بازار؛ گروه بین الملل: وزارت خارجه ایران در آخرین گزارشی که درباره نحوه اجرای برجام به مجلس شورای اسلامی ارائه داده است، ابراز امیدواری کرده است که مذاکرات مربوط به احیای برجام در ابتدای دولت ابراهیم رئیسی «تکمیل شود».
این گزارش که بیست و دومین گزارش سه‌ماهه وزارت امور خارجه در خصوص برجام بود شامل آخرین وضعیت مذاکرات جاری است.
بر اساس تبصره یک قانون «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» مصوب ۲۱ مهر ماه ۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی مقرر داشت که «وزیر امور خارجه موظف است روند اجرای توافقنامه را هر سه ماه یک بار به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گزارش دهد.»
بر اساس این تبصره کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز موظف است هر ۶ ماه یک بار گزارش اجرای برجام را به صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارائه کند. مذاکرات وین به منظور احیای برجام از فروردین ماه امسال (۱۴۰۰) کلید خورد و تاکنون ۶ دوره آن برگزار شده است.
این گزارش در ۱۴ بند شامل نتایج توافق و اجرای برجام، کوشش صادقانه برای رعایت خطوط قرمز، بدعهدی آمریکا، خروج آمریکا از برجام، اقدامات کم نتیجه اروپا پس از خروج آمریکا، جنگ تمام عیار اقتصادی دولت آمریکا علیه مردم ایران، استفاده از ساز و کار بند ۳۶ برجام برای حل و فصل اختلافات، کاهش تعهدات هسته‌ای اجرای قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها،صیانت از حقوق ملت ایران، شکست سیاست فشار حداکثری، حزب دموکرات و بازگشت به برجام، مستند سازی ضرورت رفع تحریم ها، مذاکرات وین منطبق با سیاست قطعی نظام و آخر دعوانا تدوین شده است.
در بند ۱۳ این گزارش درباره مذاکرات وین برای احیای برجام آمده است: از ابتدای سال ۱۴۰۰ دولت جمهوری اسلامی ایران وارد مذاکراتی سخت و نفس گیر با کشورهای عضو کمیسیون مشترک برجام و از طریق آنان به صورت غیر مستقیم با آمریکا شد مبنای این مذاکرات که تاکنون ۶ دور آن برگزار شده است دقیقا منطبق با سیاست قطعی نظام توسط مقام معظم رهبری در اول فروردین ۱۴۰۰ اعلام شده است که ایشان فرمودند آمریکایی‌ها باید تمامی تحریم‌ها را لغو کند و ما راستی آزمایی خواهیم کرد و سپس به برجام بر می‌گردیم و این یک سیاست قطعی است.
همچنین در ادامه گزارش آمده است: خروجی این مذاکرات، مصوبه کمیسیون مشترک برجام خواهد بود که پیوست رفع تحریم‌ها، اقدامات هسته‌ای و طرح اجرایی چگونگی اجرا از جمله راستی آزمایی را دارد. این مصوبه بدون حضور آمریکا خواهد بود و متعاقب انجام تعهدات رفع تحریم‌ها و با کمیسیون مشترک آمریکا به عنوان عضو برجام باز خواهد داشت.
بر اساس چارچوبی که تاکنون در مذاکرات وین به دست آمده است در صورت حصول توافق و بازگشت آمریکا به برجام همه تحریم‌هایی که طبق برجام رفع شده بودند مجدداً رفع خواهند شد. علاوه بر این، کلیه تحریم‌های ترامپ که در صورت استمرار عضویت آمریکا در برجام نمی‌توانستند و به بهانه های دیگر رفع شوند، آنها هم رفع می شوند. بر این اساس طرف مقابل عنوان می‌کند که در نتیجه بازگشت به برجام تمامی تحریم‌های ذکر شده در برجام به شمول بخشی موضوعی و یا شخصی و نیز کلیه تحریم‌های وضع شده بعدی که مانع انتفاع ایران از آثار لغو تحریم‌های برجامی می‌شوند رفع خواهند شد.
