به گزارش بازار به نقل از فاوا، عادل طالبی، دبیر انجمن کسبوکارهای اینترنتی بر این باور است که سامانه امتا در بلندمدت نمیتواند قیمتها را کنترل کند یا علیه نیروهای سازمانیافته در افزایش قیمتها مقابله کند. اشاره او به سیاست راهاندازی سامانه امتا در احراز هویت کاربران پلتفرمهایی دارد که در حوزه بازار و بازاریابی فعالند. امتا از زمان قانونی شدنش با مخالفتهایی روبهرو شده است. مخالفان متفقالقول از نیاز کنترل و نظارت میگویند؛ اما بر این باورند باید پلتفرمها در شیوه احراز هویت اختیار و انتخاب داشته باشند.
عادل طالبی یکی از منتقدان امتا است و در این گفتگو دلایل خود را در نقد امتا اظهار میکند. آنچه در ادامه میخوانید گفتگوی تفصیلی است که با این استراتژیست حوزه کسبوکارهای اینترنتی و دبیر انجمن کسبوکارهای اینترنتی داشته ایم:
امتا با اهداف مشخصی کار خود را آغاز کرد، از جمله کنترل و نظارت بر قیمت خودرو و مسکن. آیا این سامانه به اهدافش دست یافته است؟
واقعیت این است که در فضای دیجیتال و پلتفرمها سوءاستفادههای سازمانیافته رخ میداد. افراد برای بالا بردن قیمت هماهنگ میکردند. در فضای دیجیتال حالت سنگ مفت گنجشک مفت هم دیده میشد. برای مثال فردی میخواست ماشینش را بفروشد، با قیمتی نسبتاً بالاتر قرار میداد تا شاید کسی به قیمت بیشتر بخرد؛ اما در مراکز شهرداری کارشناسی قیمتگذاری میکرد و چنین اتفاقی رخ نمیداد. در دیوار اما چنین نبود، افراد قیمت خودروها را بررسی میکردند و روی قیمت رویتشده، رقمی قرار میدادند.
یعنی قسمتی از این قیمتهای عجیب و غریب سازماندهیشده بود و قسمتی هم فردی با این احساس بود که میتوان با قیمت بالاتری کالا را فروخت. احراز هویت قسمتهای فردی مشکل نبود. بههرحال با شماره تماسشان آگهی ثبت میکردند؛ اما بخش سازماندهیشده معمولاً حرفهای عمل میکردند و با شمارههایی کار میکردند که به نام خودشان نبود. سعی میکردند ردی از خودشان نگذارند و این خطرناک بود.
نکته مهم این است که امتا آمد تا با احراز هویت و الزام بر آن مانع این قسم امور شود؛ اما آنچه شاهدش بودیم چنین اتفاقی رخ ندهد. در حالت قبلی هم کار سختی وجود نداشت. اگر پلیس و قوه قضاییه ورود میکرد و بخش سازماندهیشده را دستگیر میکرد، با توجه به قوانین موجود محکوم میشد و مانع ادامه چنین رویهای میشد. به نظر من امتا موفق نبود. بحث قیمت بسیار پیچیده است و با یک دستور و احراز هویت نمیشود جلوی آن را گرفت. شرایط اقتصادی کشور و اثرات روانی ناشی از تصمیمات سیاسی بر قیمتها اثر میگذارد. پافشاری بر امتا اشتباه است و به نتیجه نرسیده است و بعید میدانم به نتیجه برسد.
قرار بود امتا منجر به کنترل قیمتها شود. آیا با گذشت یک ماه امتا تأثیری بر قیمتها داشته است؟
قسمتی از افراد سازمانیافته در افزایش قیمت مورد هشدار قرار گرفتهاند؛ اما اگر این افراد راهی برای عبور از این مانع پیدا کنند، به کار خودشان ادامه میدهند. فکر نمیکنم در بلندمدت بتوان روی این شیوه تمرکز کرد. اگر عوامل اصلی و روانی بر قیمتها شناسایی نشود، افراد متخلف و سواستفادهگر راهش را پیدا میکند. برای بلندمدت نگاه مثبتی به شکل دستوری نداریم. باید شرایط اقتصادی بهبود یابد.
همانطور که در دوره آقای خاتمی شاهد بودیم. در دوره سازندگی خودرو کالای سرمایهای بود. در دوره اصلاحات بهواسطه ثبات اقتصادی و ایجاد ارتباط خوب با کشورها، اثرات روانی را از بازار گرفتیم و خودرو از کالای سرمایهای به کالای مصرفی تبدیل شد. در دوره آقای احمدینژاد بهسبب اشتباهات خودرو دوباره کالای سرمایهای درآمد. اکنون هم بهسبب دلار چنین است. خودرو باید کالای مصرفی باشد و در سبد خانوار قرار گیرد. با تبدیل شدن یک کالا به کالای ثروتی، عدهای سعی میکنند از این بازار سود ببرند و این موجب افزایش قیمت و حالت تورمی میشود. سرمایهگذاران را اقناع میکند تا حتی بهشکل کاذب این افزایش قیمت را بپذیرند.
