بازار؛ گروه کشاورزی: چاپ و بسته بندی محصولات کشاورزی از مقوله های مهمی است که تحت شعاع یکسری مسائل از جمله نبود ماشین آلات به روز دنیا قرار گرفته است و همین امر موجب شده کیفیت بسته بندی ها آنگونه که مقبول استانداردهای بازارهای صادراتی است نباشد و به تبع به طور خاص صادرکنندگان را دچار چالش کرده است. در راستای بررسی مسائل پیرامون صنعت چاپ و بسته بندی کشور، خبرگزاری بازار گفت و گویی با «کیانوش پور خانعلی» فعال حوزه چاپ و بسته بندی انجام داده است که در ادامه می خوانید.
با گرانی مرکب، صنعت چاپ کشور به استفاده از مرکب های درجه ۲ و ۳ چینی رو آورده است که کیفیت لازم را ندارد
*در بحث چاپ و بسته بندی یکی از اصلی ترین مواد اولیه کاربردی «مرکب» است. الان وضعیت استفاده از این ماده در چاپخانه های داخل به چه نحو است؟
یکی از اصلی ترین چالش های ما در مورد مرکب است به طوریکه شاهد هستیم در حالی که همیشه برندهای خوب مرکب را مصرف می کردیم، افزایش قیمتی که در حوزه مرکب رخ داد منجر به این شد که به آرامی به سمت استفاده از مرکب کره ای و چینی برویم. در حال حاضر نیز مرکب درجه ۲ و ۳ چینی استفاده می شود که کیفیت چندانی ندارد و در ساختار کلی بسته بندی تاثیر می گذارد. البته این اتفاق در بسیاری از صنایع در حال رخ دادن است که غالبا به دلیل گرانی ها است.
*یکی دیگر از اصلی ترین مواد اولیه شما کاغذ، کارتن و ورق است. کیفیت آن در چه وضعیتی است و شما داخلی استفاده می کنید یا خارجی؟
متاسفانه یکسری شوهای تبلیغاتی داریم که کل صنعت را به چالش می کشند؛ مثلا در جایی مسئولان ادعا می کنند در بحث کاغذ خودکفا شدیم! و ورود آن را غیر ممکن می سازند که در بازار همیشه با واکنش روبرو می شود. در واقع با این ادعا از یک طرف در بازار کالای باکیفیت خارجی کم می شود و از طرف دیگر قیمت کاغذ داخلی بالا می رود و همه ضرر می کنند. به همین دلیل الان می بینیم که در بازار قیمت مقوا به شدت نوسانی است.
با این وجود در بسته بندی در یک جاهایی قوت داریم مثلا در بحث تولید سلفون و پلی اتیلن در منطقه مزیت رقباتی داریم. در بحث تولید کارتن و ورق نیز وضعیت بدی نداریم بلکه بحث اصلی در صنعت بسته بندی و چاپ به مقوا برمیگردد که اگرچه طی چند سال اخیر چند مجموعه سرمایه گذاری کرده اند اما کیفیت مقوای تولیدی شان با نمونه های خارجی بسیار فاصله دارد به طوری که حتی نمی توان آنچه تولید می کنند را مقوای «پشت طوسی» نامید چون جلوی آن هم به طوسی می زند! یعنی از نظر کیفی هنوز به درجه ۴ مقوای چینی هم نرسیده اند. این یک واقعیت است. لذا مقوی تولیدی داخلی تنها برای برخی موارد قابلیت مصرفی دارد.
به عبارت دیگر ما در داخل مقوای بهداشتی، گلاسه و کاغذی که عموما برای بسته بندی استفاده می شود نداریم اگرچه برخی از این مقواها در صنعت بسته استفاده می کنند و این خود یکی از دلایل عدم رشد ما است.