بر این این اساس با بازگشت آمریکا به برجام شاهد رفع تحریم های مالی و بانکی؛ رفع تحریم های مربوط به نفت گاز و پتروشیمی؛ رفع تحریم های مربوط به کشتیرانی کشتی سازی و بنادر؛ رفع تحریم‌های مربوط به بخش خودروسازی؛ رفع تحریم‌های مربوط به نرم‌افزار و فلزات (تحریم برجامی)؛ رفع تحریم های مربوط به بخش های آهن فولاد آلومینیوم و مس(تحریم ترامپ)؛ رفع تحریم‌های بخش‌های ساخت وساز ، معدن، تولید، منسوجات و بخش مالی خواهیم بود.
در حوزه هواپیمایی نیز بر اثر بازگشت آمریکا به برجام، امکان فروش، اجاره یا انتقال هواپیماهای مسافربری تجاری، خدمات جانبی و لوازم یدکی، نرم افزارهای مرتبط با آن و تعمیر و نگهداری و بازبینی‌های ایمنی و ضمانت‌های مربوط نیز ولو برای اشخاص آمریکایی مقدور خواهد شد.
همچنین امکان صادرات فرش و اقلام خوراکی از ایران به آمریکا مقدور خواهد شد.
بدین ترتیب و بنابراین نتایج تمامی تحریم های موضوعی علیه اقتصاد ایران شامل تحریم های قبل از برجام (مالی و بانکی، بیمه، انرژی و پتروشیمی، کشتی رانی، کشتی سازی و بخش بنادر، طلا و فلزات گرانبها، نرم افزار، صنعت خودرو، فروش هواپیما و خدمات مربوطه، و واردات فرش و مواد غذایی از ایران(و تحریم های بعد از برجام، زمان ترامپ )صنایع فلزات ایران، صنایع معدنی، عمران، صنایع نساجی، تولید) رفع خواهند شد.
در صورتی که در وین توافق حاصل شود، آمریکا اجرای قوانین کنگره به شرح زیر را متوقف می کند و لذا این تحریم ها فاقد آثار اجرایی خواهند بود: قانون مجوز دفاعی سال (۲۰۱۲م)؛ قانون کاهش تهدید ایران و حقوق بشر سوریه( ۲۰۱۲م)؛ قانون آزادی ایران و مبارزه با اشاعه(۲۰۱۲ م)؛ قانون تحریم‌های ایران.
در مورد قوانین لغو روادید و قانون مبارزه با دشمنان آمریکا از طریق تحریم (کاتسا) ایالات متحده متعهد است که هیچ یک از مفاد آنها اجرای کامل تعهدات برجامی توسط آمریکا را خدشه دار نکند. این بدان معنی است که هر دو قانون بر اجرای کامل تعهدات برجامی آمریکا بالاثر خواهند بود. چنانچه خلاف آن ثابت شود ، در واقع نقض تعهدات آمریکا ذیل برجام تلقی خواهد شد، که می‌تواند با واکنش جمهوری اسلامی ایران بر اساس حقوق خود مندرج در بندهای ۲۶ و۳۶ برجام مواجه گردد.
آمریکا همچنین در صورت توافق کامل فرمان‌های اجرایی زیر را لغو می‌کند:
مربوط به قبل از برجام: فرمان اجرایی ۱۳۷۵۴؛ فرمان اجرایی ۱۳۵۹۰؛ فرمان اجرایی ۱۳۶۲۲؛ فرمان اجرایی ۱۳۶۴۵؛ فرمان اجرایی ۱۳۶۲۸.
مربوط به زمان ترامپ: بخشی از فرمان اجرایی ۱۳۸۴۶؛ فرمان اجرایی ۱۳۷۸۱(تحریم صنایع فلزات ایران)؛ فرمان اجرایی ۱۳۹۰۲( تحریم صنایع معدنی، عمران، نساجی و تولید)؛ فرمان اجرایی ۱۳۸۷۶( تحریم علیه دفتر مقام معظم رهبری و مجموعه‌های وابسته).
همچنین شناسایی سپاه پاسداران انقالب اسلامی به عنوان به اصطلاح سازمان تروریستی خارجی ابطال خواهد شد.
علاوه بر این بیش از هزار شخص حقیقی و حقوقی (فرد، نهاد، کشتی و هواپیما) از فهرست تحریم‌های آمریکا خارج می‌شوند.