اجرای این طرح تاکنون تا چه اندازه پیش رفته است؟ آیا پلتفرمها در این مدت امتا را به عنوان سامانه احراز هویت پذیرفتهاند؟
بحث بر سر پذیرفتن یا نپذیرفتن پلتفرمها در امتا نیست. بحث الزام قانونی است و آنها هم باید انجام دهد. قسمتی انجام شده و قسمتی به پلتفرمها زمان داده شده تا خود را با امتا وفق دهند. در نهایت همه با وجود قانون ملزم میشوند. اینکه قانون درست است یا خیر بحث دیگری است. ما نظر متفاوتی درمورد الزام داریم. درمورد احراز هویت هیچ شکی نیست که هر احراز هویتی به سلامت سیستم کمک میکند. آن هم در کشور ما که وضعیت تحت کنترل تصمیمگیرندگان نیست. اینکه احراز چگونه باشد و چه مقدار الزام است هنوز جای سوال است.
واکنش پلتفرمها در مواجه با کارکرد امتا چه بوده است؟
در ابتدا خبری منتشر شد که پلتفرمهای مهم با دیگر ارگانها به توافقی رسیدند؛ اما بعدها اعتراضاتی به گوش ما رسید مبنی بر اینکه آنچه در جلسات گفته شده با دستور اعلام شده، تفاوت داشته است. با اطمینان نمیتوانیم بگوییم دقیقاً چه اتفاقی رخ داده چون حضور نداشیتم. در ابتدا با وجود صحبتها صدای همراهی بود؛ اما با صدور اطلاعیهها اعتراضاتی هم شکل گرفت.
پلتفرمها مثل هر کسب و کار دیگری در کشور ملزم به رعایت قوانین هستند چه درست باشد چه نادرست. اینکه آیا قانون درست اعمال شده است را زمان مشخص میکند. مثل قانون ماهواره که با ممنوعیت همراه بود و کسانی که رأی به ممنوعیت ماهواره داده بودند، شاید امروز خود از ماهواره استفاده کنند. اگر قانون امتا، قانون درستی باشد، زمان آن را نشان خواهد داد. همه استفاده میکنند و از آن سود میبرند. اگر هم درست نباشد همه آن را نقض میکنند. البته به اجرای درست و سرویس مناسب هم مرتبط است.
امتا قرار است بهنوعی وضعیت یکپارچهای در حوزه احراز هویت باشد. برخی معتقدند هر پلتفرم باید اختیار انتخاب مسیر احراز هویت را داشته باشد. به نظر شما در نهایت کدام شیوه موثرتر است، شیوه یکپارچه یا چندپاره؟
نظر شخصی من این است که باید اجازه داد پلتفرمها راههای احراز هویت را پیدا کنند و قانونگذار و مجری قانون و نیروی انتظامی و قوه قضاییه مطالبات خود را مشخص کند. اینکه در صورت رخ دادن فلان اتفاق خواهان چه اطلاعاتی است. از پلتفرمها بخواهد اطلاعات را در اختیارشان قرار دهد. پیادهسازی احراز هویت با پلتفرم باشد و در صورتی که اقدام نکردند با آنان برخورد کند.
به نظر شما این طرح باید با طرح دیگری جایگزین شود یا میتوان با پیشنهادهایی آن را بهبود داد؟ رویکرد و نگاه انجمن اکنون نسبت به امتا چیست؟
ما در انجمن بیانیهای صادر کردیم و معتقدیم قطعاً احراز هویت مسأله مهمی است. شاهدیم در شبکههای اجتماعی که الزامی بر احراز هویت نیست، افراد که به صورت خودخواسته تصویر خود را منتشر میکنند و مشخصات خود را قرار میدهند، در شبکههای اجتماعی از قرار دادن محتوای اشتباه اجتناب میکنند. چون وقتی هویت شناختهشده داشته باشید چارچوبی برای خود درنظر میگیرید و آن را اعمال میکنید. هیچ ربطی به ایرانی و خارجی ندارد.
اگر در شبکه اجتماعی تصویری نامربوط با نام نامرتبط قرار بدهیم، مشخص است که جز توهین هدف دیگری ندارد. درباره شبکههای اجتماعی این حق را برای افراد باید قائل شد تا حرف خود را بزنند. اما در پلتفرمهای مرتبط با بازار و کسب وکار هم باید اینگونه باشد؟ ما در انجمن معتقدیم چنین نیست و باید احراز هویت صورت بگیرد. اما الزامی که در این دستور آمده نمیپذیریم و نمیپسندیم.
معتقدیم اگر این امکان در کنار امتا به پلتفرمها داده شود و بگویند وضعیت اختیاری است، حالا خود پلتفرمها کسانی که خودخواسته احراز هویت شدهاند را با نشانهای برجسته کنند، خودبهخود دیگران هم قائل به این میشوند که احراز هویت کند. فرد باید تمایل به احراز هویت کند، نه با الزام. نمونههای خارجی و ایرانی داشتهایم که احراز هویت دلخواه بوده و افراد با علم بر اینکه احراز هویت برایشان منافعی دارد، با طیب خاطر اقدام به احراز هویت کردند. ما در انجمن معتقدیم احراز هویت به سلامت بازار کمک میکند. کنترل و نظارت را بهبود میبخشد؛ اما در نهایت با الزام آن مخالفیم.
نظر شما