بازار؛ گروه بین الملل: در شرایطی که اغلب کشورهای صنعتی واکسیناسیون را شروع کرده اند و در اغلب این کشورها فعالیتهای صنعتی و تولیدی با رعایت پروتکل های بهداشتی از سر گرفته شده است، خبرها از افزایش حجم تجارت کالاهای اساسی در دنیا حکایت دارد ولی مهمترین مساله ای که این روزها در گزارش بانک جهانی مطرح است، افزایش قیمت کالاهای اساسی در آخرین ماه سال قبل میلادی به جز کالاهایی است که در بخش انرژی قرار دارند. خبری که نشان می دهد رشد تولید و تقاضا از سال قبل شروع شده است.
بر مبنای گزارش منتشرشده توسط بانک جهانی از میان ۶۳ کالای اساسی، ۵۳ قلم از کالاها در ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ رشد قیمت را نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن تجربه کرده اند.
طبق این گزارش در ماه دسامبر سال قبل قیمت کالاهای اساسی از قبیل چای، روغن نارگیل، ماهی، برنج، مرکبات، شکر و رزین و انواع فلزات شامل مس و سرب و نیکل و روی رشد کرد. در این ماه متوسط قیمت انواع کودهای شیمیایی و منابع انرژی شامل زغال سنگ و گاز طبیعی هم با رشد همراه بود.
رشد قیمت ۵۳ قلم کالا
آمارها نشان می دهد متوسط وزنی قیمت این ۵۳ کالای اساسی در آخرین ماه سال قبل بالغ بر ۱۶ درصد نسبت به سال قبل از آن افزایش پیدا کرد این در حالیست که قیمت نفت خام در بازه یک ساله مورد مطالعه با افت ۲۳ درصدی همراه بود.
گزارش منتشر شده توسط بانک جهانی نشان داده است متوسط قیمت کالاهای اساسی به جز کالاهای قرار گرفته در دسته انرژی در سال گذشته به بالاترین سطح از اواسط سال ۲۰۱۴ تا انتهای سال ۲۰۲۰ رسید و نرخ رشد قیمت این کالاها در سال گذشته بالاترین نرخ رشد سالانه از اواسط سال ۲۰۱۱ تا کنون بوده است.
در گزارش منتشر شده در بانک جهانی در مورد دلیل رشد قیمت کالاهای اساسی آمده است: «افزایش حجم تولید به خصوص در کشورهای آسیایی که بیشترین موفقیت را در مبارزه و کنترل کرونا کسب کرده اند یک دلیل مهم برای رشد در این بازارها بود. افت ۳ تا ۴ درصدی ارزش دلار هم در ایجاد این شرایط تازه اثر گذار بود.»
از طرف دیگر افزایش مصرف کالاهای اساسی در دنیا به دلیل از سرگیری فعالیتهای صنعتی و تولیدی در دنیا و در نتیجه افزایش تقاضا برای انواع کالاهای اساسی در مقایسه با اولین روزهای پاندمی کرونا به روند افزایش قیمت انها دامن زد. این شرایط باعث شد تا قیمت کالاهای اساسی رشد کند و تولیدکنندگان هم با رشد درآمد روبرو شوند که از نظر اقتصادی می تواند منافع زیادی برای اقتصاد کشورها به همراه بیاورد.
رشد آهسته تجارت کالا و خدمات
سازمان تجارت جهانی اخیرا گزارشی با عنوان «هنوز خبری از احیای تجارت خدمات دردنیا نیست» تهیه کرد که در این گزارش آمده است: «در فصل سوم سال ۲۰۲۰ ارزش تجارت خدمات در دنیا ۲۴ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل از ان تنزل پیدا کرد ولی در مقایسه با فصل دوم همین سال افت ۳۰ درصدی تجارت خدمات مشاهده شده است. این در حالیست ارزش تجارت کالاها در دنیا در فصل سوم سال ۲۰۲۰ نسبت به مدت مشابه سال قبل از ان ۵ درصد کمتر بود.»
سازمان تجارت جهانی به این نکته تاکید کرد که در صورت کاهش تجارت کالا در دنیا، کالاهایی که بازار عرضه نشده اند در انبارها می مانند و زمانی که تقاضا دوباره رشد کرد وارد بازار جهانی می شوند ولی این شرایط در بازار خدمات وجود ندارد. به عنوان مثال توقف پروازها و تداوم این وضعیت را می توان به معنای فرصتی سوخته برای اقتصاد دنیا قلمداد کرد و حتی بعد از پایان بحران کرونا هم این فرصت قابل احیا شدن نیست.
سازمان تجارت جهانی اعلام کرد در دسته تجارت خدمات، بیشترین آسیب را صنعت گردشگری متحمل شده است. در فلص سوم سال قبل ارزش تجارت خدمات در دنیا ۶۸ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش پیدا کرد در حالیکه در همین بازه زمانی درآمد حاصل از بخش حمل و نقل در دنیا ۲۴ درصد و دیگر بخشها شامل ساختمان، سرگرمی، حقوق و خدمات مالی تنها ۲ درصد تنزل یافت.
نکته دیگر این است که در سال گذشته که یکی از سخت ترین سالها برای اقتصاد دنیا بود، تجارت کالاها کاهش زیادی پیدا نکرد و آمارهای اخیر هم نشان می دهد این بخش به سرعت احیا شده است. آمارهای موجود از تجارت کالا در ۷۲ کشور دنیا که در مجموع ۹۲درصد از تجارت کالا در دنیا را بر عهده دارند نشان می دهد تجارت کالا به سرعت به سطحی که قبل از کرونا بود بازمی گردد. در فصل سوم سال ۲۰۲۰ ارزش تجارت کالا در دنیا نسبت به مدت مشابه سال قبل از ان ۳ درصد کاهش یافته بود.
نظر شما