جواد حیران نیا؛ بازار: نشست وین در حالی امروز نیز دنبال می شود که اخباری مبنی به حصول به توافقاتی در خصوص رفع تحریمهای ایران از یک سو و عقب نشینی ایران از کاهش تعهدات برجامی خود از سوی دیگر مخابره شده است.
پیش از این عباس عراقچی رئیس هیأت مذاکره‌کننده ایران در وین در وین گفته بود ما در نیویورک موفق شدیم به نخستین پیش نویس متن برسیم و آلان کار روی این پیش نویس ادامه پیدا خواهد کرد. این پیش نویس براساس مفاهیم و راه حل هایی است که در لوزان به دست آمده و ما باید به این راه حل ها و مفاهیمی که در لوزان به دست آمده وفادار باشیم و تنها در همان چارچوب مذاکره خواهیم کرد و سعی می کنیم که به یک متن مکتوب برسیم.
وی افزوده بود: ما اکنون متنی داریم که بخش نسبتا قابل توجهی از آن درباره حتی همه عباراتش توافق شده، ولی یک بخش از ان هنوز مورد اختلاف نظر است. در برخی از پارگراف ها یک عبارت مورد اختلاف است و در برخی از پارگراف ها یک جمله و بعضی از جاها کل عبارت مورد اختلاف است، ولی یک بخش قابل توجهی الان به اتمام رسیده است.
در حالی ایران بر رفع همه تحریمهای ترامپی تأکید دارد که روزنامه واشنگتن پست در گزارشی مدعی شده است که در حالی ایران بر رفع همه تحریمهای بازاعمال‌شده از سوی دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا بعد از خروج از برجام و همچنین رفع ۱۵۰۰ تحریم جدید اعمال‌شده از سوی دولت او اصرار دارد که «طبق گفته مقام‌های مطلع از این گفت‌وگوها هم ایران و هم دولت بایدن در حال حرکت به سمت برداشتن گام‌های همزمان و متوالی [برای بازگشت به برجام] هستند».
در این راستا «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز مدعی شد که «تفاهم جدیدی» برای اجرای طرح «پایبندی در برابر پایبندی» در حال شکل‌گیری در گفت‌وگوها است.
البته این موضوع قویاً از سوی ایران رد شده است. عراقچی در این خصوص گفته است ما خواهان رفع کامل تحریمها هستیم؛ این شامل تحریمهایی می‌شود که در دوران ترامپ وضع شده است و همه تحریمهای برجام را نیز شامل می‌شود.
عراقچی با تاکید بر لغو کامل تحریمها در «یک مرحله» افزود: به «گام به گام» و «مرحله به مرحله» بودن لغو تحریمها اعتقادی نداریم و حتماً باید رفع تحریمها را راستی آزمایی کنیم و بعد اقداماتمان را انجام دهیم؛ این سه اصل کلیدی است که راهنمای ما در مذاکرات وین هم بوده است.
سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیأت مذاکره‌کننده کشورمان در وین، در واکنش به برخی گزارش‌های کذب رسانه‌های غربی، تأکید کرد به هیچ وجه بحثی تحت عنوان «توافق موقت» یا موضوعاتی از این دست در گفتگوهای ایران و گروه ۱+۴ مطرح نیست.
عراقچی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران تنها در خصوص گام نهایی جهت رفع تحریمهای ظالمانه علیه ملت ایران گفتگو می‌کند و شایعاتی نظیر طرح‌های گام به گام یا توافق موقت، بی‌پایه و اساس است. ایران، همانگونه که مقام معظم رهبری تأکید فرمودند، به هیچ وجه اجازه فرسایشی شدن مذاکرات را نخواهد داد و در عین حال برای رسیدن به نتیجه شتاب و تعجیل نیز نخواهد کرد و تصریح دارد که گفتگوها باید با دقت و با حفظ منافع و مواضع قطعی کشور انجام شود.
با توجه به این مواضع چند نکته حائز اهمیت است:
۱-تأکید ایران بر لغو همه تحریمهای دوره ترامپ با تاکید بر پیوست دو برجام است. بر این اساس تحریمهای هسته ای توسط رئیس جمهور آمریکا لغو می شود و تحریمهای غیر هسته ای مصوب کنگره آمریکا نیز توسط رئیس جمهور آمریکا ویو، اسقاط و متوقف می شود.
۲-تحریمهای کنگره آمریکا در سال هشتم برجام(کمتر از سه سال دیگر) و مطابق برجام توسط کنگره آمریکا باید لغو شود. متعاقب تحقق این موضوع، ایران نیز لایحه مربوط به پروتکل الحاقی را به مجلس شورای اسلامی می‌فرستد تا درباره آن تصمیم گیری شود.
۳-پیچیدگی رفع تحریمها به تحریمهایی باز می گردد که برچسب آنها توسط ترامپ از هسته ای به غیر هسته ای از جمله سلاحهای کشتار جمعی، نقض حقوق بشر و مبارزه با تروریسم(پاتریوت) و قوانین مبارزه با پولشویی(سیسادا) تغییر یافته است. ایران تاکید دارد که همه تحریمهای دوره ترامپ تحت هر عنوانی باید لغو شود.
۴-تأکید ایران بر لغو همه تحریمهای دوره ترامپ در حالی است که وی با تغییر برچسب تحریمها هزینه لغو تحریمهای غیر هسته ای(که قبلا ذیل عنوان هسته ای بوده) را برای بایدن بالا برده است. بر این اساس بایدن بر اساس آنچه اعلام شده صرفا تحریمهای ناسازگار با برجام را رفع خواهد کرد. در اینجا موضوع «لغو» مطرح نیست و برخی تحریمهای غیر هسته ای صرفا «تعلیق» می شوند.
۵-اقدامات و خرابکاری های اخیر اسرائیل علیه مواضع ایران(حمله به کشتی ساویز در دریای سرخ و خرابکاری در نطنز) اگرچه به کمک امریکا در مذاکرات می آید ولی در صورت تداوم می تواند مذاکرات را به کلی نابود کند. در این صورت به نظر می رسد امریکا شدت و حدت اقدامات آتی اسرائیل را کنترل خواهد کرد تا اوضاع از کنترل آمریکا خارج نشود.
۶-برگ برنده ایران در مذاکرات غنی سازی اورانیوم و نصب سانتریفیوژهای پیشرفته است. ایران نیز در مقابل اقدامات خرابکارانه علاوه بر تمهید برای واکنش همتراز، بر غنی سازی نیز تاکید خواهد داشت. کاهش سطح غنی سازی از سوی ایران تنها باید با تضمینهای قوی صورت گیرد.
۷-در حالی به نظر می رسد دود سفید از مذاکرات وین در حال بیرون آمدن است که مسائل پیچیده و دشواری پیش روی طرفین است. چگونگی لغو تحریمها و بهره مندی «عملی» ایران از لغو تحریمها از مهمترین عوامل تسهیل کننده روند مذاکرات خواهد بود.
نظر شما