این فهرست شامل: تمامی بانک‌ها و موسسات مالی (به جز یک مورد)،
• تمامی شرکت‌های بیمه‌ای،
• تمامی شرکت‌های نفتی، پتروشیمی و پالایشگاه‌های ایرانی،
• اغلب شرکت‌های حمل و نقل، کشتیرانی و کشتی سازی،
• اغلب شرکت‌های بزرگ در زمینه فلزات،
• سازمان انرژی اتمی و شرکت‌ها و موسسات پژوهشی وابسته به آن،
• سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ در حوزه‌های انرژی، نیروگاهی، صنعتی، تجاری و اقتصادی،
آمریکا همچنین اقدامات مکمل تحریم به شرح زیر را مورد بازنگری، اصالح یا ابطال قرار خواهد داد به نحوی که منعکس کننده لغو تحریم‌ها باشد:
• توصیه‌نامه شبکه مقابله با جرایم مالی (فین سن) در مورد ایران (می و اکتبر ۲۰۱۸)؛
• توصیه نامه دریانوردی جهانی(می ۲۰۲۰)؛
• توصیه نامه دفتر کنترل داراییهای خارجی (اوفک)
در مورد صنایع هوانوردی ایران (جولای ۲۰۱۹)؛
• توصیه نامه دفتر کنترل داراییهای خارجی(اوفک) در مورد حمل و نقل دریایی محصولات نفتی (مارس ۲۰۱۹)؛
• توصیه نامه دفتر کنترل دارا یی های خارجی (اوفک) در مورد حمل و نقل دریایی محصولات نفتی (سپتامبر ۲۰۱۹)؛
• در مورد کانال مالی سوئیس (اکتبر ۲۰۱۹ ،)آمریکا آماده ابطال آن می‌باشد، زیرا بازنگری آن مستلزم تغییرات بسیار کلی با توجه به تغییر نظام تحریم‌ها خواهد بود، ولی در صورت تمایل ایران، آمریکا آماده بازنگری آن است؛
• توصیه نامه وزارت امور خارجه در مورد صادرات محصوالت فلزی به ایران (دسامبر ۲۰۱۹)؛
• مجوزهای مربوط به صنعت هواپیمایی، و واردات فرش و موادغذایی از ایران به آمریکا؛
• درج راهنماها و سؤالات متداول (اِف اِی کیو) در سایت اوفک.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در در نامه پیوست این گزارش که بیست و دومین گزارش و آخرین گزارش وزارت خارجه درباره برجام به مجلس محسوب می‌شود، تاکید کرده است که در مذاکرات فعلی که توسط دولت روحانی انجام شده، طرفین به یک «چهارچوب یک توافق محتمل برای رفع تحریم‌ها» نزدیک شده‌اند و ابراز امیدواری شده است که مذاکرات مربوط به احیای برجام در ابتدای دولت ابراهیم رئیسی «تکمیل شود».
آخرین دور مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام ۳۰ خرداد شروع شده است و تاکنون شش دور از این مذاکرات برگزار شده ولی زمانی برای دور هفتم آن هنوز مشخص نشده است؛ دوری که به نظر می رسد اعلام آغاز آن به معنای پایان مذاکرات نیز خواهد بود.
بر این اساس «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری شامگاه دوشنبه اعلام کرد واشنگتن آماده بازگشت به دور هفتم مذاکرات وین در خصوص برجام است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تصریح کرد که این کشور ضرب‌الاجلی برای بازگشت به دور هفتم مذاکرات وین تعیین نمی‌کند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مدعی شد تنها تهران می‌تواند بگوید که این مذاکرات چه زمانی از سر گرفته خواهند شد.
ند پرایس گفت: «در خصوص این گفت‌وگوها ضرب‌الاجلی تعیین نمی‌کنیم اما با گذشت زمان، پیشرفت‌های هسته‌ای ایران، روی دیدگاهمان درباره بازگشت به برجام، اثر خواهد گذاشت.»
بدین وسیله آمریکا همزمان با اعلام آمادگی برای آغاز دور بعدی مذاکرات ایران را نیز تهدید می کند که برداشتن گامهای بیشتر در راستای کاهش تعهدات برجامی می تواند باعث تجدیدنظر در خصوص بازگشت واشنگتن به برجام شود.
نظر شما