بازار؛ گروه استانها: همدان بخش اعظمی از سهم تولید سیر کشور را دارد به‌نوعی که روستای «سولان» در شهرستان همدان بیش از ۶۰ درصد از تولید سیر استان را ازآن خود کرده است.
از طرفی سیر محصول پایدار استان همدان است و به‌لحاظ طعم و مزه، محصول همدان برتری خاصی نسبت به سایر نقاط کشور دارد تا آنجاکه حتی سیر خشک همدان با سابقه‌ای طولانی در بین مصرف‌کنندگان داخلی و خارجی، علاوه بر سبد خانوارها در سبد خرید شرکت‌های تولید دارویی و بهداشتی نیز قرار گرفته و به‌عنوان محصولی راهبردی در کشور مورد توجه است.
نبود انبارها و سردخانه های مناسب در استان همدان برای نگه داری سیر موجب فسادپذیری و از بین رفتن این سیرها و به نوعی تلنبار شدن آن ها روی هم و از دست دادن بازارهای فروش شده است
اما این درحالی است که در چند سال اخیر همواره شاهد نوسان و افزایش و کاهش نرخ سیر در همدان بوده‌ایم که در دو وضعیت پیش‌آمده باز هم دستان سیرکاران خالی بوده و این دلالان سیر بوده‌اند که سود را به جیب زده و قیمت را بالا برده‌اند ضمن اینکه از سوی دیگر نبود انبارها و سردخانه های مناسب در استان همدان برای نگه داری سیر موجب فسادپذیری و از بین رفتن این سیرها و به نوعی تلنبار شدن آن ها روی هم و از دست دادن بازارهای فروش شده است.
این درحالی است که استان همدان با چهار هزار و ۴۰۰ هکتار اراضی زیر کشت سیر رتبه نخست تولید سیر خشک را در کشور به خود اختصاص داده و جالب‌تر اینکه سیر همدان نه‌تنها به‌صورت تازه‌خوری استفاده می‌شود، بلکه در فهرست خرید سبد شرکت‌های تولید دارویی و بهداشتی هم قرار دارد و در صنایع تبدیلی و غذایی استفاده می‌شود.
بارها عنوان شده که استان همدان از نقاط مستعد کشت سیر است تا آنجا که بررسی آمارهای مربوطه در این زمینه نشان می دهد در سال ۱۳۷۳، از حدود ۲۳۵۰ هکتار سطح زیر کشت این محصول در کشور، ۸۹۵ هکتار متعلق به استان همدان بوده و تولیدی برابر ۱۲ هزار و ۹۳۷ تن محقق شده و این مقدار نزدیک به ۶۹ درصد از کل تولید کشور را تشکیل داده است.
بااین اوصاف سیر یکی از محصولات درآمدزا در منطقه به شمار می آید اما به دلیل شرایط خاص صادراتی و مصرف بالای آن در اروپا و کشورهای حوزه خلیج فارس، هم اکنون در بسیاری از کشورهای جهان کشت می شود.
هم اکنون همدان با دارا بودن تولید ۵۴ هزار تُنی سیر، رتبه نخست کشوری را در این زمینه به خود اختصاص داده و بخش اعظمی از سهم تولید سیر کشور را دارا است که با این وضعیت، سال گذشته زمزمه های ایجاد شهرک تخصصی سیر به گوش رسید؛ زمزمه هایی که با خود بارقه های امید را برای سیرکاران همدانی و جمعیت دو هزار نفر عضو انجمن سیرکاران همدان را به همراه داشت.
حال در این نوشتار به دنبال بررسی سرانجام این وضعیت و اقدامات صورت گرفته برای سیر همدان از سوی مسئولین هستیم و برآن شدیم تا پای صحبت های یکی از صادرکنندگان سیر همدان نیز بنشینیم که در ادامه این مبحث متن این گفتگوها را می خوانید:
بسیاری از سیرهای استان همدان به سبب نداشتن سردخانه مناسب، در حال خراب شدن هستند
محمد حنیفه مظاهری یکی از صادرکنندگان سیر همدان است که در گفت‌وگو با خبرنگار بازار به وضعیت نامناسب بازار فروش سیر همدان اشاره کرد و گفت: درحالی که امسال تولید سیر در استان همدان بیشتر از سال گذشته است اما نتوانسته ایم در عرصه فروش و صادرات خوب وارد کار شویم.
وی مطرح کرد: بسیاری از سیرهای استان همدان به سبب نداشتن سردخانه مناسب، در حال خراب شدن هستند.
متأسفانه در استان همدان شاهد ورود مناسب به بحث‌های فرآوری و صنایع تبدیلی در حوزه محصول سیر نیستیم
این صادرکننده سیر همدان با بیان اینکه متأسفانه در استان همدان شاهد ورود مناسب به بحث‌های فرآوری و صنایع تبدیلی در حوزه محصول سیر نیستیم، اضافه کرد: هرچه فریاد می‌زنیم، کسی به دادمان نمی‌رسد.
