دریا قدرتی پور؛ بازار: شاید تا چندی پیش هیچکس فکرش را هم نمی کرد که فرش ماشینی در اصفهان به این رونق برسد، رونقی که فرش دستباف را حالا چنان به حاشیه برده است که به خصوص خانواده هایی که در طبقه متوسط هستند ترجیح می دهند حتی برای تزیین خانه هایشان از فرش ماشینی استفاده کنند.
امروز بیش از هزاران کارخانه فرش ماشینی در کشور در حال فعالیت هستند، این در حالی است که کاشان در این رشته، بیشترین تولیدات را در کشور از آن خود کرده است و این صنعت به خاطر قیمت مناسبی که دارد با استقبال زیادی هم مواجه شده و جایگاه مناسبی در میان رقیبانش پیدا کرده است.
صنعت نوظهور اما ناپایدار فرش
این صنعت نوظهور ایرانی، حالا به قدری بازارهای اصفهان را قبضه کرده که این استان را به قطب این محصول در کشور تبدیل کرده است، صنعتی که اقبال به تولید و صادرات فرش دستباف را رو به اغما برده است.
مهدی اسلامی، کارشناس فرش ماشینی، در گفت و گو با خبرنگار بازار در این زمینه می گوید: اصفهان اکنون مهد هنر و طراحی فرش صنعتی شده است، این به همان قضیه مشکلات مربوط به فرش دستباف برمی گردد، البته بماند که طراحان ترک هم گاهی با ارائه طرح ها و رنگ های نو و فانتزی گوی سبقت را از بازارهای اصفهان ربوده اند، گرچه در این میان چینی ها هم دست روی دست نگذاشته اند و مشکل را بحرانی تر کرده اند.
مدیر عامل شرکت فرش بهارستان نیز در گفت و گو با خبرنگار بازار با اشاره به اینکه فرش ماشینی اصفهان در کشور حرف اول را می زند در این مورد می گوید: متاسفانه بازار فرش دستباف به این سبب که به شکل درستی شفاف سازی نشده است باعث شده که نمایندگان فروش را هم به نوعی به ناآگاهی بیاندازد و آنها نتوانند اطلاع درستی به مشتری بدهند.
بازار کاذب و معمای حل نشده رشد قیمت فرش ماشینی
مهدی شادان پور، همچنین به افزایش قیمت فرش ماشینی هم اشاره می کند و می گوید: نوسانات قیمت نفت و دلار باعث شده که مواد اولیه گران شود و به علت کمبود مواد اولیه، بازار کاذبی برای رشد قیمت فرش ماشینی ایجاد شود و مردم کمتر اقبال به خرید کنند و بازار فرش ماشینی راکد شود.
عباس مهتدی هم از فروشندگان بزرگ فرش ماشینی در اصفهان است که در گفت و گو با خبرنگار بازار همین عامل را منجر به رکود بازار فرش ماشینی در اصفهان می داند و اظهار می دارد: مردم اکنون به دنبال طرح های نو و مدرن هستند و به همین دلیل کارخانجات فرش ماشینی باید به سمتی بروند که از طرح ها و نقش های نو استفاده کنند.
تعطیلی خط تولید اکریلیک کارخانه پلی اکریل اصفهان هم دلیل معنادار دیگری است که به رشد قیمت فرش ماشینی اصفهان دامن زده است اما اینکه چرا فرش های چینی و ترکی با وجود تعرفه های واردات و هزینه های تولید قیمت کمتری دارند معمایی حل نشده است
این فرش فروش با سابقه اصفهان ادامه می دهد: اگر بخواهیم به همین رویه ادامه دهیم کشورهای همسایه، گوی سبقت را از ما خواهند ربود. دلیل این مساله تراکم پایین فرش ها و وزن کم و بالتبع پایین تر بودن قیمت هااست.
البته تعطیلی خط تولید اکریلیک کارخانه پلی اکریل اصفهان هم دلیل معنادار دیگری است که به رشد قیمت فرش ماشینی اصفهان دامن زده است اما اینکه چرا فرش های چینی و ترکی با وجود تعرفه های واردات و هزینه های تولید قیمت کمتری دارند معمایی حل نشده است.
رئیس اتحادیه فروشندگان فرش ماشینی در گفت و گو با بازار یکی از دلایل رشد قیمت فرش صنعتی را نبود بهره وری می داند که باعث شده قیمت تولید بالا برود.
جواد قوه عود، درباره کاهش چشمگیر فروش فرش ماشینی در بازارهای داخلی و خارجی می گوید: متاسفانه دستگاه های تولید فرشی که داریم قدیمی است و تولیدکنندگان برای تجهیز و به روز کردن آنها نیازمند بودجه های چند میلیاردی هستند و به همین دلیل جایگزینی امری دور از ذهن است.
