دریا قدرتی پور؛ بازار: معضل بیکاری این روزهای جامعه ما تحصیل کرده و بی سواد نمی شناسد. چه آنهایی که فارغ التحصیل دانشگاه هستند و با امید این که روزی از دانش و تجربیات تحصیلی خود برای اشتغال در جامعه و خدمت رسانی به مردم استفاده کنند و چه آنهایی که عطای تحصیل را به لقای آن بخشیدند، از نبود شغل و بیکاری گلایه مندند.
وقتی به میانگین آمار بیکاری نگاهی بیاندازیم و سپس آمار فارغ التحصیلان دانشگاهی را ببینیم، شکافی آشکار بین این دو خواهیم دید؛ چه بسا که تعداد شاغلان تحصیل نکرده بیش از فارغ التحصیلان باشد؛ متاسفانه با وجود اینکه اصفهان، استانی صنعتی به شمار می رود، اما آمار بیکاری فارغ التحصیلان در این استان نیز بسیار زیاد است، تحصیل کردگانی که به امید یافتن شغل سالیان سال تحصیل می کنند ولی به سراب بیکاری می رسند.
بر این اساس نگرانی از عواقب افزایش روز به روز نرخ بیکاری در کشور لزوم توجه مسئولان و رفع هر چه سریع تر این معضل را می طلبد؛ عبدالوهاب سهل آبادی، رئیس خانه صنعت و معدن ایران، اعتقاد دارد که نیروی کار متوقع باعث شده که میانگین بیکاری افزایش یابد. با وی گفت و گویی در این ارتباط داشتیم که از نظرتان می گذرد:
*آقای سهل آبادی قبول دارید که با وجود درصد زیاد بیکاری که در اصفهان است، ما هنوز روند مشخصی برای آموزشی که مبتنی بر بازار کار باشد نداریم؟
۱۰۰ درصد؛ این مسئله را همه پذیرفته اند که دانشگاه ها در سال های گذشته نیروهایی را پرورش داده اند که در سطح میانگین از حرفه کمتری برخوردارند و این موضوع دائما از سوی ما که در عرصه تولید و اشتغال فعال هستیم به مسئولان گوشزد می شود.
به عقیده بنده این موضوع به توقع از کار و بی تدبیری برمی گردد، به عنوان مثال در استان اصفهان ۶۴ هزار واحد تولید شیر خام اعم از سنتی و نیمه صنعتی و سنتی وجود دارد که اگر فقط به همین نکته در خصوص اشتغال استان توجه می کردیم و هر واحد تولیدی را به گونه ای حمایت می کردیم که بتواند فقط یک اشتغال جدید ایجاد کند، اکنون ده ها هزار شغل ایجاد شده بود، این در حالی است که هم اکنون دامداران استان با موانع متعدد دست به گریبان بوده و حتی مشکلات کوچک آنها هم در سطح استانی برای حل شدن پروسه طولانی را طی می کند.
*امروزه منطبق نبودن رشته های تحصیلی با نیاز بازار کار یکی از معضلات حل نشده ای است که گریبان بسیاری از فارغ التحصیلان دانشگاهی را گرفته است، برای حل این موضوع چه تعاملی با نهادهای علمی داشته اید؟
به نظر من راهکار کلان و اساسی برای برون رفت از این مشکل، اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی است، دولت باید بودجه هایی که در اختیار دانشگاه های دولتی می گذارد را کم کرده و در قبال آن دانشگاه ها توسط بخش خصوصی حمایت شوند و نیازهای این بخش را تامین کنند. در عین حال با تعامل با دانشگاه ها براساس نیاز، رشته های دانشگاهی را در دانشگاه ها تغییر دهند و با ایجاد مدارس فنی و حرفه ای آموزش های حرفه ای برای تربیت نیروی انسانی فراهم کند تا به این ترتیب نیاز به پروژه های تحقیقاتی و نو زیاد شود.
*این راهکارها می تواند سیاست تعامل بین دانشگاه و صنعت را به سمت و سوی بازار کار ببرد و ما دیگر شاهد آمار بلند بالای بیکاری در اصفهان نباشیم؟
در اینجا فقط می توانم اظهار تاسف کنم از اینکه سیاستگذاری ها در بخش های دانشگاهی تاکنون تعامل لازم را با صنعت نداشته است و کادر علمی در بخش دانشگاه آزاد، فقط به منافع خودشان فکر می کنند و به نوعی این دانشگاه ها تبدیل به بنگاه های اقتصادی و تولید مدرک شده اند. این ارگان ها بدون توجه به کیفیت، رشته ها را تعریف و ایجاد توقع می کنند. این در حالی است که ما باید به فکر هدفمند کردن رشته های تحصیلی باشیم، یعنی از همان بدو ورود دانشجو به دانشگاه ها بازار کار همان رشته را هم برایش تعریف و تبیین کنیم.
از دلایل رشد نرخ بیکاری در جامعه، تمایل جوانان به مشاغل به اصطلاح پشت میزی است، در حالی که بخش صنعت به ویژه تولید کنندگان، نیاز مبرم به استفاده از نیروهای کار متخصص و حرفه ای در بخش های مختلف دارند، اما فارغ التحصیلان دانشگاهی تمایلی به انجام کارهای اجرایی در کارخانه ها وکارگاه های صنعتی ندارند
از سویی دیگر از دلایل دیگر رشد نرخ بیکاری در جامعه، تمایل جوانان به مشاغل به اصطلاح پشت میزی است، در حالی که بخش صنعت به ویژه تولید کنندگان، نیاز مبرم به استفاده از نیروهای کار متخصص و حرفه ای در بخش های مختلف دارند، اما فارغ التحصیلان دانشگاهی تمایلی به انجام کارهای اجرایی در کارخانه ها و کارگاه های صنعتی ندارند.
