ثریا آسایش؛ بازار: بسیاری از مشاغل در مسیر خود با ناملایماتی روبه رو می‌شوند که ممکن است موجب نابودی آن شغل شود. در این میان، آرایشگری همچنان طنازانه روبه جلو حرکت می‌کند و دور از ذهن است که از چرخه زندگی مردمان این کره خاکی حذف گردد چون زیبایی و آراستگی جزو ذات جدایی ناپذیر انسان است.
اما این دیدگاه یک روی سکه است. روی دیگر سکه به ناملایماتی بازمی‌گردد که این پتانسیل را دارد شاغلان جذاب‌ترین شغل‌ها را هم از پای در بیاورد. تحریم، تورم و بحران کرونا این حرفه را به سمتی برده که گرانی اقلام مصرفی از یک سو و ترس از حضور در مکان‌هایی چون آرایشگاه از سوی دیگر، رکود را برای این شغل رقم زده است. رکودی که شاید بتوان آن را به «رکود تورمی» تعبیر کرد؛ چراکه گرانی در اقلام مصرفی آرایشگاه‌ها هم امان شاغلان این حرفه را بریده و هم مشتریان را به سمتی سوق داده که بعضأ عطای شغل آرایشگری را به لقایش ببخشند.
گرانی در اقلام مصرفی آرایشگاه‌ها هم امان شاغلان آرایشگری را بریده و هم مشتریان را به سمتی سوق داده که بعضأ عطای آرایشگاه را به لقایش ببخشند
اکنون شرایط در استان یزد به گونه ای است که برخی آرایشگاه‌ها به علت گرانی اقلام مصرفی و اجاره بها مجبور به تعطیلی مغازه‌های خود و خروج از این صنف شده‌اند و در این میان، جوانانی که با امید و انگیزه وارد این کار شده‌اند، دل‌زده و سرخورده هستند.
افزایش هزینه ها و درآمد که همراه با کم شدن مراجعات پس از بحران کرونا و تورم کم‌سابقه به وجود آمده است، سیل بیکاران را به شهر اضافه کرده و این در حالی است که آرایشگری یکی از معدود شغل‌هایی بوده که همواره طرفداران و کاربلدان بسیاری را به سوی خود جذب کرده است.
در این گفت‌وگو، غلامرضا نیک‌رفتار، رئیس اتحادیه آرایشگران و پیرایشگران مردانه استان یزد در خصوص این حرفه و مشکلات پیش روی شاغلان و مشتریان سخن می گوید.
* افزایش قیمت‌ها چه مشکلاتی را برای آرایشگرها ایجاد کرده است؟
اتحادیه آرایشگاه‌های مردانه سالی یکبار حق افزایش قیمت را دارد، آن هم درصد معقول و مشخصی است. تورم تناسبی با دستمزد دریافتی ندارد. بعضی هزینه‌ها مثل بیمه، اجاره‌بها و لوازم مصرفی چندین برابر شده در حالی که همچنان نرخ آرایشگری در سال یکبار تغییر می‌کند. سال گذشته بالاترین میزان ترک این شغل را در چندین سال اخیر داشته‌ایم. از یک سو مراجعات کم مشتریان و از سوی دیگر افزایش هزینه‌ها منجر به تعطیلی مغازه ها شده است.
* تخلف و دستمزدهای خارج از عرف در بین آرایشگران یزد چقدر است؟
دستمزد آرایشگرها نسبت به تورم موجود در بازار کم است. نمی‌توان هم گفت شغلی در دنیا وجود دارد که در آن تخلف صورت نگیرد. البته شایسته نیست وجود تخلف در برخی آرایشگران را به کل مجموعه تعمیم داد. ممکن است تعداد انگشت شماری دچار خطا شوند و دستمزدهای خارج از ضوابط دریافت کنند که در این صورت با متخلفان برخورد می‌شود. متخلفان ابتدا اخطار دریافت کرده و سپس به تعزیرات و بازرسی معرفی می‌شوند.
کم شدن مراجعات منجر به کاهش درآمد آرایشگران شده است
* آیا منطقه‌ای که آرایشگاه در آن وجود دارد تعیین کننده نرخ است؟
در سراسر استان، آرایشگران درجه دارند و هیچگاه نمی‌توان گفت که چون آرایشگاه در منطقه بالای شهر قرار دارد، باید نرخ بیشتری دریافت کند. نرخ آرایشگاه درجه یک در کل استان ثابت است و درجه فنی آرایشگاه بر اساس ضوابط داخلی و مجوز صورت می‌گیرد. یک آرایشگاه شیک در منطقه صفاییه یزد می‌تواند درجه دو باشد و آرایشگاهی دیگر در منطقه پایین‌تر درجه ممتاز را بگیرد.