قدرت خرید مردم با قیمت ها همخوانی ندارد
وی همچنین با اشاره به تورمی که باعث شده وضعیت اقتصادی مردم با خرید فرش همخوانی نداشته باشد و افراد کمتر به خرید روی بیاورند، ادامه می دهد: قیمت بالای دلار، رشد ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت ها را در پی داشته است، از طرفی به گفته بسیاری از مسئولان مربوط به این صنعت دستگاه های تولیدی فرش اصفهان هم اکنون ۴۰ درصد عقب تر از دستگاه های خارج از کشور است و شاید همین عامل باعث شده که فرش های وارداتی از چین، ترکیه و بلژیک با قیمت های ارزان تر بازار را به دست گیرند.
قوه عود تاکید کرد: از سویی دیگر وجود طرح های فانتزی و قیمت ارزان فرش های صنعتی وارداتی استقبال بیشتری را هم موجب شده است و تنها صادراتی که از استان انجام می شود به کشورهای عراق یا افغانستان بوده که اینها هم بازار مناسبی برای برخاستن فرش صنعتی اصفهان نیست.
مالیات بر ارزش افزوده و وجود قوانین دست و پاگیر و دلالان و واسطه های فرش و عدم نظارت بر ارز نیمایی کاهش رقابت پذیری و وجود واردات بی رویه از مشکلات دیگری است که وضعیت را برای تولید کنندگان دشوارتر کرده است
رییس اتحادیه فروشندگان فرش ماشینی و موکت اصفهان تاکید کرد: ۶۰ درصد تولیدات فرش ماشینی و ۵۰ درصد موکت کشور در استان اصفهان تولید می شود؛ از حدود سه، چهار سال قبل (پیش از کرونا) وضعیت صادرات فرش ماشینی ایرانی در شرایط مناسبی قرار گرفت به نوعی که فرش ماشینی ایران به کشورهای آسیای میانه، عراق، افغانستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌شد، چرا که کیفیت آن از نظر رنگ، طرح، تولید و قیمت بهتر شد و این در حالی است که پیش از آن شرایط به گونه ای بود که فرش ماشینی از کشورهایی همچون ترکیه، بلژیک و چین وارد می شد.
از نظر قوه عود، با وجود آن که سبک زندگی تا حدی تغییر کرده است و مردم به جای استفاده از موکت از سرامیک و کفپوش استفاده می کنند، اما از طرفی جمعیت هم افزایش یافته است و هنوز بسیاری از مردم در نقاط مختلف شهر از موکت استفاده می کنند.
از سویی دیگر مالیات بر ارزش افزوده و وجود قوانین دست و پاگیر و دلالان و واسطه های فرش و عدم نظارت بر ارز نیمایی کاهش رقابت پذیری و وجود واردات بی رویه از مشکلات دیگری است که وضعیت را برای تولیدکنندگان دشوارتر کرده است.
آینده غبار آلود و بیمناک
صنعتگران فرش ماشینی اصفهان در این زمینه معتقدند؛ تا زمانی که این مشکلات از سر راه تولید کننده برداشته نشود نمی توانیم به آینده فرش ماشینی که روزگاری جلال و جبروتی برای خود داشته امیدوار باشیم و بیم آن می رود که این صنعت به اغما برود.
رئیس اتاق بازرگانی اصفهان در این ارتباط در گفت و گو با خبرنگار بازار رویکرد اتاق بازرگانی دوره نهم را تمرکز بر بازارهای هدف صادراتی می داند و می گوید: ما باید زیرساخت های لازم را ایجاد کنیم و در این زمینه دولت هم باید با حمایت از بخش خصوصی این بسترها را ایجاد کند.
بالا بردن سهم بخش صادرات باعث می شود که اقتصاد اصفهان با درآمدهای پایدار روبرو شود و به عنوان قطب صنعتی کشور به موقعیت های خوبی دست پیدا کنیم
وی با اعلام اینکه کمبود مواد اولیه به علت تحریم هایی که وجود دارد یکی از مهمترین مشکلات تولیدکنندگان به شمار می رود ادامه می دهد: اکنون با فرصت استثنایی در زمینه صنعت فرش ماشینی روبرو هستیم که باید از این فرصت استفاده کنیم و با تجربیات بخش خصوصی به نتایج مفید برسیم.
گلشیرازی می افزاید: بالا بردن سهم بخش صادرات باعث می شود که اقتصاد اصفهان با درآمدهای پایدار روبرو شود و به عنوان قطب صنعتی کشور به موقعیت های خوبی دست پیدا کنیم.
سنگ اندازی پیش پای قطب صنعتی فرش ماشینی کشور
حالا قطب صنعتی فرش ماشینی کشور در نبود قوانین چاره ساز و سنگ اندازی هایی که بر سر راهش است ممکن است سر از ناکجا دربیاورد و رو به احتضار برود.
کارشناسان اقتصادی این وضعیت را نیازمند نظارت های دقیق و موثری می دانند که گره گشای گره کور رکود این روزهای فرش ماشینی باشد. با توجه به اینکه قول های بسیاری برای مورد توجه قرار گرفتن این صنعت از سوی مسئولان داده شده، بنابراین باید تا زمانی که این صنعت جان دارد احیا شود تا با از دست رفتن اش، روزهای پشیمانی را به خود نبیند.
نظر شما