بازار؛ گروه بین الملل: در طی دهه های اخیر چین موفق شده به یکی از بزرگترین قدرتهای اقتصادی دنیا تبدیل شود به طوریکه امروزه بسیاری از اندیشمندان معتقدند نظم چینی نظم نئولیبرال را به چالش کشیده و با طرح یک کمربند یک جاده بر قسمت وسیعی از سیستم بین الملل مسلط خواهد شد. اما برخی برخی نظریه پردازهای روابط بین الملل معتقدند که قدرت اقتصادی چین نمی تواند به قدرت نظامی تبدیل شود و بنابراین چین را تهدیدی برای ایالات متحده آمریکا قلمداد نمی کنند.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «استفن لندمن» نظریه پرداز آمریکایی تنظیم نموده که در ادامه می آید. لندمن دانش آموخته دانشگاه هاروارد آمریکاست.
*برخی نظریه پردازهای روابط بین الملل معتقدند که قدرت اقتصادی چین نمی تواند به قدرت نظامی تبدیل شود و بنابراین چین را تهدیدی برای ایالات متحده آمریکا قلمداد نمی کنند. نطر شما چیست؟
در حالی که قدرت نظامی چین نمی تواند با قدرت نظامی ایالات متحده که دارای تعداد زیادی بمب هسته ای و دیگر سلاح های فوق العاده و پایگاه های جهانی امپراتوری است برابری کند، باید گفت ارتش چین یک نیروی جنگی مهیب است.
مدتها پیش ایالات متحده ثابت کرد که قادر به پیروزی در یک جنگ آسیایی نیست. در طول دوره پس از جنگ جهانی دوم واشنگتن نتوانسته است در هیچ جنگی پیروز شود- به ویژه در برابر ویتنام، افغانستان و سوریه، گرچه در شکستن ملت ها بسیار خوب عمل کرده است.
در تضاد کامل با اهداف سلطه طلبی ایالات متحده آمریکا و جنگهای ابدی آن با ابزار گرم و سایر روشها در پیگیری منافع و اهداف خود، چین صلح، ثبات و روابط همکاری با سایر کشورها را در اولویت قرار می دهد. در حالی که بعید به نظر می رسد ایالات متحده به چین حمله نظامی کند، اما خشم این کشور برای سلطه بی چون و چرای جهانی تصور غیرقابل تصور را به طور تصادفی امکان پذیر می کند.
*برخی معتقدند که نظم چین این امکان را دارد که از نظم لیبرال در سیستم بین المللی پیشی گیرد. ارزیابی شما چیست؟
قدرت ایالات متحده آمریکا در طی دهه های اخیر در حال کاهش بوده این در حالی است که قدرت چین در حال افزایش است. قرن بیستم قرن آمریکایی بود. در برهه ای از هزاره جدید، چین از نظر سیاسی، اقتصادی و شاید نظامی قدرت برتر جهان خواهد شد.
روابط چین با سایر کشورها همکاری متقابل بوده که این مهم در تضاد کامل با انگیزه آمریکا برای هژمونی جهانی است. آنچه غرب آن را نظم لیبرال می نامد در واقع نظم نئولیبرال است- بهره برداری از مردم عادی در همه جا به نفع اشخاص خاص.
*پروفسور جوزف نای معتقد است که ایالات متحده در حال حاضر از نظر قدرت نرم ضعیف بوده و چین در این زمینه قدرتمند است. به نظر می رسد که از این منظر می توان رشد بحث و جدال بر سر نرم افزار Tik Tok را ارزیابی کرد. نطر شما چیست؟
باید گفت قدرت نرم به معنای واقعی در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا وجود ندارد. واشنگتن می خواهد با تحت فشار قرار دادن، زورگویی، رشوه و تهدید کشورهای دیگر آنها را مجبور به تسلیم شدن در برابر خواسته های خود کند.
کشورهایی که تمایلی به تبعیت از منافع ایالات متحده ندارند، برای تغییر رژیم توسط جنگ های فاجعه بار یا تحریم و سایر نیرنگ های کثیف هدف قرار می گیرند. اقدامات خصمانه ایالات متحده علیه تعداد زیادی از شرکت های فن آوری چینی مانند هواوی و تیک تاک تماماً در پی این است که شرکت های آمریکایی برتری رقابتی داشته باشند. این رویکرد نیز نیز جهت تضعیف توسعه اقتصادی، صنعتی و فناوری چین اتخاذ شده است.
*در پروژه «یک کمربند، یک جاده»، بسیاری از کشورها با چین همکاری خواهند کرد. این پروژه نظم چین را در بخش قابل توجهی از جهان به ارمغان می آورد. به نظر شما این دستور چقدر گسترده و جهانی خواهد بود و کدام کشورها از آن استقبال می کنند؟
ابتکار عمل «یک کمربند، یک جاده» چین در حقیقت تلاشی بزرگ برای پیشرفت و گسترش پکن در سراسر جهان است. ملت های شریک مانند ایران نیز از این طرح سود زیاد خواهند برد. اینکه چه تعداد کشورها درگیر این طرح شوند، به این بستگی دارد که آیا فشارها و تهدیدهای ایالات متحده برای تضعیف اقدامات ابتکاری عمل می کند یا خیر. من کاملاً معتقدم زباله دان تاریخ در انتظار پروژه هژمونیک آمریکاست. مانند تمام امپراتوری های قبلی در تاریخ جهان، آمریکای امپریالیستی به همین روش محکوم است.
نظر شما