فشار قیمت نهاده و دلالی بر صنعت دامپروری؛ زیرساخت‌های تولید گوشت تهدید می‌شود

بازار؛ گروه استان‌ها: قیمت گوشت قرمز در حالی طی یکی دو سال گذشته در بازار تقریباً ثابت مانده است، که افزایش قیمت نهاده‌های دامی و نیز دلال‌بازی و رانت‌های موجود در بازار صدای دام‌پروران و فعالان این صنعت را درآورده است.

کارشناسان معتقدند، که تداوم عدم‌حمایت دولت از دامداران و تولیدکنندگان سبب کاهش تولید گوشت قرمز در آینده‌ای نزدیک خواهد شد و زیرساخت‌های این صنعت را به‌شدت تهدید می‌کند.

توزیع ۱۵ درصد نهاده‌های دامی وارداتی به نرخ دولتی
اما روند خریدوفروش در بازار دام چیست و دلال‌ها چگونه سود این بازار را از آن خود می‌کنند، سؤالی است، که یکی از دامداران ورامین در پاسخ به آن به خبرنگار بازار گفت: دام از دامداری خریداری‌شده و به کشتارگاه می‌رود و در کشتارگاه دلالی که دام را خریده است، آن را به دلال دیگر می‌فروشد و خریدار نیز مجدداً لاشه را به دلال دیگر می‌فروشد و دراین‌بین روی لاشه نیز چندین بار معامله می‌شود، تا به دست مصرف‌کننده برسد.

وی افزود: به همین دلیل قیمت دام زنده که از دامداری‌ها خریداری می‌شود، باقیمت گوشتی که مردم از قصابی‌ها می‌خرند، قیمت فاحشی دارد و دراین‌بین تنها تولیدکننده و مصرف‌کننده نهایی یعنی مردم ضرر می‌کنند.

این دامدار که خسروی نام داشت گفت: در چند ماه اخیر که تمام کالاها و کسب‌وکارها با افزایش قیمت‌های عجیب‌وغریب مواجه بوده است، اما ما در صنعت دام‌پروری شاهد افزایش قیمت دام نیستیم و این امر به ضرر دام‌پرور و تولید در کشور است.

وی در خصوص قیمت‌های بالای نهاده‌های دامی نیز گفت: ما به قیمت‌های چند برابری باید در بازار آزاد نهاده تهیه کنیم و شاهد دلال‌بازی در بازار نهاده‌های دامی نیز هستیم، که دست شرکت‌های تعاونی را کوتاه کرده است و بیش از ۷۰ درصد شرکت‌های واردکننده، نهاده‌هایی که وارد می‌کنند، را به دلال‌ها می‌فروشند و طبق آماری که مدیرعامل اتحادیه کشور داده است، ۱۰ الی ۱۵ درصد نهاده‌های دامی وارداتی در زنجیره تولید و به‌صورت نرخ دولتی بین دامداران توزیع می‌شود.

بیش از ۷۰ درصد شرکت‌های واردکننده، نهاده‌هایی که وارد می‌کنند، را به دلال‌ها می‌فروشند و طبق آماری که مدیرعامل اتحادیه کشور داده است، ۱۰ الی ۱۵ درصد نهاده‌های دامی وارداتی در زنجیره تولید و به‌صورت نرخ دولتی بین دامداران توزیع می‌شود

جو، ذرت و سویا کمیاب شد
دامدار دیگری که در ری فعالیت می‌کرد، به خبرنگار بازار گفت: تعاونی‌های مرتبط با توزیع نهاده‌های دامی تمام تلاش خود را برای خرید ارزان‌قیمت و با نرخ دولتی نهاده‌ها می‌کنند، اما جوابگوی دامداران نیست، چراکه دولت نهاده‌های بسیار کمی را به تعاونی‌ها می‌دهد و نیاز دامداران تأمین نمی‌شود و ما مجبوریم به بازار آزاد جو، ذرت و سویا روی می‌آوریم، که در بازار آزاد نیز به‌سختی این محصولات پیدا می‌شود.

وی اضافه کرد: دامداری‌های شیری می‌روند و سویا را کیلویی ۱۱ هزار و ۵۰۰ الی ۱۲ هزار تومان خریداری می‌کنند، درحالی‌که اگر مقدار این نهاده کافی بود و می‌توانستیم، در تعاونی‌ها سویا دولتی خریداری کنیم، قیمت آن دو هزار و ۷۰۰ الی سه هزار تومان می‌شد.

بسیاری از سازوکارهای حمایتی دولت از دامداران تعطیل‌شده است
رئیس هیئت‌مدیره شرکت تعاونی رشد ورامین در این خصوص به خبرنگار بازار گفت: این تفاوت قیمت بین ۳۴ الی ۳۵ هزار تومان تا ۸۰ الی ۹۰ هزار تومان قیمت گوشت که به دست مردم می‌رسد، دلیل این تفاوت قیمت حضور دلال‌ها و افرادی است، که در این بخش فعالیت می‌کنند، وگرنه دامدار گوشت زنده را کیلویی ۲۹ الی ۳۴ هزار تومان بسته به دام سبک و یا سنگین بودن می‌فروشد.

جعفر اردستانی محمدی افزود: برای سامان‌دهی بازار دام و گوشت نیازمند ورود جدی‌تر دولت هستیم، دولت سازوکارهای مناسبی در اختیار دارد، که امروز شاهد تعطیلی بسیاری از این سازوکارها هستیم و خواهش ما این است، که این سازوکارها مانند کشتارگاه‌ها، سردخانه‌ها و جایگاه‌های خرید دام که در چند سال پیش فعال بوده است، دوباره فعال شود، درگذشته پشتیبانی امور دام گوشت را به‌طور زنده خریداری می‌کرد و پس از نگهداری در سردخانه‌ها و زمانی که شرایط قیمتی بازار مناسب و با کسری مواجه بود، اقدام به عرضه می‌کرد.

