مهار تورم، شرط لازم حل سایر چالش‌ها

به گزارشبازار به نقل از ایبنا، همتی رییس کل بانک مرکزی ششم فروردین ماه ۱۴۰۰ در یادداشتی اینستاگرامی به تشریح اولویت های بانک مرکزی برای تحقق شعار سال ۱۴۰۰ و اجرای عملی بیانات رهبر معظم انقلاب در ایام نوروز پرداخت. رییس شورای پول و اعتبار در این یادداشت به اولویت هایی همچون مهار تورم، تقویت ارزش پول ملی،   محدود کردن رشد نقدینگی، کاهش ناترازی بانک‌ها مدیریت نوسانات ارز، هدایت منابع بانکی به سمت تولید و ارتقای شفافیت و مقابله با هرگونه پولشویی در سال جدید تاکید کرد.

کامران ندری استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به اولویت های مطرح شده گفت: اصلی ترین ماموریت و وظیفه هر بانک مرکزی، کنترل و مهار تورم است.   در حقیقت اگر تورم را کنترل کنیم، ارزش پول ملی هم تقویت می شود. اینکه می بینید نرخ ارز هر چندگاهی یک جهشی را تجربه می کند، (صرفنظر از تحریم ها) یک بخشی از آن به دلیل تورم است.

وی افزود: یعنی تورم داخلی در اقتصاد باعث می شود که قدرت رقابت پذیری کالاهای داخلی نسبت به کالاهای خارجی کاهش پیدا کند، به همین خاطر هر از چندگاهی نرخ ارز به یک باره جهش و افزایش پیدا می کند، تا این کاهش درجه رقابت پذیری کالاهای داخلی در مقایسه با کالاهای خارجی ترمیم و اصلاح شود. بنابراین اگر تورم مهار و کنترل شود، اهداف بعدی یعنی تقویت ارزش پول ملی و کنترل نوسانات نرخ ارز، به طور نسبی محقق می شود. البته نمی گویم که به طور ۱۰۰ درصد با کنترل تورم مسئله نرخ ارز مدیریت می شود، زیرا اگر تحریم ها برداشته نشود و نتوانیم صادرات داشته باشیم، همیشه با چالش نرخ ارز در اقتصاد مواجه خواهیم بود. منتهی یکی از عوامل اثرگذار بر نرخ ارز، همواره تورم بوده و هست. بانک مرکزی نیز با تحریم ها کاری نمی تواند انجام دهد، ولی اگر بتواند تورم را کنترل کند، از این طریق می تواند نقشی را که برای تقویت ارزش پول ملی و مدیریت بازار ارز باید ایفا بکند را انجام دهد و بیشترین از بانک مرکزی انتظار نداریم.

ندری در ادامه یادآور شد: در خصوص بحث بعدی یعنی هدایت منابع به سمت تولید هم باید گفت اگر منظور این است که نظام وام دهی در بانک ها اصلاح و عادلانه تر شود و همه مردم به وام های بانکی دسترسی آسان داشته باشند، تبعیض ها برداشته شود، کسب و کارهای کوچک و متوسط به همان اندازه ای که شرکت های بزرگ از منابع بانکی استفاده می کنند، اینها نیز به سهولت به تسهیلات و وام های بانکی دسترسی داشته باشند، بایستی گفت که این سیاست و اولویت، کاملا درست و خوب است و حرکت در این مسیر، گام موثری در اصلاح نظام بانکی محسوب می شود. ولی اگر منظور این باشد که نقدینگی خلق کنیم و سپس این نقدینگی خلق شده را به سمت تولید هدایت کنیم، باید گفت که این یک امر نشدنی و محال است. زیرا خلق بیش از حد نقدینگی، فقط منجر به تورم می شود و هیچ کمکی به تولید نمی کند.

این کارشناس اقتصادی در خصوص مبارزه با پولوشویی نیز گفت: این هدف و اولویت کاملا درست است. در سال های گذشته، در مقایسه با نظام بانکی بین الملل، موضوع مبارزه با پولشویی و شفافیت را خیلی جدی نگرفتیم، در حقیقت اگر تحریم ها برداشته شود، به خاطر مشکلاتی که در زمینه مبارزه با پولشویی داریم، نمی توانیم با نظام بانکی بین الملل ارتباط برقرار کنیم. به بیان دیگر، FATF از ایران چه می خواهد؟ می خواهد شفافیت داشته باشد. معاملات و تراکنش هایی که از مبدا ایران یا به مقصد ایران، انجام می شود، اینها باید شفاف باشد و مشخص شود بابت چه معامله ای بوده است. به بیان دیگر، هدف مبارزه با تروریسم و مبارزه با پولشویی، همین شفافیت است.

به گفته کامران ندری، ناترازی های برخی بانک ها به گونه ای است که صورت های مالی آنها، دارای مشکل است. در واقع دارایی ها و بدهی های بانک ها و جریان ورود و خروج نقدینگی شان، با یکدیگر همخوانی ندارد. بنابراین تعدادی از این بانک ها زیان ده هستند. وی تاکید کرد: اصلاح صورت های مالی برخی از بانک های ناتراز، بر اساس استانداردهای بین المللی باید انجام شود.

این استاد اقتصاد معتقد است: اگر ما نتوانیم این مسائل را حل کنیم، برداشته شدن تحریم ها هم مشکلات بانکی ما را حل نمی کند. یعنی بانک های دنیا با بانک هایی که شفافیت کافی را ندارند و صورت های مالی آنها، مشکل دارد، ارتباطی نخواهد داشت.

وی در جمعبندی صحبت های خود اظهار داشت: در این شرایط حساس کنونی، باید تمرکز مسئولان اقتصادی بر حل مشکل تورم باشد. زیرا شرط لازم و نه کافی برای حل سایر چالش ها و مشکلات اقتصادی، این است که اول معظل تورم را کنترل و مهار کنیم.