مژده باقری؛ بازار: ورود ویروس کرونا به کشور؛ قطب جدیدی از آموزش را پیش روی دانش آموزان و مربیان و حتی اولیا گشود. در حالی که همه در شوکی عجیب به سر می‌بردیم؛ از اسفند ماه مدارس به شکل کاملا تعطیل در آمدند و ۲۱ فروردین ماه برنامه شاد به عنوان شبکه‌ای برای آموزش دانش آموزان توسط آموزش و پرورش معرفی شد.
سال تحصیلی ۹۸-۹۹ به هر نحوی که بود تمام شد! اما در تابستان نگاهی ویژه و تدارکی خاص برای آموزش مجازی دانش آموزان دیده نشد. در نهایت سال تحصیلی ۹۹-۱۴۰۰ در حالی آغاز شد که از همان روزهای اول حضور دانش آموزان اختیاری بود.
در این میان سازمان فناوری نیز طی تفاهمی که در الکامپ ۹۸ با آموزش و پرورش امضا کرده بود به وعده خود عمل کرد و از شبکه هوشمند سازی مدارس با نام «دانا» با حضور رئیس جمهور رونمایی کرد. دانا یک شبکه زیرساختی است و شاد یک شبکه اجتماعی. با این حال و در حالی که دانا شبکه‌ای بود که به تمام مدارس کشور در نقاط دورافتاده نیز خدمات ارائه می‌داد؛ آموزش و پرورش گزینه اول و آخر خود یعنی شاد را انتخاب کرد. به طوری که حضورو غیاب دانش آموزان بر اساس این پلتفرم به طور روزانه چک می‌شود. در حالی که عدم حضور دانش آموزان در این شبکه غیبت محسوب می‌شود؛ مروری بر شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد اولیا و حتی مربیان دل خوشی از این پلتتفرم ندارند و پس از حضور و غیاب برای ادامه درس پلتفرم‌های دیگری را انتخاب می‌کنند. اختلالات، ضعف و دلایل دیگری زیادی هستند که دست به دست هم می‌دهند تا انتخاب بیشتر افراد؛ گزینه‌ای جز شاد باشد.
شاد آموزش و پرورش مردود شد!
کاربری در این خصوص نوشته است: «آقایان وزارت آموزش و پرورش؛ چرا باوجود گذشت چندین ماه از ارائه‌ی آموزش‌های مجازی به دانش آموزان، هنوز برنامه شاد با مشکل مواجه هست!؟ مشکلات این برنامه باعث سردرگُمی فرهنگیان، اولیا و دانش آموزان شده است.»
کاربر دیگری در این خصوص با به اشتراک گذاری عکسی نوشته است: «این وضع نگارشِ اپلیکیشن شاده! بچه‌های محصل قراره با این اَپ درس بخونن. خشت اول گر نهد معمار کج، تا ثریا می‌رود دیوار کج»
یک کاربر به نقل از روزنامه همشهری در این خصوص توییتی با این مضمون را به اشتراک گذاشته است: «بسیاری از دانش‌آموزان و معلمان بعد از حضور و غیاب اجباری در سامانه شاد، به دلیل کندی و قطعی دائمی این سامانه، کلاس درس در اپلیکشین‌های دیگر برگزار می‌کنند. (روزنامه همشهری)
پ. ن: درآمد یکساله آموزش وپرورش از سامانه شاد ۱.۸ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.»
کاربر دیگری در این رابطه نوشته است: «من سه تا بچه دارم
اول با شاد حاضری میزنن بعد هم میرن اسکای روم یا واستاپ. معلم بیچاره میگه برین شاد حاضری بزنین وگرنه مدیر عصبانی میشه و دعواتون میکنه!»
یکی دیگر از کاربران توییتر در انتقاد به عملکرد شاد نوشته است: «پسرم دستش خورد گروه کلاسیش حذف شد دیگه امکان عضو شدن نداره؛ اسیر شدیم!»
این در حالی است که بسیاری از مدارس غیر انتفاعی اساسا از این پلتفرم استفاده نمی کند و «شاد» هیچ گاه زیر بار ترافیک واقعی نرفته است.
آمار کاربران شاد؛ اماها و اگرها!
اما بر اساس آماری که طی چند روز گذشته در رابطه با کاربران شاد منتشر شده، طبق آخرین آمارهای اعلام شده تاکنون ۱۱۰ هزار و ۹۷۹ مدیر، ۱۲ میلیون و ۲۸۶ هزار و ۱۹۳ دانش آموز و ۷۰۶ هزار و ۳۴۲ معلم عضو شبکه شاد شده اند.
بر اساس آمار استخراج شده، میزان استفاده از شبکه شاد در گوگل فایربیس، تعداد کاربران یکتای فعال در ۲۸ روز گذشته ۱۸ میلیون نفر، تعداد کاربران یکتای فعال در هفت روز گذشته ۱۳ میلیون نفر و تعداد کاربران یکتای فعال در روز گذشته ۹.۶ میلیون نفر است.
آمار استفاده از پخش لایو در شبکه شاد در تصویر زیر مشخص است و به بیش از ۶۰۰ هزار پخش زنده در روز پنجم آذرماه رسیده است.
پیغام های یکتای جابه جا شده در شبکه شاد در بازه زمانی ششم آبان تا پنجم آذر ماه بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون متغیر بوده است.
ترافیک شاد در دو دیتاسنتر تولید می شود و بر اساس ثبت اطلاعات مذکور یکی از دیتاسنترها، در بازه زمانی ۳۰ روزه اخیر، بیشینه پهنای باند به ۳۲۱ گیگابایت بر ثانیه رسیده است.