یکی از اهداف بخش صنعت در کشور و همچنین در استان اصفهان، اشتغال زایی و کارآفرینی است و کم ترین توقع و انتظار خانواده های اصفهان که چند سالی است به واسطه خشکسالی با مشکلات معیشتی روبرو هستند، اشتغال فرزندانشان است، اما در دهه های اخیر نیروی کار و فارغ التحصیلان دانشگاهی به دنبال کارهای سبک، و درآمد های هنگفت هستند و از این رو بخش صنعت با کمبود نیروی کار حرفه ای مواجه شده است.
البته کاهش سرعت تولید در بخش صنعت، تحریم ها، گرانی مواد اولیه و کاهش واردات از عوامل دیگری است که تولید را با چالش های گوناگونی روبرو می کند و در چنین شرایطی میزان تقاضای تولید کنندگان برای جذب نیروی کار کاهش می یابد.
*کارشناسان می گویند که این استان دارای ظرفیت های بسیاری در زمینه اقتصاد دانش بنیان است، سوالی که اینجا مطرح می شود این است که چرا ما نتوانسته ایم از این قابلیت‌ها استفاده کرده و همواره با سیل عظیم بیکاران مواجه هستیم؟
این سخنی کاملا درست است؛ به نظر بنده در استان اصفهان نیروهای انسانی توانمند و فرهیخته وجود دارد و به همین سبب است که ایجاد اشتغال و از میان بردن بیکاری به خصوص بیکاری جوانان در کلان شهری مثل اصفهان که به عنوان قطب صنعتی کشور مطرح می شود، یکی از شعارهای اصلی دولت و مجلس بوده است. مشکلی که در اصفهان با آن روبرو هستیم جذب سرمایه گذارانی است که منجر به توسعه اشتغال می شوند.
ما باید برخی از پایبندها را از جلوی راه سرمایه گذاران برداریم و جذب سرمایه کنیم چرا که اصفهان پتانسیل های لازم را دارد. اکنون شرایط راه‌اندازی یک کسب وکار جدید بسیار سخت و دشوار است و قوانینی که برای حمایت کارگران تصویب شده‌اند باعث در تنگنا قرار گرفتن کارفرمایان و تولیدکنندگان شده است. لذا با وجود این قوانین سخت نمی‌توان انتظار داشت که سرمایه‌گذاری و تولید در استان زیاد شود.
یکی از زمینه‌های لازم برای افزایش سرمایه‌گذاری، قوانین مناسب است، اما متاسفانه این قوانین در اصفهان به گفته کارشناسان اقتصادی و تولید کنندگان، بسیار دست و پاگیرتر از استان های دیگر بوده و همین مساله اصفهان را با معضل سرمایه گریزی روبرو کرده است که با وجود نخبگان بسیاری که در این استان هستند نتوانسته آن طور که باید و شاید بدرخشد.
باید توجه داشته باشیم که ایجاد اشتغال نباید صرفاً در حد اعلام آمار باشد و باید اثر آن در زندگی مردم نمایان شود و این جز با افزایش سرمایه‌گذاری و توجه به کارایی سرمایه‌گذاری نیست
بنابراین باید تلاش کرد که سرمایه گذاران بخش خصوصی در بخش صنایع بدون آلایندگی قدم جلو گذاشته و زمینه مساعدی را برای سرمایه گذاری ایجاد کنند. در کنار آن با مدیریت درست کشاورزی را هم به اصفهان بازگردانیم.
*در این صورت می توان امیدوار بود که تحول اقتصادی با توجه به مشکلات زیادی از جمله خشکسالی و غیره که در اصفهان وجود دارد ایجاد شود؟
بله دقیقا. برای رفع این مشکل، به برنامه‌ای جامع نیازمندیم؛ برنامه جامعی برای کاهش نرخ بیکاری که با توجه به خشکسالی ها در اصفهان می توان داشت.
ما باید به دنبال راهکارهای جدید و ایجاد شغل هایی با الگوهای متفاوت باشیم. اکنون فقط ما نیستیم که مشکل خشکسالی داریم بسیاری از کشورها هم این مشکل را دارند و به نوعی در آینده شاهد جنگ آب خواهیم بود، اما این کشورها توانسته اند با الگویی متفاوت از این مشکل بیرون بیایند. ما باید فرهنگ صحیح را به مردم آموزش دهیم.باید توجه داشته باشیم که ایجاد اشتغال نباید صرفاً در حد اعلام آمار باشد و باید اثر آن در زندگی مردم نمایان شود و این جز با افزایش سرمایه‌گذاری و توجه به کارایی سرمایه‌گذاری نیست.
اکنون با توجه به ظرفیت‌های موجود و طرح‌های نیمه‌تمامی که در استان وجود دارد می توان از این پتانسیل ها با کمک دولت و نمایندگان با دادن تسهیلات و اعتبارات لازم استفاده کرد تا گوشه ای از مشکلات بیکاری استان با توجه به ظرفیت هایی بسیاری که اصفهان دارد، حل شود.
نظر شما