الهام رئوفی فر؛ بازار: بر اساس آنچه در ماده ۱۶ قانون مدیریت پسماند آمده، «عدم بسته‌بندی اصولی و گذاشتن زباله در محیط، در غیر ساعت مقرر، غیر قانونی و با متخلفین برخورد قضایی می‌شود» به استناد این ماده «نگهداری، مخلوط کردن، جمع‌آوری، حمل و نقل، خرید و فروش، دفع، صدور تخلیه پسماندها در محیط بر طبق مقررات این قانون و آیین‌نامه اجرایی آن خواهد بود.
در غیر این صورت اشخاص متخلف به حکم مراجع قضایی به جزای نقدی در بار اول برای پسماندهای عادی از ۵۰۰ هزار ریال تا ۱۰۰ میلیون ریال و برای سایر پسماندها از دو میلیون ریال تا ۱۰۰ میلیون ریال و در صورت تکرار، هر باربه دو برابر مجازات قبلی محکوم می‌شوند.
با وجود چنین قانونی شهرهای گلستان به خصوص گرگان به محلی امن برای جولان زباله گردها تبدیل شده است در گذشته این افراد کیسه‌ای بر دوش حمل می‌کردند که به مرور جای آن را گاری و اکنون موتورسیکلت گرفته است
زباله گردها آرامش محلات را برهم زدند
موضوعی که یک حسین مشتاقی شهروند گرگانی ساکن خیابان عدالت از آن به عنوان چالش جدی سرو صدا در محله خود یاد می‌کند و در گفتگو با خبرنگار بازار می‌گوید: با وجود اینکه در محلی ساکت زندگی می‌کنم اما تردد این موتورسیکلت‌ها آرامش ساکنان این محل را برهم‌زده لذا برای جمع‌آوری این زباله گردها به شهرداری و نیروی انتظامی مراجعه کردیم اما تأثیری نداشته است.
شهرهای گلستان به خصوص گرگان به محلی امن برای جولان زباله گردها تبدیل شده است
امیرحسین رضایی یکی دیگر از شهروندان گرگانی است که معتقد است تردد زباله گردها با موتور سیکلت در شهر چهره ناخوشایندی ایجاد کرده، در گفتگو با خبرنگار بازار می‌افزاید: این افراد مزاحمت‌های خیابانی هم داشته‌اند از سوی دیگر به واسطه کیسه بزرگی که در پشت موتور این افراد حمل می‌شود، احتمال برخورد آن با سایر خودروها در شهر وجود دارد که بسیار خطرناک است.
ضرورت ساماندهی زباله گردها
یکی دیگر از شهروندان گرگانی که از تردد زیاد زباله گردها و صدای ناشی از آن ناراضی است و در گفتگو با خبرنگار بازار، می‌گوید: سروصدای موتور سیکلت این افراد از یک سو پاره کردن کیسه‌های زباله و آلودگی محل و جمع شدن حشرات موذی و سایر حیوانات به دور زباله از سوی دیگر فضایی ناخوشایند برای مردم ایجاد کرده است.
مریم احمدی ضمن یادآوری این نکته زباله‌های خشک وتر را برای جلوگیری از آلودگی بیشتر جدا می‌کند، می‌افزاید: شهرداری یا هر نهاد دیگری که مسئولیت ساماندهی این شرایط را دارد باید هرچه سریعتر دست به کار شود تا این افراد از سطح شهر جمع‌آوری شوند.
وی با بیان این نکته که هراز گاهی افرادی با بروشوری تحت عنوان تفکیک زباله از مبدا به خانه‌هایمان مراجعه می‌کنند، می‌افزاید: هربار زباله‌های خشک را با هدف تحویل آن جمع‌آوری کردیم، پس از مدتی بی‌نتیجه ماند و بدون مراجعه کسی وضعیت به شرایط قبلی بازگشت.
افزایش هزینه پیمانکاران
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند گلستان نیز مانند شهروندان از وجود زباله گردها در شهرهای استان گلایه‌مند است و درخواست اقدامی از سوی دستگاه‌هایی مانند انتظامی و قضایی برای رفع این مشکل را دارد و در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان این نکته که دستگاه‌های متولی به مدد سازمان پسماند بیایند، می‌افزاید: شهروندان نشان دادند که آماده همکاری با پیمانکاران تفکیک زباله هستند به همین خاطر اگر با زباله گردها برخورد شود؛ این طرح در استان موفق خواهد شد.
محسن سمیعی از اجرای طرح تفکیک زباله در شهرهای گرگان، گنبدکاووس، فاضل آباد، قرق، مزرعه، آق قلا و بندرترکمن خبر می‌دهد و می‌گوید: در بیش از ۵۰ روستا تفکیک زباله انجام می‌شود با اینحال به دلیل حضور زباله گردها، شرایط کار برای حضور پررنگ بخش خصوصی نیست همچنین تنها عاملی که هزینه کار پیمانکاران را افزایش داده و احتمال انصراف آن‌ها از کار را هم دارد، وجود زباله گردان است.