در واقع با حمایت کردن یک صنعت برای رشد کردن می بینیم که به یکباره قیمتها در بازار بالا می رود و تولید کنندگان از نظر قیمتی خود را با قیمتهای سطح بالای دنیا یکسان سازی می کنند! دقیقا همان اتفاقی که در صنعت لوازم خانگی نیز رخ داد و با رفتن برندهای خارجی تولید کننده داخلی فضای خالی را دید و افزایش قیمتها را رقم زدند.
بر خلاف سال های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ که اوج شکوفایی صنعت چاپ و بسته بندی کشور بود، با افزایش نرخ دلار و قیمت ماشین آلات بسته بندی هیچ سرمایه گذاری در این بخش صورت نگرفته است
*بحث ماشین آلات در حوزه چاپ و بسته بندی تا به چه حد پیشرفته است؟
الان چند سال است به دلایل مختلف در ورطه ای افتاده ایم که در ماشین آلات توسعه نداشته ایم. در حالی که سال های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ اوج شکوفایی صنعت چاپ و بسته بندی کشور بود و بسیاری از کسانی که ماشین آلات وارد می کردند با کیفیت ترین ها را وارد می کردند به طوری که حداقل تا ۱۰ سال با آن می شد کار کرد. اما الان متاسفانه با افزایش نرخ دلار و قیمت ماشین الات بسته بندی هیچ سرمایه گذاری در این بخش صورت نگرفته است.
از سوی دیگر یکی از مشکلات محسوس در این صنعت بحث دستمزد چاپ است. در واقع در طی سال های اخیر همه چیز رشد کرد به جز دستمزد چاپ؛ به طوری که یک زمانی کاغذ با کیلویی ۱۲۰۰ تومان خریداری و دستمزد چاپ ۶۰ تا ۱۰۰ هزار تومان پرداخت می کردیم اما امروز همان کاغذ را کیلویی ۳۶ هزار تومان خریداری می کنیم یعنی تقریبا ۳۶ برابر شده اما دستمزد چاپ به یک میلیون تومان رسیده است!
یکی از دلایلی هم که موجب شده به اصطلاح در صنعت چاپ و بسته بندی جا بمانیم این است که تکنولوژی وارد نکرده ایم و به شدت در این عرصه عقب افتاده ایم
*افزایش قیمت دستگاه چقدر و از چه زمانی بوده است؟
امروز با توجه به جذابیتی که صنعت کشاورزی از بابت صادرات دارد قیمت برونی حاکم شده است؛ به این معنا که اگر در داخل محصولی خریداری نشود در خارج از کشور خریدارانی حضور دارند که آن را با قیمتی خوب خریداری کنند و ما در این بخش الان متاسفانه در جایی قرار گرفته ایم که برای صادرات چنین رقابتی وجود ندارد؛ یعنی تعداد چاپخانه های موجود و افرادی که رقابت درونی با هم می کنند به دلیل پایین آمدن حجم کار، باعث شده که نسبت عددی که از صنعت می گیرند مقرون به صرفه نیست لذا سرمایه گذاری نمی کنند.
یکی از دلایلی هم که موجب شده به اصطلاح جا بمانیم این است که تکنولوژی وارد نکرده ایم و به شدت در این عرصه عقب افتاده ایم. از سوی دیگر به دلیل بالا بودن قیمت ها از مواد بی کیفیت نیز استفاده می کنیم. در کنار آن هزینه تعمیرات و نگهداری ماشین آلات نیز به شدت بالا رفته است.
این در شرایطی است که عملا یک زمانی فرد یک ماشین دو رنگ خریداری می کرد و دو تا سه شریک با هم امورات شان با همین دستگاه می گذشت اما الان فرد ماشین ۴ رنگ و ۵ رنگ دارد اما باز هم در تامین هزینه های خود مشکل دارد.
با همه این تفاسیر اگر منِ نوعی قرار باشد در جایی سرمایه گذاری کنم قطعا در این صنعت وارد نمی شوم چون نسبت عددی سرمایه ای که به اصطلاح در این صنعت می خوابانید به آن پولی که از آن در می آورید و میزان ریسکی که تقبل می کنید با هم بسیار فاصله دارد و درواقع جوابگو نیست.
نظر شما