* تعیین نرخ آرایشگاه‌ها بر چه اساس است؟
ضوابط اتحادیه برای نرخ گذاری بر مقیاس متراژ، امکاناتی چون تعداد صندلی، جای مخصوص اصلاح کودک، گریم داماد، مبلمان داخلی و تهویه و... است و اگر این امکانات همراه با مجوز درجه بندی فنی مورد تایید اتحادیه باشد آرایشگاه، درجه بالاتری را کسب می‌کند.
* عمده مشکل آرایشگران در یزد چیست؟
مشکل اساسی آرایشگاه‌ها، بیمه تأمین اجتماعی است. آرایشگران معتقدند که این شغل باید در زمره مشاغل سخت قرار بگیرد زیرا این حرفه فرد را فرسوده می‌کند و بیماری‌های خاصی چون بیماری‌های استخوان، آرتروز، اعصاب و چشم را برای آرایشگران به بار می‌آورد. اتحادیه آرایشگران سال‌ها است درخواست دارد که این صنف در زمره مشاغل سخت قرار بگیرد، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است. همچنین بابت بیمه مشاغل سخت و زیان‌آور دست یاری به سوی مجلس شورای اسلامی، وزارت رفاه و سازمان تامین اجتماعی دراز شده است تا بلکه لطف و محبت دست‌اندرکارن امر شامل حال آرایشگران نیز شود.
امیددهی نسبت به آینده، تلاش مفرط اتحادیه آرایشگران یزد برای ترغیب جوانان برای ورود به این حرفه است
* چه گام‌های برای تشویق جوانان برای ورود به این حرفه از سوی اتحادیه برداشته شده است؟
آرایشگران آینده خوبی برای خود نمی‌بینند. افزایش اجاره و هزینه‌ها و پایین بودن دستمزد باعث می‌شود افراد کمتری وارد این حرفه شوند ولی به علت جذابیت‌های که این شغل برای جوانان دارد تقاضا برای ورود به این شغل زیاد است و اتحادیه برای اینکه جوانان را ترغیب به حضور در این حرفه کند، تلاش می‌کند آنان را به آینده امیدوار کند. آرایشگری شغلی است که با مردم ارتباط مستقیم دارد و رمز موفقیت یک آرایشگر، روابط عمومی مناسب است تا بلکه خود را به عنوان یک آرایشگر خوب معرفی کند.
* درباره تاثیر کرونا بر حرفه آرایشگری بفرمایید؟
نه تنها در صنف آرایشگری بلکه در همه مشاغل آمادگی مقابله با این بیماری وجود نداشت؛ البته در شغل آرایشگری شرایط کار سخت‌تر بود زیرا به خاطر ترس مردم از کرونا بازار کار راکد شد و خود آرایشگرها هم ترس مقابله با بیماری را داشتند. آرایشگری شغلی پرخطر و در معرض بیماری است. در مورد مواجهه با کرونا، پس از مدتی مردم و آرایشگران راه مقابله با این بیماری جدید را فهمیدند و تمهیداتی مثل نوبت دهی، پذیرش تک نفری، استفاده از لوازم یک بار مصرف و ضد عفونی کردن وسایل، الزام ماسک برای آرایشگر و مشتری باعث شد تا شرایط تحت کنترل در بیاید.
* چقدر از مشتریان آرایشگری در بحران کرونا کاهش یافت؟
این صنف پنج تا ۱۰ درصد از مشتری‌ها را به خاطر تعطیلی و ترس مردم از بیماری از دست داد و در حال حاضر ۳۰ تا ۵۰ درصد مراجعات مشتری‌ها کم شده. در نتیجه درآمد آرایشگران با معضل جدی روبه رو است. مثلا افرادی که ۲۰ روز یکبار برای اصلاح و پیرایش مراجعه داشتند، اکنون سه ماه یکبار به آرایشگاه مراجعه می کنند البته اکنون شرایط به روال عادی نزدیک‌تر شده است.
* انتظار صنف آرایشگران مردانه یزد از مسئولان چیست؟
حرفه آرایشگری بیماری‌های متعددی برای فعالان این حرفه به دنبال داشته و این صنف در تلاش برای جلب حمایت‌هایی از سوی مسئولان و قانون است. اکنون مشکلات شاغلان این حرفه افزایش یافته و با کاهش درآمد و خروج آنها از این حرفه، آینده شایسته ای برای این افراد قابل انتظار نیست. از این رو، انتظار است مسئولان استان برای قرار دادن آرایشگری در زمره مشاغل سخت اهتمام ورزند که در این خصوص لازم است خدمات ویژه شامل حال آرایشگران شود تا بلکه مرهمی بر مشکلات‌شان باشد.
نظر شما