دستگاه‌های متولی به مدد سازمان پسماند بیایند
وی خواستار ورود دستگاه‌هایی مانند نیروی انتظامی و قوه قضائیه به این موضوع می‌شود و می‌گوید: در این راستا جلساتی تشکیل شده اما هنوز تصمیمی برای آن گرفته نشده است. برخی مواقع کارکنان پیمانکاران از سوی زباله گردها تهدید و ضرب و شتم شدند حتی کارتون پلاست‌هایی که پیمانکاران در پارکینگ منازل برای تفکیک زباله خشک ازتر قرارداده بودند را هم زباله گردها به سرقت بردند.
شهرداری و پسماند اراده‌ای برای همکاری ندارند
وارد کردن خسارت، تهدید و ضرب و شتم کارکنان و پیمانکاران تفکیک زباله از مسائلی بود که مدیرعامل شرکت فیروزه درخشان گلستان هم از آن به عنوان معضلی برای عقب نشینی در این حوزه یاد می‌کند و می‌گوید: از آنجایی که با پیگیری در مراجع قضایی هم راه به جایی نبردیم ترجیحا به انصراف در این حوزه بسنده کردیم مادامی که شهرداری و سازمان پسماند اراده‌ای برای همکاری با پیمانکار نداشته باشند، وضعیت به همین روال خواهد بود.
نیکان آرخی با بیان اینکه باید این دو دستگاه به همراه سایر ارگان‌هایی مانند قوه قضائیه و نیروی انتظامی با زباله گردها در شهر مقابله کنند، ابراز کرد: تعامل سازمان پسماند با قوه قضائیه و شهرداری بسیار ضعیف است از طرفی دادگستری و نیروی انتظامی به جای اینکه در کنار اداره کل پسماند بیاستند، با این استدلال که این افراد نیازمند هستند و نمی‌توان با آن‌ها برخورد کرد در گوشه‌ای این وضعیت اسفناک را به نظاره نشسته‌اند.
وی با بیان این نکته که این حلقه فاسد است و در پس آن مواد مخدر و سرقت خوابیده است، می‌افزاید: این بستر آلوده است خلافکاران در حاشیه امن به کارهای خود می‌پردازند؛ موضوعی که قوه قضائیه بر اساس یک استدلال ناصواب و ناپخته به آن اصرار می‌کند.
استفاده از کودکان و پیرمرد ها
این پیمانکار که مسئولیت تفکیک زباله شهرستان بندرترکمن را نیز برعهده داشته در ادامه بر این نکته که زباله گردها عاملی برای مافیای زباله هستند تأکید می‌کند و می‌گوید: حتی یکصدم از درآمد حاصله این بخش عاید آن‌ها نمی‌شود از سوی دیگر باید گفت فعالیت سه فرد با عنوان مافیای زباله در گرگان متاسفانه حقیقت دارد همچنین گردش مالی این افراد ارقام بسیار درشتی است با اینحال تمام زباله گردها از کودکان ۵ ساله تا سالمندان ۷۰ ساله همه عامل این افراد هستند و هرروز آن‌ها را ثروتمندتر از روز قبل می‌کنند.
فعالیت سه فرد با عنوان مافیای زباله در گرگان متاسفانه حقیقت دارد
آرخی ادامه می‌دهد: در جایی که پیمانکار تفکیک زباله هزینه‌هایی مانند حقوق پرسنل، خرید ماشین آلات، سایر تجهیزات، عوارض و مالیات را بر عهده دارد مافیای زباله، بدون پرداخت هیچ یک از این هزینه‌ها با در اختیار داشتن زباله گردها روز به روز قدرتمندتر می‌شوند.
موضوع زباله گردها امنیتی است
هرچند که شهروندان گرگانی از وضیت تفکیک زباله ناراضی هستند و پیمانکاران این بخش از مشکلات و موانع پیش رو به ستوه آمده‌اند معاون خدمات شهری شهرداری گرگان اما نظری مخالف این دارد و عملکرد پیمانکاران را قابل دفاع ارزیابی می‌کند و می‌گوید: مدتی است که تفکیک زباله به روند قدیم برگشته که علت آن نبود آموزش شهروندی و فرهنگسازی در این حوزه است.
احمد سالاری موضوع زباله گردها را بحثی اجتماعی و امنیتی می‌داند و اضافه می‌کند: ساماندهی و نظارت بر زباله گردها مطالبه‌ای برحق است اما این مسأله در حوزه سازمان مدیریت پسماند است و در حوزه شهرداری تعریف نشده است در موضوع مافیا زباله اطلاعات خاصی ندارم و به آن ورود نمی‌کنم اما شهرداری وظیفه جمع‌آوری زباله گردها را ندارد بلکه کار ساماندهی آن‌ها باید در قالب یک کارگروه که شهرداری هم عضوی از آن است، بررسی شود.
وی معتقد است: مشکل ساماندهی زباله گردها در هیچ استانی حل نشده، می‌افزاید: اما این مسأله که زباله گرد از موتورسیکلتی استفاده می‌کند که پلاک ندارد و تاکنون پلیس راهنمایی و رانندگی با آن مقابله نکرده، قابل بحث است.
به نظر می رسد دست های پنهان زباله گردی اراده قوی تری از مسئولان مرتبط با حوزه برای مشکلات و اجرای طرح های کاربردی در بخش تفکیک زباله از مبدا دارند. سوال اساسی اما این است که آیا عزم جدی برای مقابله با این وضعیت در شهرستان های استان گلستان وجود دارد و چه زمان شاهد تعامل دستگاه های ذی صلاح در این حوزه خواهیم بود.
نظر شما