشته اند، در حالی که برخی از کشورهای اروپایی و شرق آسیا پول ایران را بلوکه کرده اند
به همین دلیل، اهمیت تجارت با کشورهای اوراسیا به همان نسبت که تجارت با همسایگان اهمیت دارد، نیز برای ایران دارای ارزش و اهمیت است چرا که ایران می تواند به صدور کالاهای خود با این کشورها پرداخته و تحصیل پول صادرات نیز برای تجار و بازرگانان ایرانی از کشورهای اوراسیا آسانتر است. تا کنون، بازرگانان ایرانی مشکل آنچنانی در تحصیل پول صادرات خود به اوراسیا نداشته اند، در حالی که برخی از کشورهای اروپایی و شرق آسیا پول ایران را بلوکه کرده اند. منطقه اوراسیا همواره هزینه خرید کالا و خدمات از ایران را نقدا پرداخت کرده است.
همکاری ایران با کشورهای اوراسیا برای ایران اهمیت زیادی دارد که می تواند موجب حل مشکلات ایران در دوران تحریم و پساتحریم باشد. در صورتی که تحریم ها برطرف شوند، ایران می تواند بازار خوبی برای صادرات کالاهای غیرنفتی خود به کشورهای دیگر باشد در حالی که با وجود استقبال و تشنه بودن بسیاری از کشورها برای کالاهای ایرانِی، ما فعالیت چندانی برای رونق این بازارها انجام نداده ایم.
نظر شما