تعداد کاربران شبکه شاد از ساعات ابتدایی صبح به تدریج افزایش می یابد و در ساعت ۱۰ صبح به اوج خود می رسد؛ به گونه ای که بیش از دومیلیون نفر در این ساعت در حال استفاده از شاد هستند! این موضوع و این آمار دقیقا نشان دهنده این مهم است که دانش اموزان و حتی معلمان استفاده از پلتفرم های دیگر را برای آموزش ترجیح می‌دهند.
در نهایت آمار اعلامی از سوی وزارت آموزش و پرورش نشان می دهد که در حال حاضر تعداد کل پیغام های ارسال شده در شبکه شاد ۹ میلیارد و ۲۵۳ میلیون و ۴۱۶ هزار و ۹۳ عدد است. پیشینه پهنای باند ۳۳۰ گیگابایت بر ثانیه و تعداد فایل های ارسال شده سه میلیارد و ۳۵۳ میلیون و ۹۹۱ هزار و ۳۶۲ مورد است.
شاد پس از دوران کرونا یک مکمل آموزشی خواهد بود
«آرش پارساپور» فعال و تحلیلگر حوزه فناوری اطلاعات در گفتگو با بازار تاکید دارد که اپلیکیشن شاد پس از آنکه کلاسهای فیزیکی باز شود قطعا دور انداخته نخواهد شد چرا که هزینه‌های هنگفتی برای آن صورت گرفته اما به اصل خویش بازمی‌گردد و در نقش یک مکمل آموزشی باقی خواهد ماند. او دراین باره بیشتر توضیح داد و گفت: «این حرف به این معناست که شاد از همان ابتدای امر هم تنها نقش یک مکمل آموزشی را داشته و نتوانسته و نمی‌تواند جایگزین کاملی برای آموزش باشد.
اساسا مفهوم آموزش به صورت مجازی آن هم در برخی دروس و پایه‌ها، چندان درست از آب در نمی‌آید و مشکلات ریز و درشتی که شاد هم با آنها دست و پنجه نرم می‌کند کار را خراب‌تر کرده است. » به گفته پارساپور تقریبا هیچ رنگ و بویی از پویا بودن و یا به بیانی دیگر، اینتراکتیو بودن کلاسها در شاد وجود ندارد و موارد مطرح شده برای پویا بودن کلاس همگی با مشکلات عمده‌ای روبرو هستند: «همین مشکلات فنی باعث می‌شود که مردم و بسیاری از مدارس از شاد به عنوان یک دستگاه حضور غیاب استفاده کنند و مابقی کلاس را در اپلیکیشن‌های دیگر ادامه دهند.»
پارساپور تاکید دارد شاد پس از دوران کرونا یک مکمل آموزشی خواهد بود. او اذعان دارد که اگر شاد مجددا دچار تصمیم‌های آلوده سیاسی نظیر انحصارگرایی نشود، احتمالا در همین نقش مکملی خود هم نمی‌تواند چندان دوام بیاورد: «همانطور که می‌دانید ظهور شاد به طور ناگهانی بود و این پروژه احیای یک پرونده قدیمی در وزارت آموزش و پرورش بود که به طور ناگهانی و تنها در عرض چند روز اجرایی شد و فرصت همکاری دیگر پیام‌رسان‌های بومی با آموزش و پرورش گرفته شد. از همین رو در خوش بینانه‌ترین حالتی که برای آینده شاد می‌توان متصور شد اینست که انحصارها باقی بماند و با توجه به ضمانت ده‌ساله‌ای که این اپلیکیشن از سوی متولیان آن گرفته و این ضمانت به آموزش و پرورش داده شده، بعید نیست که این سیاست‌های غلط کماکان باقی بمانند.»
این کارشناس تاکید دارد برخلاف ادعاهای چندین بار مطرح شده برخی دولتمردان و مقامات مسئول، شاد هنوز یک پلتفرم نیست و صرفا پیام‌رسانی مختص کودکان و نوجوانان است که از قضا در آن مباحث آموزشی مطرح می‌شود و یک سری ویژگی ناقص در این زمینه نیز در ان پیاده سازی شده است: «شاد از همان ابتدای امر یک نوشداروی پس از مرگ سهراب بود و توانسته با یک سری تصمیم‌های خاص پابرجا باقی بماند و باید دید که این تصمیم‌ها تا کجا دوام خواهند داشت؟»
ناگفته نماند عدم اعتماد کاربران به این پلتفرم که درواقع دنباله رو راه عدم اعتماد کاربران به پیام‌رسان‌های بومی است از دیگر چالش‌هایی بوده که شاد و به طور کلی حاکمیت با آن سر و کار دارد و راه درمان آن فراتر از بهبود یک اپلیکیشن خاص است. اعتماد از دست رفته مردم به اینگونه پلتفرم‌ها دلایل مختلفی دارد که بارها و بارها در صحبت‌های سیاسیون از آن دم زده شده و باید دید که دولت فعلی و دولت بعدی چگونه می‌تواند این آب رفته را بازیابد.
باید دید در آینده؛ با از بین رفتن ویروس کرونا شبکه شاد به حیات خود ادامه خواهد داد یا به طور کلی به جمع اپلیکیشن‌های غیر فعال و حذف شده کاربران تبدیل خواهد شد؟ نظر شما در رابطه با شاد چیست؟ آیا اگر ویروس کرونا رخت بسته و برای همیشه برود باز هم از شاد استفاده خواهید کرد؟ در حال حاضر چقدر از این اپلیکیشن استفاده می‌شود؟
نظر شما