دولت اقدامی برای حمایت از دامداران و اجرای بند ۹ اصل ۴۳ قانون اساسی انجام نداد
نماینده مردم تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات و پردیس در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار بازار ضمن انتقاد شدید از دولت در مدیریت ضعیف تولید دام و صنعت در کشور اظهار داشت: بند ۹ اصل ۴۳ قانون اساسی صراحت دارد، که « تأکید برافزایش تولیدات کشاورزی ، دامی و صنعتی که نیازهای عمومی را تأمین کند و کشور را به مرحله خودکفایی برساند و از وابستگی برهاند.» ، دولت بگوید، در راستای این بند و این اصل چه کرده است.

بند ۹ اصل ۴۳ قانون اساسی صراحت دارد، که « تأکید برافزایش تولیدات کشاورزی ، دامی و صنعتی که نیازهای عمومی را تأمین کند و کشور را به مرحله خودکفایی برساند و از وابستگی برهاند.» ، دولت بگوید، در راستای این بند و این اصل چه کرده است

سید علی یزدی خواه ادامه داد: عملاً برخی سیاست‌ها در حال نابودی صنعت دام‌پروری کشور و نیز کشاورزی و تولید گندم و ایجاد رانت مفسده است.

وی سیاست‌های دولت در بسیاری از زمینه‌ها ازجمله صنعت دام‌پروری را غیرقابل‌توجیه دانست و گفت: تعجب‌آور است، دولت حاضر است، برای گوشت منجمد وارداتی با احتساب هزینه حمل‌ونقل کیلویی ۱۰۰ هزار تومان پرداخت کند، اما اقدامی برای خرید گوشت گرم باکیفیت از دامدار داخلی، آن‌هم باقیمت‌هایی به‌مراتب ارزان‌تر از گوشت منجمد وارداتی نمی‌کند، واقعاً این سیاست‌ها قابل دفاع و توجیه نیست.

این نماینده مجلس شورای اسلامی بابیان این‌که نهاده‌های دامی با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی ثبت سفارش می‌شود، گفت: دلیلی ندارد، همین نهاده در بازار آزاد تا چهار برابر قیمت فروخته شود.

یزدی خواه از دولت خواست، هرچه سریع‌تر اقدامی در راستای حمایت از تولید و یا حداقل عدم تضعیف تولید انجام دهد.

عدم‌حمایت از تولیدکننده قاچاق کننده می‌سازد
رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی نیز بابیان این‌که هم‌اکنون صرفه اقتصادی دامداری در کشور از بین رفته است، به خبرنگار بازار گفت: زمانی که کاه را باید در بازار آزاد کیلویی بالای دو هزار تومان بخریم، دیگر نگهداری گوسفند به‌صرفه نیست.

علی‌اصغر ملکی ادامه داد: امروز بسیاری از دامداران اقدام به قاچاق گوشت به خارج از کشور می‌کنند، که البته کار صحیحی نیست و از متخلف و اقدام خلاف دفاع نمی‌کنیم، اما ببینیم، چه کردیم، که از یک تولیدکننده به یک قاچاق کننده رسیدیم.

بسیاری از دامداران اقدام به قاچاق گوشت به خارج از کشور می‌کنند، که البته کار صحیحی نیست و از متخلف و اقدام خلاف دفاع نمی‌کنیم، اما ببینیم، چه کردیم، که از یک تولیدکننده به یک قاچاق کننده رسیدیم.

وی گفت: در حالی گوشت در کشورمان قاچاق می‌شود، که برای تأمین نیاز داخل واردات انجام می‌شود و این چرخه باطلی است، که سود آن فقط به جیب دلالان می‌رود و مردم و تولیدکنندگان ‌همواره متضرر هستند.

۷۰ درصد نهاده‌های دامی وارداتی باقیمت مصوب توزیع نمی‌شوند
درحالی‌که مسئولین جهاد کشاورزی به‌عنوان متولیان اصلی حمایت از دامداران از اظهارنظر و مصاحبه خودداری می‌کنند، مدیرعامل اتحادیه دامداران به خبرنگار بازار گفت: بیش از ۷۰ درصد نهاده‌هایی که با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی وارد کشور می‌شود، در بازار آزاد و به قیمت‌های گزاف به فروش می‌رسد و نمی‌دانم، کجای این ارز و واردات سبب حمایت از دامدار می‌شود.

سعید سلطانی گفت: با کنجاله سویا کیلویی شش هزار تومان توقع ارائه گوشت با چه قیمتی را داریم، چه سودی برای دامدار می‌ماند و تولید چطور رونق می‌گیرد. قیمت مصوب تنها روی کاغذ است و دامدار مجبور است، چندین برابر بیشتر از این قیمت نهاده‌ها را بخرد و کسی هم جلوی این سودجویی‌ها را نمی‌گیرد.

به نظر می‌رسد، فروش نهاده‌های دامی باقیمت‌های بسیار بالا در بازار آزاد، واردات بی‌رویه گوشت قرمز و منجمد خارجی، وجود واسطه‌ها در بازار خریدوفروش گوشت و عدم‌حمایت مسئولان مرتبط سبب شده تا دامداران استان تهران و کشور ضربه‌های اقتصادی فراوانی دریافت کنند، تا جایی که بسیاری از آن‌ها باتحمل ضرر و خسارت دام خود را فروخته و از این کار دست کشیده‌اند.