مظاهری که دو سال نیز صادرکننده نمونه استانی بوده است، در ادامه صحبت های خود با بیان اینکه سیرهای همدان برای نگه داری به سردخانه های کرج می روند، ادامه داد: سال گذشته سیر درجه یک سوپر که سیر صادراتی بود، کیلویی ۳۲ و ۳۳ هزار تومان به فروش می رسید و سیرهایی که در انبار و به‌صورت سورت و بسته‌بندی داریم کیلویی ۲۰ هزار تومان و سیرهای معمولی در حدود قیمتی کیلویی ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان قیمت داشت، حال نیز امیدواریم تا مسئولین استانی قدمی در عرصه فرآوری، بسته بندی و صنایع تبدیلی و تکمیلی این محصول بردارند هرچند تاکنون اقدام مناسبی در این عرصه ندیده ایم.
بیشتر عایدی از سیر همدان به جیب دلالان می رود
محمدعلی محمدی نیز در گفتگو با بازار در خصوص وضعیت سیر همدان و اقدامات صورت گرفته در این عرصه مطرح کرد: این پتانسیل برای استان همدان وجود دارد که برندهای مناسبی را در عرصه محصولات کشاورزی و باغی آن هم در سطح بین المللی داشته باشد چراکه می تواند حرف های بسیاری برای گفتن داشته باشد.
فرماندار شهرستان همدان با بیان این موضوع ادامه داد: متاسفانه در زمینه سیر همدان باید گفت که بیشتر عایدی این محصول به جیب دلالان می رود.
وی با تصریح بر اینکه باید با فرآوری مناسب؛ این محصول را وارد بازار فروش و صادرات کرد، گفت: سعی شده تا در این زمینه قدمی برداشته شود بدین ترتیب، موضوع ایجاد و راه اندازی شهرک تخصصی سیر مطرح شد و شرکت شهرک های صنعتی همدان نیز متولی این کار شد.
هم اکنون ۷۰ تا ۸۰ درصد مسیر برای کارهای ثبت جهانی سیر همدان انجام شده و ظرف چند ماه آینده ثبت جهانی این محصول اعلام خواهد شد
محمدی با تاکید بر اینکه هم اکنون زیرساخت های ایجاد شهرک تخصصی سیر همدان آماده شده است، گفت: در حال حاضر زمین شهرک سیر همدان فراهم شده و از دیگر اقدامات برای سیر همدان می توان به توجه به ثبت جهانی آن نیز اشاره کرد به نوعی که هم اکنون ۷۰ تا ۸۰ درصد مسیر برای کارهای ثبت جهانی سیر همدان انجام شده و ظرف چند ماه آینده ثبت جهانی این محصول اعلام خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه مبلغی نیز که به صورت یورو بایستی برای این روند واریز می شد، به انجام رسیده است، گفت: این مبلغ به منظور ثبت مالکیت معنوی انجام شده و ظرف چند ماه آینده در کنار انگور ملایر و گردوی تویسرکان به ثبت جهانی خواهد رسید.
این شهرک را دولتی نمی‌کنیم بلکه بستر کار را فراهم کرده و در اختیار بخش خصوصی و اتحادیه قرار خواهیم داد
فرماندار همدان با اشاره به واگذاری شهرک سیر به اتحادیه سیرکاران شهرستان همدان، تأکید کرد: این شهرک را دولتی نمی‌کنیم بلکه بستر کار را فراهم کرده و در اختیار بخش خصوصی و اتحادیه قرار خواهیم داد.
محمدی تاکید کرد: در بحث شهرک تخصصی سیر همدان مقدماتی لازم بود تا فرآیند به جریان بیفتد و در این زمینه به صورت دولتی اقداماتی انجام شد اما به دنبال این نیستیم که این روند به صورت دولتی ادامه پیدا کند.
قطب تولید سیر کشور در حالی روزهای چشم انتظاری برای ایجاد شهرک تخصصی سیر را می گذراند که به گفته مسئولین در چند قدمی ثبت جهانی این محصول قرار گرفته است.
این وضعیت در حالی است که مطالعات صورت گرفته نشان می دهد کشت سیر در قطعات کوچک نیاز به نیروی کار فراوانی دارد، بدین سان ایجاد شرایط مناسب در راستای یکپارچه سازی اراضی کشت این محصول کم آب بر و استفاده بیشتر از ماشین آلات در مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت (تغییر فن آوری) می تواند باعث کاهش هزینه تولید این محصول شود.
نیاز است تا با سیاست های درست و مناسب در زمینه عرضه عوامل تولیدی به ویژه سیاست هایی که باعث تشویق کشاورزان در زمینه به کارگیری شیوه های نوین زراعت سیر می شود نیز ورود پیدا کرد
بدین ترتیب در کنار ورود به عرصه جهانی شدن، فرآوری و بسته بندی و صنایع تبدیلی این محصول که می تواند موجب رونق صادرات این محصول شود، امری ضروری است تا با سیاست های درست و مناسب در زمینه عرضه عوامل تولیدی به ویژه سیاست هایی که باعث تشویق کشاورزان در زمینه به کارگیری شیوه های نوین زراعت سیر می شود اقدام شود.
هم چنین برای رسیدن به هدف افزایش تولید، افزون بر فراهم کردن نهاده های مهم تولیدی با قیمت مناسب، باید تسهیلات و آموزش های لازمی را برای کشاورزان مهیّا و ارائه نمود تا با این روند، بتوان هم زمینه را برای جهانی شدن هر چه زودتر فراهم نمود، هم در مسیر اشتغال زایی، تولید، فروش و عرصه و صادرات مناسب را فراهم کرد و قدم ها را در مسیر ارزآوری و درآمدزایی با کمک این عرصه در قطب تولید سیر کشور شاهد بود.
نظر شما