زینب زارع؛ بازار: این روزها انتقاد به عملکرد دولت در حوزه اشتغال و رکود اقتصادی، بیش از پیش از سوی صنعتگران و فعالان اقتصادی کشور شنیده می‌شود. در شرایط فعلی، به نظر می‌رسد دولت برای دستیابی به توسعه اقتصادی به تعاملات عمیق با تولیدکنندگان نیاز دارد. برای تحقق این مهم، تاکنون انتقادات و پیشنهادات بسیاری از سوی بخش خصوصی و نیز فعالان اقتصادی مطرح شده است.
برخی کارشناسان اعتقاد دارند حلقه گمشده تولید، حمایت دولت از صنایع برتر است و واحدهای تولیدی در ایران به دلیل شرایط حاکم در کشور نمی‌توانند آنگونه که باید در عرصه صادرات موفق عمل کنند.
وضعیت تولید و دغدغه حمایت از تولیدکننده موضوعی است که خبرنگار بازار لازم دانست درباره آن با احمد آزادمرد، دبیر انجمن مدیران صنایع و معادن استان یزد به گفتگو بنشیند:
* حمایت دولت از صنایع برتر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
حمایت دولت از صنایع موفق و نمونه حلقه مفقوده تولید است. این مسئله بارها گفته شده ولی کمتر به آن توجه شده وقتی یک واحد صنعتی نمونه می‌شود، دولت باید برای آن تسهیلات بیمه‌ای، مالیاتی و... قرار دهد تا دیگر صنایع هم تشویق شوند. اگر درصدی از مالیات صنایع نمونه در تولید و کیفیت بخشیده شود، طبیعتا بقیه هم رغبت پیدا می‌کنند تولیدات خود را با استاندارد و تکنولوژی روز دنیا همراه کنند. اما متأسفانه این اتفاق در کشور ما نمی‌افتد.
* به نظر شما صادرات در اقتصاد ایران جایگاه خود را پیدا کرده است؟
واحدهای تولیدی در کشور ما به دلایل مختلف با مشکل مواجه‌اند و اکنون با وجود شیوع ویروس واگیردار کرونا، مشکلات هم تشدید شده است؛ علاوه بر آن، ما با شدیدترین تحریم‌ها مواجه هستیم و این در حالی است که صادرات، یک راه مهم برای تنفس واحد تولیدی و ایستادن آن واحد روی پای خود است.
صادرات، یک راه مهم برای تنفس واحد تولیدی و ایستادن روی پای خود است
متأسفانه به علت روابط ناپایدار خارجی و اینکه اقتصاد ما دستخوش تغییرات سیاسی است، یک واحد تولیدی در ایران نمی‌تواند در حوزه صادرات موفق عمل کند. بیشترین مشکل واحدهای صنعتی با کشورهای هدف در صادرات لغو قرارداد در میانه مسیر صادرات به علت ناپایداری‌های سیاسی است؛ چراکه در قراردادها برای هر تغییری جریمه در نظر گرفته می‌شود و در این صورت، شرکت ایرانی متضرر می‌شود.
* قیمت‌گذاری‌ها در ایران دارای مشکل است یا مسائل دیگری تولید و صادرات را هدف می گیرد؟
تحریم و گرانی مواد اولیه به عنوان اصلی‌ترین عامل خلل در تولید داخلی است. تولید به دلایل مختلف اعم از تحریم مواد اولیه برای تولید محصولات گران می‌شود و سپس سازمان حمایت بر محصول تولید شده در عرضه و تقاضا قیمت‌گذاری می‌کند؛ در حالی که اشتباه است و قیمت‌گذاری باید بر مواد اولیه انجام شود.
ارزش افزوده موضوعی است که باید در ایران مورد رسیدگی و تجدیدنظر قرار گرفته و از مصرف‌کننده گرفته شود؛ ولی به این دلیل که ساز و کار آن آماده نیست، از تولیدکننده وصول می‌شود. به عبارتی تولیدکننده باید وصول‌کننده پول اداره دارایی باشد.
* دلیل ترقی صنایع در برخی کشورهای دنیا را چه می‌دانید؟
ارائه زمین رایگان و وام بدون بهره به تولیدکننده از سوی دولت‌ها می‌تواند دلیل ترقی صنعت در دیگر کشورها باشد. همچنین، فشارهای بانک‌ها، مالیات، عوارض و ارزش افزوده باعث می‌شود در برخی موارد نتوانیم با دنیا درست رقابت کنیم.
* در مورد جایگاه و اهمیت استاندارد در صنعت بگویید
در مورد صادرات، قبل از هر چیز ذائقه و استانداردهای کشور هدف را باید بررسی کرد. تولیدات باید استاندارد باشند. برخی استانداردها در صنایع غذایی، بین‌المللی است که ایران نیز باید آن را لحاظ کند و بسیاری از صنایع غذایی ایران از این استانداردها برخوردار هستند و سازمان خوار و بار جهانی، فائو، نیز آنها را تایید می‌کند زیرا اگر مطابق استاندارد کشور هدف نباشد محصولات برگردانده می‌شود. برای مثال، کشورهایی مثل عراق به دلیل مسائل اسلامی علاقه‌مند به برقراری صادرات به ویژه در بخش مواد غذایی با ایران هستند.
ارائه زمین رایگان و وام بدون بهره به تولیدکننده از سوی دولت‌ها می‌تواند دلیل ترقی صنعت در دیگر کشورها باشد
* کیفیت تولیدات ایرانی را چگونه می‌بینید؟
زحمتکش‌ترین تولیدکنندگان را در ایران داریم زیرا با دستگاه‌های قدیمی بهترین محصولات را تولید کرده و با همین تولیدات، با خارجی‌ها رقابت می‌کنند. با این حال، متأسفانه در برخی مواقع دیده شده مردم منسوجات ایرانی را از کشورهای همسایه خریداری می‌کنند ولی متوجه نمی‌شوند که این کالا همان کالای ایرانی است؛ چون ایران در برخی کالاها از نظر کیفیت برندسازی نشده و قابلیت رقابت آن با تولیدات خارجی برجسته نشده است. در چنین مواقعی، آنچه ما را از جهان عقب نگاه داشته، وابستگی برخی تجهیزات صنایع به خارج کشور است
* به نظر شما جهش تولید دست‌یافتنی است؟
جهش تولید به این معنی است که همه چیز برای تولید آماده است. الان ما با شرایط ناشی از بحران کرونا مواجه هستیم. دولت در شرایط فعلی به دنبال ارائه امتیازاتی به تولیدکنندگان است که اگر این مهم تحقق یابد، می‌توان با حفظ ظرفیت قبل از کرونا، جهش تولید داشت.
* دیدگاه شما درباره اعتماد بین مسئولان و تولیدکنندگان چیست؟
مشخص نیست که این اعتماد چه زمانی به وجود می‌آید؛ شاید زمانی که دولت به تولیدکنندگان و ایجادکنندگان اشتغال و تولید، نگاه حمایتی داشته باشد و فشاری مضاعف بر تولیدکننده وارد نکند.
نظر شما