«جاده ابریشم دیجیتالی»؛ رویکرد چند بعدی پکن به احیای راه باستانی

بازار؛ گروه بین الملل: سایت تحلیلی نشنال اینترست اخیرا مقاله ای با قلم «گراسیا واتسون» با عنوان «آیا آمریکا برای چالش طرج یک کمربند یک جاده چین آماده است؟» منتشر نموده است. ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.

از اوایل سال ۲۰۲۰ شایعاتی مبنی بر توقف ابتکار یک کمربند یک جاده چین، طرح اقتصادی با ارزش رئیس جمهور چین، در پی شیوع ویروس کرونا منتشر شد. اما اکنون مشخص شده که این شایعات آرزوی کشورهای غربی بوده و واقعیت ندارد.

دقیق تر خواهد بود اگر بگوییم محدوده این طرح از استراتژی سنتی خود یعنی توسعه عمدتا زیربنایی به سمت تلاش های مدرن و ظریف تر تغییر می کند و ویروس کرونا عامل اصلی این تحول بوده است. اگرچه درست است که همه گیری جهانی تأثیر قابل توجهی بر سطح دسترسی چین گذاشته است، اما این فرصت مناسب را برای تغییر پارامترهای طرح «یک کمربند یک جاده» و جهت گیری مجدد به سمت تلاش های مرتبط تر به پکن ارائه داده است.

در طول سال ۲۰۲۰، تعدادی از پروژه های این طرح بزرگ یا متوقف شده و یا منتفی شدند و بسیاری از کشورها تلاش کردند بازپرداخت وام های خود را به پکن موکول کنند. حتی در این صورت، چین از این فرصت برای ایجاد خدمات بهداشت عمومی و خدمات دیجیتالی استفاده کرد.

ایده تلاش جهانی بهداشت جهانی که توسط چین رهبری می شود، ایده جدیدی نیست. اولین بار در سال ۲۰۱۷ هنگامی که «شی جین پینگ» پیمانی را با سازمان بهداشت جهانی (WHO) امضا کرد و متعهد شد سلامت را به عنوان کانون اصلی طرح یک کمربند یک جاده قرار دهد، این ایده معرفی شد.

اما در سال ۲۰۲۰ مورد توجه قرار گرفت که تحت حمایت طرح یک کمربند یک جاده، شرکت های چینی در تلاش برای مقابله با روایت جهانی رایج از نقش منفی آن در گسترش ویروس کرونا، تجهیزات محافظتی شخصی را در سراسر جهان اهدا کردند. ابعاد سلامت جاده ابریشم شامل تهیه تجهیزات پزشکی و مشاوره به کشورها و همچنین کمک های مالی به سازمان بهداشت جهانی است، بنابراین می تواند به کشورهای در حال توسعه در ایجاد سیستم های بهداشت عمومی قوی تر کمک کند.

سپس بعد فناوری جاده ابریشم مطرح است یا به اصطلاح جاده ابریشم دیجیتال. اگرچه بیماری همه گیر باعث ایجاد برخی از اشکالات در تلاش چین برای تبدیل شدن به پیشروترین ارائه دهنده فناوری ۵G در جهان شد ، اما فرصت های غیر منتظره ای را فراهم کرده است.

در طول سال ۲۰۲۰، شرکت های فناوری چینی خدمات پزشکی متعددی را با استفاده از شبکه ۵G ارائه داده و به ساخت شبکه های ۵G در داخل و خارج از کشور برای ارتباط کارکنان مراقبت های بهداشتی و بیماران با متخصصان پزشکی کمک کردند و موارد بسیار بیشتری در این زمینه در دسترس است.

در ماه مه سال ۲۰۲۰، کنگره ملی خلق یک برنامه شش ساله را بر پایه ۵G تصویب کرد. هواوی، غول بحث برانگیز مخابراتی چین، یک کابل فیبر نوری شش هزار کیلومتری را نیز در آن سوی اقیانوس اطلس بین برزیل و کامرون قرار داده است، در حالی که گسترش سیستم عامل های پرداخت دیجیتال مانند WeChat Pay و Alipay به بین المللی سازی بیشتر یوان کمک کرده است.

«جاده ابریشم سبز» نسبتاً کمتر مورد توجه قرار گرفته است، اما نشان دهنده تلاشی است که تقریباً در آینده اهمیت بیشتری خواهد یافت. گزارش ها حاکی از آن است که نسبت پروژه های مرتبط با انرژی تجدیدناپذیر در سراسر  چین رو به کاهش است.

به عنوان مثال، در اواخر سال گذشته وزارت محیط زیست چین چارچوبی را برای طبقه بندی پروژه های یک کمربند یک جاده  بسته به تأثیرات زیست محیطی آنها منتشر کرد. بر اساس یک تجزیه و تحلیل، این سیستم به جلوگیری از آلودگی، تغییر آب و هوا و از دست دادن تنوع زیستی ناشی از پروژه های بزرگ زیرساختی مرتبط با طرج یک کمربند یک جاده کمک خواهد کرد. در سال ۲۰۲۰ نیز، ۵۷ درصد سرمایه گذاری چین در زیرساخت های انرژی بر روی منابع تجدیدپذیر متمرکز شده بود.

با این وجود همه چیز تغییر نکرده است. طرج یک کمربند یک جاده، در هسته اصلی خود، یک مدل توسعه مبتنی بر زیرساخت است. برنامه های پکن برای آینده هنوز به کریدورهای اقتصادی در سراسر آسیا و اروپا متکی است و از آنجا که پروژه های آن تمایل به استفاده از شرکت های چینی دارد، مشاغل مهمی را برای نیروی کار ایجاد می کنند. با این حال، طرح یک کمربند یک جاده همیشه  می تواند با دامنه های جدید سازگار شود و همچنان مرتبط باقی بماند، چیزی که اکنون در عرصه های بهداشت، فناوری و انرژی سبز اتفاق می افتد.

همانطور که گفته شد، طرح یک کمربند یک جاده مهم باقی مانده و اکنون انسجام و جهت گیری جدیدی دارد. اگر به معنای واقعی رقابت قدرتهای بزرگ با پکن برقرار باشد ، بایدن به برنامه ای چند جانبه و هماهنگ برای مقابله با تغییر شکل طرح یک کمربند یک جاده نیاز دارد.